Qilman eyvazov iNTİqam əSGƏrov

Köçürülmə (təxliyə) barədə xəbərdarlıq
Köçürülmənin başlanması haqqında sərəncam alınan kimi mülki müdafiə 
rəisləri bütün müəssisə, idarə, təşkilat və mənzil istismar sahələrinin rəhbər-
lərinə xəbər verir, obyektlər üzrə əhalinin toplanış-köçürülmə məntəqələrinə nə 
vaxt göndərilməsini dəqiqləşdirirlər.
Köçürüləcək bütün vətəndaşlar köçürülmə haqqında xəbər alan kimi toplanış- 
köçürülmə məntəqəsinə nə vaxt gəlməli olduqlarını və necə köçürüləcəklərini 
(nəqliyyatla və ya piyada) dəqiq öyrənməlidirlər.
Toplanış məntəqəsinə getməzdən əvvəl mənzildə bütün elektrik cihazlarını 
şəbəkədən ayırır, qazı, suyu, habelə pəncərələri, pəncərə nəfəsliklərini bağla-
yır, pəncərələrin pərdələrini çıxarır, tez alışan əşyaları kölgəyə yığırlar. Əgər 
evdə xəstə adam varsa, bu barədə xilasedicilərə xəbər vermək lazımdır. Daha 
sonra özləri ilə aparacaqları şeyləri götürüb qapıları bağlamalı və açarların bi
-
rini xilasedicilərin nümayəndəsinə təhvil verib göstərilən vaxt toplanış məntəqə
-
sinə gəlməlidirlər.
Əhalinin köçürülməsi
Q
qayda
Köçürülmə (təxliyə, evakuasiya) 
adamların həyatı və fəaliyyəti üçün 
təh lükə yaranan rayonlardan əhali­
nin mütəşəkkil surətdə çıxarılıb 
(nəqliy yatla və ya piyada) təhlükə­
siz rayonlarda (zonalarda) yerləşdi­
rilməsi üzrə tədbirlər kompleksidir.
Evakuasiya – latınca “evacuatio” sö­
zündən götürülüb, “evacuare” – 
“bo şaltmaq”, “çıxartmaq” demək­
dir.
Layih
ə

---

136
Köçürülmə tədbirləri
sülh dövründə baş vermiş fövqəladə hallarda (təbii fəla-
kətlər, qəzalar zamanı) və müharibə dövründə (kütləvi qırğın vasitələri tətbiq 
edilərkən) əhalinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün həyata keçirilir.
Köçürülmənin mahiyyəti 
əhalinin iri şəhərlərdən, vacib obyektlərdən və 
təhlükəli sahələrdən əvvəlcədən çıxarılıb şəhərdənkənar zonadakı az təhlükəli 
rayonlarda yerləşdirilməsindən ibarətdir. Köçürülmə sayəsində iri şəhərlərin 
əhalisinin sayı dəfələrlə azaldılır, şəhərlərdə qalan adamların mühafizə qurğu-
larında daldalandırılması işi yüngülləşir, müasir qırğın vasitələrinin təsirindən 
baş verə biləcək tələfatı maksimal dərəcədə azaltmaq imkanı yaranır.
Təhlükəsiz zona
düşmən basqını gözlənilən şəhərlərin və əlahiddə obyekt-
lərin ətrafında ehtimal olunan dağıntı zonalarından və digər təhlükəli rayonlar-
dan kənarda əhalinin qəbul edilməsi, yerləşdirilməsi və yaşaması üçün yararlı 
olan ərazidir.
Miqyasından asılı 
olaraq təhlükəli 
zonadan 
köçürülmə iki yerə 
ayrılır:
Lokal köçürülmə 
şəhər mikrorayonları və ya 
kiçik yaşayış məntəqələrində həyata keçirilir. 
Bu köçürülmələrdə əhalinin sayı 1000 nəfərə 
qədər ola bilər. Onlar ən yaxın yaşayış 
məntəqələrində və ya şəhərin zərər çəkməmiş 
rayon larında yerləşdirilirlər.
Yerli köçürülmə
böyük şəhərlərdə və onun 
ətraf rayonla rında həyata keçirilir. Belə halda 
köçürülməli əhalinin sayı bir neçə mindən 
100 000­ə qədər ola bilər. Köçürülənlər isə 
daha uzaq şəhər və ya zonalara yerləşdirilirlər.
M
maraqlı
Bakının Bayıl qəsəbəsində, həmçinin Şamaxı rayonunda baş vermiş sürüşmə, Sa­
birabad və Salyanda yaranmış daşqınlar, eləcə də digər fövqəladə hallarla əlaqə­
dar olaraq köçürülmə tədbirləri həyata keçirilmişdir.
Layih
ə

---

137