Qorong'u va yorug'lik



Yüklə 6,91 Kb.
tarix22.12.2023
ölçüsü6,91 Kb.
#189803
Mirzaaliyev Doniyor (M.Gandi nutqi)


Mahatma Gandining "Qorong'u va yorug'lik" munozarali nutqida mustaqil fikrlash va betakrorlik eng muhim ekanligi ustunlik bilan aks etadi. Uning munozaralari uning qarorlilik, sabr va tolerantlikka ishonish asoslari asosida yo'rg'uchilik bilan bitkazilgan.
Jamiyatga salbiy odatlar va g'oyalar bilan kurashish masalasida Gandi odatlarni va o'g'irliklarni, jamiyatda salbiy odatlar va g'oyalar bilan kurashishning zaruratini mahalliy darajada belgiladi. U jamiyatda qo'rqinchli odatlarni va g'oyalar bilan kurashishning ahamiyatini belgilab va odatlarni o'zgartirishni maqsad qilgan. Bu argumentlar, Mahatma Gandi "Zo'ravonlikka bo'lgan ishonchim" matni bilan bog'liq "Qorong'u va yorug'lik" munozara uslubiga qarshi kurashish strategiyasini shakllantirishda asosiy maslahatlar va qarorlar sifatida ifodalangan. Ular turli munozaralarda o'tiladigan va yoshlar aynan o'zaro amalga oshiriladigan mohiyatdagi afzalliklarni ko'rsatadi.
Mahatma Gandi "qorong'u" va "yorug'lik" munozara uslublariga qarshi turish strategiyalarini quyidagi toifalarga ajratgan:A) Siyosiy strategiyalar tasnifi tinch norozilik namoyishlari, fuqarolik itoatsizligi, ijtimoiy adolatni mustahkamlash strategiyalari va siyosiy nizolarni hal qilish uchun oddiy muloqotga kirishish yondashuvlarini o'z ichiga olishi mumkin.B) Falsafiy strategiyalarda zo‘ravonlik qilmaslik, o‘zaro tushunish va bag‘rikenglikni rag‘batlantirish, suhbat va fikr almashish orqali haqiqatga intilish tamoyillariga sodiqlikni o‘z ichiga olgan.D) Psixologik strategiyalarda munozara paytida his-tuyg'ularni boshqarish yondashuvlari, samarali muloqot qilish strategiyalari, hurmatli munosabatni rag'batlantirish va muloqotda konstruktiv o'zaro ta'sir o'tkazishni o'z ichiga oladi.
Oqilona kuchning To'q uslubiga munozaraning qorong'u uslubi odatda ishonchli va aniq bo'lishi mumkin bo'lgan mantiq, faktlar va dalillardan foydalanishga qaratilgan. Munozaraning bu uslubi odatda asosli dalillar va mantiqiy mulohazalar asosidagi taktikalardan foydalanadi. Quruq statistika, tarixiy ma'lumotlar va tahlillarga katta e'tibor beriladi,Yengil uslubda esa aniq faktlardan ko'ra hikoyalar, metaforalardan foydalanishga qaratilgan. Bunday holda, argumentlarni hissiy qo'llab-quvvatlash asosiy rol o'ynaydi. U axloqiy tamoyillarga e'tibor qaratib, masalaning insoniy tomonini ko'rsatishga intiladi.
Hissiy kuchning To'q uslubida qorong'u uslub mantiqiy dalillar orqali tinglovchilarga ishonch va barqarorlik hissini berishi mumkin. Bu auditoriyani ishontirish uchun faktlar va ma'lumotlardan to'g'ri foydalanish qobiliyatiga asoslanadi. Yengil uslubda his-tuyg'ularga va insoniy hikoyalarga murojaat qiladi. U tinglovchilarda chuqur hissiy ishtirokni yaratib, hissiy munosabatni uyg'otish imkoniyatiga ega. Ta'siri esa tomoshabinlarni ma'lum bir pozitsiyaga ishontirish uchun aniq faktlar va raqamlarni taqdim etish zarur bo'lganda samarali bo'lishi mumkin. Bu qat'iy fikrlash va mantiqiy fikrlash talab qilinadigan holatlarda ishlaydi va tomoshabinlar bilan chuqurroq aloqa o'rnatish va hissiy munosabatni uyg'otish uchun yengil uslubdan samarali foydalanish mumkin. Bu, ayniqsa, masalaning insonparvarlik va axloqiy tomonlarini ta’kidlashda qo‘l keladi.

Davlat oldida turgan siyosiy muammolarni kuch bilan hal qilish ustuvorligini asoslovchi dalillardan birinchisi majburiy yo'l boʻlib,siyosiy muammolar jamoat tartibini buzishga olib keladigan va davlat barqarorligiga tahdid soladigan vaziyatlarda kuch ishlatish oqlanishi mumkin. Bu tartibsizliklarni bostirish, terrorchilik hujumlarining oldini olish yoki qurolli mojarolarni cheklashni o'z ichiga oladi.


Huquq va tartibni tiklash orqali jamoat xavfsizligi va davlat boshqaruvi samaradorligiga tahdid soladigan ochiq huquqbuzarliklar holatlarida qonun ustuvorligini tiklash uchun kuch ishlatish usullaridan foydalanish mumkin.
Aholini himoya qilish: kuch ishlatish fuqarolarning manfaatlari va xavfsizligini himoya qilish harakati sifatida taqdim etilishi mumkin. Insonlar hayoti va farovonligiga xavf soladigan tahdidlarga barham berish zarurligi ta’kidlangan.Qat'iylik va kuchning namoyon bo'lishida kuchli usullar ramziy ma'noga ega bo'lgan holatlarda, ularni hukumatning o'z hududi va xalqini himoya qilishga qat'iyligi va tayyorligini ko'rsatish vositasi sifatida ko'riladi. Vayronagarchilikning oldini olishda agar hokimiyat harakat qilmasa yoki javob bermasa, yuzaga kelishi mumkin bo'lgan ijtimoiy betartiblik va halokatning muqobil ssenariylari haqida gapirish hissiy ishontirish uchun ishlatilgan.
Yüklə 6,91 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin