Qurilish materiallari va buyumlari

Ishlash tartibi. Kukun shaklidagi sement, gips va ohak material na'munasidan eksikatordagi tayyor namunadan torozida 0.01 g gacha aniqlikda 60 g tortib mahsulot va shu material asbobga voronka orqali qoshiqda oz-ozdan (to asbobdagi mahsulotni sathi 20 sm 3 to 'g' montaj chiziqqa yoki asbobning ^darajalariga ) bo'lingan yetguncha yuqoridagi chiziqqa) tashlab turiladi. Hajmo'lchagichdagi chiqarishning eng so'nggi va dastlabki sathlari tafovut asbobga solingan kukunning hajmini bildiradi. Kukun qoldig'i tarozida tortiladi. Hajmo'lchagichdagi kukun massasi materialni tarozida birinchi marta va marta tortish o'ziga xos tafovutga teng. Materialning haqiqiy zichligi formula bo'yicha hisoblab topiladi va natija jadvalga to'ldiriladi.

Yo'q.		Massa, g		Siqib chikarilgan hajm, sm ^3	Zichlik, g/sm ^3
	olingan kattalik ( m)	ortib qolgan kattalik (m 1 )	hajm o'lchagichdagi material
1
2
3

Zichlikning o'rtacha qiymati - …………kg/m ³

m - m ₁

Hisoblash formulalari: v ₀

4. 
   Nazariy qisim. Haqiqiy zichlik deganda, tabiiy holatdagi materialning (hechqanaqa g'ovakliklarsiz, kovaklarsiz va bo'shliqlarsiz) massasini hajmiga bo'linganligiga aytiladi. Materialning g'ovakligi deganda, materialning hajmi to g'ovaklar bilan'lganlik darajasi tushuniladi. Materialning hozirgi vaqtda g'ovaklar va ularni ham o'z ichiga olishi mumkin. G'ov materialning suv yoki havo bo'lgan mayda teshiklaridan iborat, kovaklarni esa erkin to'kib qo'yilgan materialning bo'laklari katta bo'shliqlar tashkil etadi. Qurilish materiallarining g'ovaklilik darajasi har xil bo'ladi. Masalan, shisha va metallning g'ovakligi 0% ni, g'ishtniki 25-35% ni, oddiy og'ir betonniki 5-10% ni, gaz betonniki 55-85% ni, poroplastniki esa 90-95% ni tashkil etadi.
   

Sochiluvchan materialning haqiqiy g'ovakliligi oddiy g'ovaklik deb va formula yordamida topiladi. Bizning misolning to'qma zichligi, haqiqiy zichlik o'rnida, material donalarining o'rtacha zichligi materiali

5. 
   Xisobot mazmuni . Ush labaratoriya mashg`ulotida Le-Shatele hajmo'lchagich yordamida kukundagi sement, gips va ohak materiallarning g'ovakligini va zichligini va texnik talablar bilan solishtiriladi.
   
6. 
   Foydalanilgan adabiyotlar
   

1. 
   Samig'ov NA, Samig'ova MS “Qurilish materiallari va buyumlari”. Darslik. Toshkent. "Mehnat" 2013y.
   
2. 
   Samig`ov NA, Xasanova M.K., Zokirov J.S., Komilov XX “Qurilish materiallari fanidan misol va masalalar to`plami”. O`qituvchi. 2005. 146b.
   
3. 
   Qosimov E.U., Nizomov TA “Arxitektura ashyoshunosligi” Darslik. Toshkent. "CHo'lpon." 2014y. 510b.
   
4. 
   O'zRST 9758-96 “Qurilish ishlarida qurol g'ovak anorganik
   to'ldirgichlar. Sinash usullari
   
5. 
   O'zRST 8736-93. Qurilish ishlari uchun qum. Texnik shartlar
   
6. 
   A. Xamidov “Beton to'ldiruvchilar texnologiyasi” LESSON PRESS nashriyot Toshkent -2020. 33-b. https://uz.denemetr.com/docs/768/index-284369-7.html
   

7.