Quyidagi olimlarning fikr va bajargan ishlarini moslab belgilang. 1-Djon Rey 2-J. B. Lamark
Yüklə 1,73 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BUGUN ENG KATTA XATO -UMIDSIZLIKKA BERILISH
|
A) BamHI, EcoRI B) EcoRI, HaeIII C) HaeIII, ligaza D) pBR-322, Ti
Litik jarayon bosqichlari ketma-ketligini aniqlang 1) profag ekssiziyasi 2) fag DNKsi replikatsiyasi 3) fag oqsil qobig’ining hosil bo’lishi 4) fagning bakteriya DNKsiga rekombinatsiyasi 5) fag DNKsi bakteriya hujayrasiga kirishi 6) virusning bakteriya hujayrasidan chiqib ketishi A) 5,2,3,6 B) 5,1,2,3,4 C) 4,5,1,6 D) 4,5,2,1,6 Lizogeniya jarayoni bosqichlari ketma- ketligini aniqlang 1) lizogen bakteriya hosil bo’lishi 2) fag DNKsi replikatsiyasi 3) fag oqsil qobig’ining hosil bo’lishi 4) fagning bakteriya DNKsiga rekombinatsiyasi 5) fag DNKsi bakteriya hujayrasiga kirishi 6) virusning bakteriya hujayrasidan chiqib ketishi A) 5,4,1 B) 5,2,3,6 C) 4,5,1,6 D) 4,2,1
Quyida keltirilgan DNK fragmenti ketma-ketligida Eco RI (a), HaeIII (b) restriktazalari tanib bog’lanadigan saytlar sonini ko’rsating 5’- TAGAATTCATGGCCGAATTCGAATTCCG GG-3’ 3’- ATCTTAAGTACCGGCTTAAGCTTAAGGC CC-5’ A) a-3 b-2 B) a-4 b-3 C) a-3 b-4 D) a-2 b-5
5’- GAATTCTATGGCCGGATCCGAATTCTAG GATCC-3’ 3’- CTTAAGATACCGGCCTAGGCTTAAGATC CTAGG-5’ A) a-3 b-3 B) a-2 b-3 C) a-3 b-4 D) a-3 b-5
Plazmid tarkibidagi t-DNK bo’lagi o’simliklarda qanday o’zgarishlarga olib keladi o’simlik tanasida shish hosil qiladi o’simlik tanasida shishni yo’qotadi hayvon tanasida shish hosil qiladi hayvon tanasida shishni yo’qotadi Transpozaza bu …………….. A) ko’chib yuruvchi genetik element B) restriktaza C) nukleotid tabiatli modda D) yopishqoq uch xosil qilmaydigan DNK bo’lagi Transpozaza fermenti DNK molekulasiga qanday ta’sir ko’rsatadi DNK molekulasini yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi va transpozon uchlariga biriktiradi DNK molekulasining nukleotidlar izchilligini buzadi va DNKni reduplikasiya qiladi DNK bo’laklarining ligaza fermenti ta’sirida kimyoviy bog’lar orqali bog’lanishini tezlashtiradi faglar DNKsini bakteriya DNKsi bilan biriktiradi Yopishqoq uchlar hosil qilib, ikki molekulani bir-biriga bog’lovchi ferment qanday ataladi A) oksidoreduktazalar B) liazalar C) ligazalar D) izomerazalar Transgen g’o’za va bug’doy navlari qaysi olimlar tomonidan olingan. A) O. Jalilov va N. Nazirov B) S. Jatayev va F. Muhammedxonova C) O. Odilova D) S. Jatayev va O Odilova
Qanday hujayralardan bosqichma- bosqich o’simlik embrion to’qimasi va barcha jihatdan voyaga yetgan transgen o’simlik olinadi A) asos hujayrali B) kallus to’qima C) rekombinant t-DNK D) gibridoma hujayralardan Quyidagilarning qaysi birida garmon ineksiya qilingan A) baqa klonini olishda B) sut miqdorini oshirishda C) poliklonal antitana olishda D) transgen sichqon, kalamush olishda Qanday mikroorganizmlardan foydalanib turli hil mahsulotlar ishlab chiqarish imkoniyatlari borligini aniqlang genetik jihatdan chuqur o’rganilgan, foydali mikroorganizm tez ko’payadigan, genetik jihatdan chuqur o’rganilgan foydali, genetik va irsiy jihatdan chuqur o’rganilgan har qanday foydali bakteriyadan 82.Asos hujayralarga xos bo’lgan hususiyatni belgilang 1.embrional hujayralarga o’xshash 2.ma’lum bir pragramma asosida rivojlanmaydigan 3.u qadar takomillashmagan 4.sun’iy muhitda o’sish va har qanday to’qimagacha rivojlanish qobiliyatiga ega A) 1,2,3 B) 1,3,4 C) 2,3,4 D) 1,2,4
