Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk
Yüklə 2,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
bəzisi iki, bəzisi isə dörd ayaq üstündə gəzir”.
Ayәdәn mәqsәdin sürünәnlәr, dördayaqlılar vә insanlar olduğu 1 ―Tövrat, Ġncil, Quran vә elmin müqayisәsi‖, sәh. 250-251. 2 ―Fi zilali-Quran‖, c. 6, sәh. 111; ―Әt-Tәmhid‖, c. 6, sәh. 34-35. 136 anlaĢılır (hansı ki, nütfә yolu ilә çoxalırlar). Bu ehtimalı Ģübhә altına alan bütün canlıların nәsil artımının nütfә yolu ilә olmamasıdır. Әnbiya surәsinin 30-cu ayәsindәn dә göründüyü kimi ayә bütün canlıları әhatә edir 1 . 2. Canlıların tәĢkil olunduqları baĢlıca maddә sudur. Bu ehtimal Әnbiya surәsinin 30-cu ayәsinә uyğun olsa da Nur surәsinin 45-ci ayәsinә uyğun deyil. Nur surәsindә yaradılıĢın baĢlanğıcından söhbәt açılır. 3. Ġlk varlığın sudan yaranması. Bu ehtimal hәr iki ayәyә uyğundur. Elmi nailiyyәtlәr dә bunu tәsdiq edir. 4. Mәqsәd suyabәnzәr mayedir ki, dünya ondan yaradılmıĢdır. Bu ehtimal ―ءبه‖ [ma`] sözünün hәrfi mәnası, elәcә dә ayәlәrin ilkin zahiri mәnası ilә uyğun gәlir. Lakin öncә dә qeyd olunduğu kimi, yalnız Nur surәsinin 45-ci ayәsindә ilkin zahiri mәna etibarı ilә mәqsәdin nütfә olduğunu düĢünmәk olar. Qeyd: Diqqәtinizә çatdırdığımız ehtimalların hamısı ayәlәrin mәqsәdi ola bilәr. Bәzi tәfsirçilәr dә bu fikirdәdirlәr 2 . 2. Sözügedәn ayәlәrin fәrqli izahları olduğuna görә, bu vә ya digәr ehtimalı qәti olaraq ayәyә aid edib, digәr ehtimalları isә rәdd etmәk olmaz. Lakin ayәlәrdәn mәqsәdin dörd ehtimaldan hansı olmasından asılı olmayaraq, Quranın elmi sirlәrindәndir. Bu elmi iĢarәlәr Quranın әzәmәtinin sübutudur. Lakin bu fikirlәr antik yunan filosofları tәrәfindәn dә sәslәndiyinә görә elmi möcüzә hesab olunmur. 1 Ġnsanın yaradılıĢı haqqında ayrıca ayә mövcuddur ki, onun ―atıcı su‖dan yarandığını bildirir. Növbәti bәhslәrdә bu haqda söhbәt açacağıq. 2 ―Tәfsiri-nümunә‖, c. 14, sәh. 509. |