”Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan o‘quv-uslubiy majmua

 
YOG‘OCH NAMUNASI TOLASI BO‘YICHA SIQILISHGA 
MUSTAHKAMLIK CHEGARASINI ANIQLASH 

---

Asbob va uskunalar
.
 
5 tonnali gidravlik press, shtangensirkul, yog‘och 
namunalari. 
Ishlash tartibi
.
 
Tayyor reykadan o‘lchamlari 20x2x30 mm li 5 ta 
namuna 0,1 mm aniqlikda arralab olinadi. Ularning tomonlari buyi a, eni b o‘lchab, 
namunaning yuzasi S=a·b aniqlanadi. Arralab olingan namunalar bittadan gidravlik 
press plitkalarni orasiga tik qilib qo‘yiladi va asta-sekin kuch beriladi. Sinash 
namuna singuncha davom ettiriladi. Siqilishga sinashdan avval, namunalarning 
namligi aniqlangan bo‘lishi kerak. Tabiiy namlikdagi yog‘ochning tolalari bo‘ylab 
siqilishga mustahkamlik chegarasi (R
siq
) 3-formula bilan aniqlanadi. Sifatli 
yog‘ochning tolalari bo‘ylab siqilishga bo‘lgan mustahkamlik chegarasi 300 MPa 
dan kam bo‘lmasligi kerak. Sinash natijasida aniqlangan qiymatlar 3-jadvalga yozib 
borilishi kerak. 
Jinsi - Havo harorati -.......... 
Havo namligi - ...... O‘rtacha qiymati - % 
№ 
Ko‘ndalang kesimi 
o‘lchamlari, 
Buz
uvchi 
kuch, 
kgs 
Naml
ik, 
% 
Tolasi bo‘yicha 
siqilishga 
mustahkamlik 
chegarasi, kgs/sm
2
(MPa) 
“a” 
“v” 
1 
2 
Hisoblash formulasi:
.
,
МПа
S
P
R
сик

(3) 
bu yerda: 
R
– namunani buzuvchi kuch, MPa. 
S
– namunaning kuch ta’sir etayotgan yuzasi, sm
2
. 
YOG’OCH NAMUNASI TOLASI BO’YICHA SIQILISHGA 
MUSTAHKAMLIK CHEGARASINI ANIQLASH 
Asbob va uskunalar
.