1.yuqumli va irsiy kasalliklarning gen injinerlik tashxisi 2.gen daktoloskapiya usulini tadbiq etishda 3.dilyatsion kardiomiopatiya kasalligini chaqiruvchi mutatsiyani aniqlashda 4.NBB virusini 6 xil genotipini PCR texnalogiyasi asoisda klassifikatsiyalashda A) 1,2 B) 1,2,3 C) 1,2,3,4 D) 3,4
1.Muhamedov 2.Bo’riyev 3.Irisboyev 4.Ikromov 5.Hamidullayeva 6.Azimova A) 1,2 B) 1,3 C) 3,5 D) 4,5 Sigirlarda sut miqdorini oshirish uchun sigirlarga nima ineksiya qilingan A) o’sish gormoni B) o’sish geni C) har xil genlar D) gibridomalar Odam genomining to’la ketma-ketligi ochilishi bilanirsiy kasalliklarni qanday usulda davolash imkoniyatlari yanada ochildi A) genetik tashxis B) fizik kimyoviy omillar C) gen terapiya D) DNK analizi 87.’’Yangi organlar texnologiyasi’’ qo’l keladigan to’qimalarni belgilang 1.tog’ay 2.jigar 3.teri 4.nerv 5.buyrak 6.pay A) 1,3,6 B) 2,4,5 C) 1,3,5 D) 2,3,6 88.Abduraxmanov qanday genlar oilasini ilk bor ajratib olgan 1.paxta tolasini uzunligini belgilaydigan 2.g’o’zani gullashini boshqaradigan 3.paxtaning viltga chidamli genlarini 4.plazmidlar oilasini 5.ertapisharlik genlarini A) 1,2 B) 1,2,3 C) 1,4,5 D) 2,3,5
1.o’simlik hujayrasi genomiga birikishi 2.uning xususiyatini buzishi 3.shish hosil qilishi A) 1,2 B) 1,3 C) 2,3 D) 3
Boer va Koen rekombinat DNK olish uchun Eko R1 restriktaza fermenti yordamida nimaga ishlov berganlar 1.E.koli bakteriyasi xramasoma DNK siga 2.E.koli bakteriyasi halqasimon plazmidi 3.rekombinant DNK molekulasiga 4.Ti- plazmidga 5.T-DNK ga A) 1,2 B) 1,2,3 C) 4,5 D) 1,2,3,4,5 Quyidagilardan qaysi biri bakteriya hujayrasi bo’linganda qiz hujayralar o’rtasida tasodifiy ravishda taqsimlanadi A) avtonom plazmidlar B) restriktazalar C) transpazonlar D) transmissibil plazmidlar
DNK bo’lagini genomning ma’lum joyiga kirishi (a) va hujayra qobig’i olib tashlangan o’simlik hujayrasi (b) shu jumlalarga tegishli atamalarni toping. A) a-insersiya b-protoplast B) a- introduksiya b-translokatsiya C) a-inversiya b-insersiya D) a- reduplikatsiya b-duplikatsiya
Transpazonga xos xususiyatni aniqlang. 1.tarkibida vodorod bog’i uchraydi 2.tarkibida peptid bog’i mavjud 3.yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 4.hujayra irsiyatini o’zgartiradi 5.antibiotikka chidamlili geni bor 6.tarkibi monosaxarid qoldig’idan iborat A) 1,6 B) 1,2 C) 5,6 D) 3,5 Qaysi moddalarning tarkibida DNK mavjud 1) Eco R1 2) RSS 101 3) Bam H1 4) Hae III 5) Ti 6) pBR-322 7) E coli A) 2,4,5,7 B) 2,5,6,7 C) 1,3,4,6 D) 3,5,6,7
Qaysi moddalarning tarkibida aminokislotalar mavjud 1) Eco R1 2) RSS 101 3) Bam H1 4) Hae III 5) Ti 6) pBR-322 7) E coli A) 1,3,4 B) 2,5,6 C) 3,5,6,7 D) 1,3,6
Qaysi moddalarning tarkibida azot asoslari mavjud 1) Eco R1 2) RSS 101 3) Bam H1 4) Hae III 5) Ti 6) pBR-322 A) 1,2,3,4 B) 2,4,6 C) 3,4,5 D) 2,3,6
Qaysi moddalar ribosomada hosil bo’ladi 1) Eco R1 2) RSS 101 3) Bam H1 4) Hae III 5) Ti 6) pBR-322 7) E coli A) 2,5,7 B) 1,3,4 C) 3,5,6 D) 2,4,7
