Qovun kasalliklari va ularning ekspertizasi

F uzario z so‘lish bilan z a ra rla n g a n dala. 
F u zario z so4lb h bilan z a r a rla n g a n sim lik
Fuzarioz so ‘lish bilan zararlangan.
OVsimlik p oyasin in g k okrinishi.
POYANING QORA CHIRISH KASALLIGI
(Did.MTiclla 
bryoniac (анаморфа: Phoma 
cucurbitaccamm )
Didymella bryoniae zam burugi qovoqdoshli ekinlarni hamma yer usti or- 
ganlarini zararlaydi. Yirikroq o‘simliklar barglari doira shaklida to‘q sariq-jigar- 
rang dog‘lar bo‘lib, sariq hoshiyali bo‘ladi. Vaqt o‘tishi bilan, bu dog‘lar qurib, 
to‘kiladi, ayrim hollarda, teshik dog‘lar hosil qiladi. Kasailik natijasida barg chet- 
lari soMiy boshlaydi va so‘lish barg markaziga tomon davom etadi. Keyinchalik
19

---

butun 
0
‘simlikni qoplab oladi. Zararlangan poyalarda yaralar paydo bo‘lishi mum- 
kin. Bu kasallikning o4ziga xos xusuiyatlaridan biri - bu mumsimon va jigarrang- 
dagi suyuqlik ajralishi hisoblanadi
Mevalardagi simptomlaridan biri may da ho‘l dog4lar paydo bilishidir. Bu 
dog‘lar aw al yoki doira shaklida bo4 lib, yirik nekrotik uchastkalami hosil qiladi 
Bu uchastkalarda zamburug4 laming qora rangli meva tanalari hosil bo4lishi mum- 
kin. Kasallik natijasida mevaning tepa qismi yumshab qoladi, to4qimalar jigarrang
yoki yashil rangga bo4yaladi.
1 ^ 4 Í
• ■ 
Ü T
4
J
L
Z
Poya qora chirish kasalllgi bllan zararlangan barglarnlng 
Poya qora chlrlsh
ko rinishi. 
kasalligi hilan
zararlangan oSImlik
poyaaL
QOVUN ILDIZINING M ONOSPORALI CH IR ISH KASALLIGI
(Monosporascus cannotiballus)
Kasallikning dastlabki alomatlaridan biri o'simlik o ‘sish tezligining susayi- 
shidir Agar dalaning hamma qismi bir xilda zararlangan bo'lsa, bu alomatlar ko‘z- 
ga tashlanmasligi mumkin. Yirikroq barglarda xloroz kuzatiladi, so‘liydi terimdan 
bir necha hafta oldin nobud bo4ladi. Dastlabki alomatlar namoyon boMgandan 
so4ng, 5-10 kundan keyin, o‘simlikning katta qismi nobud bo4la boshlaydi. Ildizda 
sarg‘ish-jigarrang va qizil-jigarrang hosil bo4lgan dog‘lar paydo bo4ladi. Zararlan­
gan oziqlanuvchi uldizlar nobud bo4ladi Nobud bo4layotgan ildizlarda oddiy ko4z 
bilan ko4rish mumkin bo‘lgan qora yirik peritesiylar korinadi. Zararlangan mevalar 
maydalashadi, mevabandlardan oson ajrladigan bo4ladi, shakar miqdorining keskin 
kamayishiga olib keladi. Barglar to4kilgan osimlikning mevalarini kun urushi 
mumkin. Ayrim hollarda poyada kasallik alomatlari kuzatilmaydi