Pestitsid qoldiqlarini parchalash zararsizlantiruvchi genlar guruhi qaysi bakteriya shtammidan ajratib olingan va qaysi bakteriyaga ko’chirib o’tkazilgan A) psevdomonas, pnevmokokk B) tugunak bakteriyasi, rizosfera C) psevdomonas, rizosfera D) psevdomonas, chatishtiruvchi bakteriya Plazmidlar tarkibi asosan qanday genlardan iborat oqsilni parchalovchi va sintez qiluvchi organizmni o’stiruvchi gormonlarni sintezlovchi zaxarli moddalarni to’plovchi fermentlarni sintezlovchi zaxarli toksinlarni parchalovchi fermentni sintezlovchi Rizosfera uchun xos bo’lgan malumotni toping. a.o’simlikni zararlantiradi b.pestitsidni parchalovchi geni yo’q c.g’o’za tomiri tolachalari satxida yashaydi d.hayotni hujayraviy shakli e.yer osti suvlarida to’plangan gerbitsitni parchalab zararsizlantiradi A) a.c B) b.d C) d.e D) c.d Lac-(lak,minus) shtamm nega bunday nom olgan. laktozani parchalovchi fermentni geni yo’q laktozani parchalab yuboradi laktozani parchalovchi noaktiv ferment sintez qiladi laktozani sintezlovchi geni mutatsiyaga uchrag organism genomini o’zgartiruvchi virussimon molekula tarkibida sitozin, adenin mavjud transpozonlarni ko’chib o’tishini ta’minlaydigan ferment i-RNK asosida o’z-o’zini sintezlovchi virussimon molekula 106.Retrotranspozon haqidagi noto’g’ri fikrni belgilang. organism genomini o’zgartiruvchi virussimon molekula tarkibida sitozin, adenin mavjud tarkibida purin va pirimidin asoslarini saqlovchi ferment i-RNK asosida o’z-o’zini sintezlovchi virussimon molekula Psevdomonas bakteriyasi shtammidan olingan gen g’o’za tomiri tolasida yashovchi rizosfera bakteriyasiga ko’chirib o’tkazishdan maqsad nimada tuproqni gerbetsid va pestetsidlardan tozalash kallus to’qima hosil qilish g’o’zaning gullashini boshqarish o’simliklarda shish hosil qilish Retrotranspozon haqidagi to’g’ri fikrni belgilang. tarkibida alanin, serin mavjud nusxasini t-RNK vositasida sintezlab, genomning boshqa joyiga ko’chiradi tarkibida DNK ni yopishqoq uch hosil qilib kesuvchi ferment sintezlaydigan gen saqlaydi i-RNK asosida o’z-o’zini sintezlovchi virussimon molekula Retrotranspozon haqidagi to’g’ri fikrni belgilang. tarkibida alanin, serin mavjud nusxasini t-RNK vositasida sintezlab, genomning boshqa joyiga ko’chiradi tarkibida DNK ni yopishqoq uch hosil qilib kesuvchi ferment sintezlaydigan gen saqlaydi organism genomini o’zgartiruvchi virussimon molekula Retrotranspozon haqidagi noto’g’ri fikrni belgilang. 107.Qaysi nukleotidlar bir-biri bilan fosfodefir (I) va vodorod (II) bog’ hosil qila olmaydi bilan A nukleotidi 8. A dezoksiribonukleotidi bilan S ribonukleotidi 9. G dezoksiribonukleotidi bilan G ribonukleotidi A.I-8,1,2II-3,5,9 B.I-6,3,1II-1,3,5,7 C.I-9II-3,1 D.I-2,4,6II-7,9,8 Tranpozitsiyaga ega genetik tuzilmalarning markaziy geni tomonidan sintezlanadigan moddaga xos belgilarni ko’rsating transpozonlarni ko’chishini ta’minlaydi 20 xil monomerdan tuzilgan 3) biokatalizatorlar grupassiga mansub 4) yog’ tabiatli 5) yumaloq 6) vazifasiga jihatdan EcoR1 ga o’xshash 7) vazifasiga jihatdan HaeIII ga o’xshash 8) ikkita kovolent bog’ni uzadi 9) 10 ta vodorod bog’ni uzadi 10) 8 ta vodorod bog’ni uzadi 11) monomeri 4 xil 12) gomopolimer A)1,2,7,5,9 B) 1,2,9,5,1,6 C) 1,2,3,5,6,8,9 D) 1,11,9,3,8,6 Quyidagi hodisalarning qaysi biri eksperimental-tajriba usul yordamida o’rganiladi topinambur ikki urug’pallalilar sinfi, magnoliyatoyfa boo’limiga kirishi organizmlarning hujayralardan tashkil topishi , ularning kelib chiqishi bir ekanligini bildiradi 3) Monsanto 1.A
kompaniyasi gen injenerligi yo’li bilan sigirlardan sog’iladigan sut miqdorini ko’paytirishi 4) J.Gyordon hujayra injenerligini qo’llab yuksak hayvonlar klonini yaratishi A) 2,3 B) 1,2 C) 3,4 D) 2,4
Olimlarni aniqlashicha nonda oqsilni qaysi aminokislotalari unchalik yetishmaydi A) alanin, triptofan, valin B) metionin, argenin, gliodin C) lizin, triptofan, metionin D) glitsin, serin, asparagin kislota ariant Qaysi olim turning realligini tan olmagan holda, tabiatda faqat individlar mavjud deb hisoblagan? A)J.Rey B)J.B.Lamark C)Ch.Darvin D)K.Linney Qaysi mezon uzoq vaqt davomida turlarni aniqlash uchun asosiy va yagona o’lchov hisoblangan? A)Morfologik B)Genetik C)Ekologik D)biokimyoviy Organizmlarning qaysi turga mansubligini aniqlashda hal qiluvchi ahamiyatga ega bo’lgan tur mezonini ko’rsating.A)Fiziologik B)Genetik C)Ekologik D)biokimyoviy Daryo qirg’oqlari va ariq chetlarida (a), dalalar va yaylovlarda(b), botqoqliklarda(c) tarqalgan ayiqtovon turini belgilang.1.sudraluvchi 2.achishtiradigan 3.zaharli A)a-3; b-1; c-2 B)a-1; b-3; c-2 C)a-3; b-2; c-1 D)a-1; b-2; c-3 Quyidagi olimlarni tushunchalari bilan juftlang 1-Tur atamasini sistematik birlik sifatida fanga birinchi bo’lib kiritgan. 2- tabiatda turning real mavjudligini tan olgan, tur o‘zgarmas deb hisoblagan. 3-turning realligini tan olmagan holda tabiatda faqat individlar mavjud deb hisoblagan. 4- tabiatda turlar pay do bo‘ladi, yo‘qoladi, o‘zgaradi, bir tur yangi turning paydo bo‘lishiga asos bo‘ ladi a-K.Linney b- J. B. Lamark c- Ch. Darvinning d-Djon Rey A) 1-a 2-b 3-c 4-d B) 1-d 2-a 3-c 4- b C) 1-d 2-a 3-b 4-c D) 1-d 2-b 3-a 4-c Har xil turga kiruvchi populyatsiyalar avvalo qaysi xususiyatiga ko’ra farqlanadi? A)populyatsiya tarkibidagi individlarning soniga ko’ra B)populyatsiyaning yashash va oziqlanish muhitiga ko’ra C)populyatsiyaning egallagan arealiga ko’ra D)alohidalashishiga ko’ra 7.Quyidagi organizmlarni areal hajmining ortib borishi tartibida joylashtiring. 1.kit 2.bug’doy 3.baqachanoq 4.yo’lbars 5.baqa 6.kaltakesak A)5.6.3.4 B)2.3.4.5 C)3.6.4.1 D)1.2.5.6 Nima sababdan populyatsiya doirasida to’xtovsiz genlar almashinuvi sodir bo’ladi? A)individlarning etologik munosabatlari B)Jinsiy ko’payish C)jinssiz ko’payish D)Ekologik alohidalanish Populyatsiya genofondining o’zgarishiga olib keluvchi, evolutsion jarayonlar uchun material bo’lib xizmat qiluvchi jarayonni belgilang. A)Genlar dreyfi B)populyatsiya to’lqini C)mutatsiya D)alohidalanish 10.Evolutsiyaning tezligi va yo’nalishini nima belgilaydi?A)populyatsiyaning xilma- xilligi B)populyatsiyaning mavjudligi C)populyatsiyadagi o’zgarishlar D)Turning turg’unligi 11.Tabiiy ofatlar, populyatsiyaning keskin kamayishi, zararkunandalarning keng tarqalishi ………… namoyon bo’lishiga sabab bo’ladi? A)mutatsiyaning B)genlar dreyfining C)populyatsiya to’lqinining D)alohidalanishning 12.Tabiatda populyatsiyalarning aralashib ketishiga nima to’sqinlik qiladi? A)tabiiy tanlanish B)sun’iy tanlash C)alohidalanish D)populyatsiya to’lqini 13.Har xil allellarga ega organizmlarning erkin chatishmasligi nima deyiladi?
reproduktiv alohidalanish B)etologik alohidalanish C)fiziologik alohidalanish D)ekologik alohidalanish Maymun va odamning o’xshashligini e’tirof etgan olimga tegishli javobni aniqlang. A)Tabiiy va sun’iy tanlanishni e’tirof etgan B)Hayvonlar nam yerdan kelib chiqqan C)tabiat o’zgaruvchan u doim yangilanib turadi D)tibbiyot asoschilaridan biri bo’lgan Hayvonlar klassifikatsiya asosini yaratgan olimga tegishli javobni toping. A)Olimning uqtirishicha tabiatdagi barcha narsalar tabiat qonunlariga muvofiq yashaydi va o’zgaradi B)Olimning qayd etishicha, yer yuzining o’zgarishi o’simlik va hayvonlarning o’zgarishiga olib keladi. C)Turli kasalliklar oziqlanish tartibining buzilishi tufayli vujudga keladi D)Qonli hayvonlarning barchasida ichki organlar o’zaro o’xshash va bir xil joylashgan 16.Aristotel “Hayvonlarning paydo bo’lishi” asarida nimani uqtiradi? A)Embrion ma’lum izchillikda o’sadi B)Qonli hayvonlarning barchasida ichki organlar o’zaro o’xshash va bir xil joylashgan C)Hayvonlar asta-sekin rivojlanadi D)Hayvonlarni klassifikatsiyalashda ko’p belgilar e’tiborga olinishi kerak. 17. .Buqoq kaptar, pochta kaptari, yakobin kaptari, tovus kaptarlar bir turga mansubligi qaysi mezonni tasdiqlaydi(a), qaysi mezonni inkor etadi(b)? A)a- morfologik, b-fiziologik B)a-ekologik b- biokimyoviy C)a-biokimyoviy b- morfologik, D)a-fiziologik, b- morfologik 18.Turli kasalliklarning oziqlanish tartibining o’zgarishi bilan bog’liqligini ko’rsatgan olimga tegishli javobni toping.A)Tabiiy va sun’iy tanlanishni etirof etgan B) Hayvonlarni klassifikatsiyalashda ko’p belgilar e’tiborga olinishi kerakC)tabiat o’zgaruvchan u doim yangilanib turadi D) Olimning uqtirishicha tabiatdagi barcha narsalar tabiat qonunlariga muvofiq yashaydi va o’zgaradi 19.Ahmad ibn Nasr Jayxoniy(a), Abu Rayhon Beruniy (b), Abu Nasr Forobiy(c)ga tegishli javobni toping. 1. tabiat o’zgaruvchan u doim yangilanib turadi 2. Hayvonlarni klassifikatsiyalashda ko’p belgilar e’tiborga olinishi kerak 3.bir o’simlik turi boshqasiga aylanishi mumkin 4. Olimning uqtirishicha tabiatdagi barcha narsalar tabiat qonunlariga muvofiq yashaydi va o’zgaradi 5.Hindiston, Markaziy Osiyo, Xitoy o’simliklari va hayvonlar dunyosi haqida ma’lumotlar to’plagan 6.mahalliy xalqlar foydalanadigan o’simliklar va hayvonlar haqidagi ma’lumotlarni yozib qoldirgan. 7.Inson dastavval hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan 8.tabiiy va suniy tanlanish .9.Tabiiy tanlanish va yashash uchun kurashni etirof etgan 10.O’simlik va hayvon turlarining tabiatdagi ahamiyati 11. Turli kasalliklarning oziqlanish tartibining o’zgarishi bilan bog’liqliq. 12.Inson organizmi yaxlit sistema 13.Yer yuzasida doimo o’zgarishlar bo’ladi A)a-5.6.9. b- 4.7.9.13 c-8.11.12. B)a-5.6.10.12 b- 4.8.9.13 c-7.9.11. C)a-5.6.10. b-4.9.13 c- 7.8.11.12 D)a-3.5.6.9 b-4.8.13 c- 3.8.11.12
Qaysi fikr to’g’ri? A)Beruniy yunon olimi Ptolomeydan oldin Yer Quyosh atrofida harakatlanishini ta’kidlagan B)Beruniy Charlz Darvindan 800yil oldin evolutsiyaning harakatlantiruvchi omillari tabiiy va suniy tanlanish ekanligini ta’kidlab o’tgan C)Beruniy Kopernikdan 500 yil oldin Quyosh sistemasining tuzilishini to’g’ri tasavvur qilgan D)Beruniy tirik tabiating tarixiy taraqqiyotini etirof etgan
Yer yuzining o’zgarishi nimaga sabab bo’ladi? A)moslashgan organizmlarni yuzaga chiqaradi B)yashash uchun kurashga olb keladi C)o’simlik va hayvonlarning o’zgarishiga olib keladi D)odamlarning tabiati turlicha bo’lishiga sabab bo’ladi Tog’lar suv ta’siri yoki yerning ko’tarilishi hisobiga vujudga kelgan deb takidlagan olimga tegishli javobni belgilang.A) Inson dastavval hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan B) Tabiiy tanlanish va yashash uchun kurashni etirof etgan C) Olimning uqtirishicha tabiatdagi barcha narsalar tabiat qonunlariga muvofiq yashaydi va o’zgaradi D)O’simliklar, hayvonlar va odam o’zaro o’xshash Tib qonunlari kitobining qismlarini ketma-ketlikda joylashtiring. 1.Murakkab dorilar, ularni tayyorlash 2.Odam tanasi, organlarining tuzilishi va funksiyalari, turli kasalliklarning kelib chiqishi, ularni davolash usullari 3.O’simlik, hayvon va madanlardan olinadigan dorilar va har qaysi dorining qaysi kasallikka davo ekanligi 4.Jarrohlik ya’ni suyaklarning chiqishi, sinishini davolash 5.insonning har bir organida bo’ladigan kasalliklar, ularni aniqlash va davolash usullari A)1.2.3.4.5 B)2.3.4.5.1 C)2.3.5.4.1 D)2.3.4.1.5 Bobur hayvonlarni qanday klassifikatsiyaga bo’lgan? A)4 guruhga: quruqlik hayvonlari, qushlar, suv ya qinidagi hayvonlar, suv hayvonlari B) 3 guruhga: quruqlik hayvonlari, parrandalar, suv yaqinidagi hayvonlar C) 4 guruhga: quruqlik hayvonlari, parrandalar, suv yaqinidagi hayvonlar, suv hayvonlari D) 4 guruhga: quruqlik hayvonlari, parrandalar, suv hayvonlari, havo muhitidagi hayvonlar 25.Aristotel fikricha embrion qanday izchillikda rivojlanadi? A)O’simliklar→zoofitlar→umuman hayvonlar→o’z turiga xos tuzilish→shaxsiy xossalar zoofitlar→umuman hayvonlar→o’z turiga xos tuzilish→shaxsiy xossalar zoofitlar→umuman hayvonlar→o’z tipiga xos tuzilish→ o’z turiga xos tuzilish→shaxsiy xossalar O’simliklar→ zoofitlar→umuman hayvonlar→o’z tipiga xos tuzilish→ o’z turiga xos tuzilish→shaxsiy xossalar 26.Qalampir, shimpanze, suvarak kabi organizmlarni qaysi mezonni inkor etuvchi jihat umumlashtiradi? A)Ekologik B)Geografik C)Genetik D)biokimyoviy 27.Maydaroq qushlar faqat bir mavsum, laylaklar va qarqaralar uzoq yillar juft hosil qilishi qays mezonni inkor etadi?A)Ekologik B)Geografik C)Etologik D)biokimyoviy 28.Sutemizuvchilar va qushlarning issiqqonliligi, qon aylanish sistemasining ikkita doiradan iborat bo’lishi, yassi chuvalchanglar tipiga mansub turlarning germofradit ekanligi qaysi mezonni inkor etadi? A)fiziologik B)ekologik C)morfologik D)biokimyoviy
Nima tufayli populyatsiyalar o‘rtasidagi erkin chatishish ehtimoli kamayadi? A)mutatsiya tufayli B)alohidalanish C)genlar dreyfi D)TJY Populayatsiya genofondining o’zgarishiga olib keladigan jarayonlardan qaysi biri ayrim allellarni yo’qotish yo’li bilan populyatsiyaning genetic strukturasini o’zgartiradi? A) mutatsiya tufayli B)genlar dreyfi C)alohidalanish D)Populyatsiya to’lqini Darvin sun'iy tanlashni muvaffaqiyatli chiqishi nimaga bog'liq deb hisoblagan? 1) tanlash uchun olingan organizmlarning son jihatdan ko'pligiga; 2) tashqi muhit omillariga nisbatan chidamliligiga 3)ulardagi individual o'zgaruvchanlikka; 4)tanlashni olib borayotgan shaxsning sinchkovligiga; 5) tanlash olib borilayotgan organizmlarning nazoratsiz chatishmasligiga 6) tanlash ta'sirini irsiy o'zgaruvchanlik tufayli to'plana borishi; 7) organizmlar egallagan hududning kengligiga A)1,2.5,7 B) barchasi C)1,3,4.5,6 D) 1,2,3,5,7
Organlar korrelyatsiyasi to’g’risida fikrlar bildirgan olimga tegishli javobni toping. A)Hayvonlar klassifikatsiyasining asosini tuzgan B)turli kasalliklar oziqlanish tartibining buzilishi C)Olam o’z-o’zidan paydo bo’lganligini e’tirof etgan D)Yashash uchun kurash haqida dastlabki fikrlarni keltirgan
Qaysi olim o’simliklar, hayvonlar va odamning o’zaro o’xshashligini e’tirof etadi? A)Abu Rayhon Beruniy B)Abu Ali ibn Sino C)Abu Nasr Farobiy D)Ahmad ibn Nasr Forobiy II-variant Quyidagi flkrlarni to'g'ri joylashtiring? 1- inson organizmi yaxlit sistema, turli kasalliklar oziqlanish tartibining buzilishi bilan bog'liq 2)u tabiiy tanlanishni, sun’iy tanlashni e'tirof etgan 3)tabiat beshta element bo'shliq,havo,olov,suv va tuproqdan hosil bo'lgan 4)yeryuzida doimo o'zgarishlar hosil bo'lib turadi. Suvsiz joylarda asta sekin daryolar dengizlar hosil bo'ladi,ular ham o'z navbatida joyini o'zgartiradi 5)tabiatning obyektiv borli'giga ishonch hosil qiladi 6)tog'lar uning fikricha suv ta'sirida yoki yerning ko'tarilishi natijasida paydo bo'lgan 7)u o'zgalardan eshitganlariga emas balki o'zi ko'rgan. kuzatganlariga asoslangan holda hayvon va o'simliklarning tuzilishi; havot tarzi, ularning o'zaro o'xshashligi, farqlari haqida ma'lumotlarni bayon etgan.a)Abu nasr Forobiy b)Abu Rayhon Beruniy c)Abu Ali ibn Sino , d)Bobur A. 1,2-a: 3,4-b; 5,6-c; 7-d B. 1,3-a: 2,4-b; 5-c; 7-d C. 1,2-a; 3,4-b: 5,7-c: 6-d D. 1,2-a 3,4-b 5-c 6,7-d 2.Karl Linney hayvonlarni qanday klassifikatsiyaladi? A)Turlarni avlodlarga, avlodlarni turkumlarga, turkumlarni oilalarga, oilalarni esa sinflarga birlashtirdi B)Turlarni turkumlarga, turkumlarni oilalarga, oilalarni sinflargaC)Turlarni avlodlarga, avlodlarni oilalarga, oilalarni turkumlarga, turkumlarni sinflarga D) Turlarni avlodlarga, avlodlarni oilalarga, oilalarni sinflarga, sinflarni turkumlarga 3.K.Linney nimaga asoslanib sun’iy sistema tuzdi?A)o’simlik va hayvonlarning ko’pgina belgilarini hisobga olib B)o’simlik va hayvonlarning tashqi tuzilishi va ichki belgilariga qarab C)o’simlik va hayvonlarning ayrim belgilariga qarab D)O’simlik va hayvonlarning tuzilishiga qarab 4.K.Linney hayyvonlarni nimaga asoslanib
sinflarga bo’ldi?A) hayvonlarning ko’pgina belgilarini hisobga olib, 6 sinfga bo’ldi B)hayvonlarning nerv sistemasiga qarab 6 ta sinfga bo’ldi C)hayvonlarning ayrim belgilariga qarab 10 sinfga bo’ldi D) tuzilishiga qarab 6 sinfga bo’ldi 5.K.Linney o’simliklarning qanday xususiyatlariga ko’ra sinflarga bo’ldi?1.gulining tuzilishiga ko’ra; 2.changdonlarining shakliga qarab; 3.changdonlarining soniga qarab; 4.changchi iplarining uzun-qisqaligiga qarab; 5.changchi iplarining rangiga qarab; 6.changchi iplarining birlashishiga qarab; 7.23sinfga bo’ldi; 8.24sinfga bo’ldi; 9.10sinfga bo’ldi; 10.6sinfga bo’ldi. A)1.2.3.8 B)2.3.5.6.7 C)3.4.5.6.8 D)3.4.6.8 6.Qaysi olimlar o’simlik va hayvon turlari o’zgarmaydi, deb hisoblashgan? A)Kyuve, Lamark B)Linney, Lamark C)Linney, Kyuve D)Darvin, Lamark 7.Qaysi olimlar biologiya atamasini fanga kiritishgan? A)Lamark va Gekkel B)Lamark va Lerua C)Lamark va Trevinarus D)Lamark va Tensli 8.Lamark hayvonlarni qanday klassifikatsiyalagan? A) hayvonlarning ko’pgina belgilarini hisobga olib, 14 sinfga bo’ldi B)hayvonlarni qarindoshligiga qarab 14 ta sinfga bo’ldi C)hayvonlarning ayrim belgilariga qarab 10sinfga bo’ldi D)hayvonlarning ichki tuzilishiga qarab 6 sinfga
Lamark hayvonlarni bosqichlarga ajratishda qaysi organlar sistemasiga e’tibor qaratdi? 1.ovqat hazm qilish; 2.ayirish; 3.qon aylanish; 4.nafas olish; 5.nerv sistemasiga; 6.sezgi organlari; 7.jinsiy sistemasi A)1.2.3.4.5 B)1.3.4.5.6 B)3.4.1.5 D)6.7.5.4.3 Lamark turlarning o’zgarishida nimaning asosiy omil ekanligini ta’kidlaydi? A)vaqt B)tashqi muhit C)organizmlarning o’zaro munosabati D)organizmlarning xulq-atvori Tashqi muhit omillari bilvosita ta’sir ko’rsatmaydigan organizmlar qatorini toping. A)nerv sistemasi yuksak tuzilgan hayvonlar B)odamlar C)o’simliklar va tuban hayvonlar D)sutemizuvchilar Muhit omillarining hayvonlar o’zgarishiga ta’sir etishini bosqichma- bosqich ko’rsating. 1.hayvonlarning ba’zi organlarining mashq qilishiga, boshqalarining mashq qilmasligiga sabab bo’ladi; 2. harakatlar o’zgarishiga olib keladi; 3.Muhitning uzoq vaqt davom etgan o’zgarishi hayvonlar hayotiga ta’sir etadi; 4.Muhit ularning talabini o’zgartiradi; 5.mashq qiladigan organlar ko’lami ortadi; 6.hayvonlaning xulq- atvorini o’zgaradi; 7. Mashq qilmaydigan organlar kuchsizlanib borib, rivojlanmaydi va yo’qolib ketadi.A)3.4.2.6.1.5.7 B)3.2.4.1.5.7 C)6.3.4.2.1.5.7 D)6.3.2.1.5.7
Lamark bila olamagan evolutsiyaning harakalantiruvchi kuchlarini qaysi Markaziy Osiyo olimi aniqlagan?A)Forobiy B)Beruniy C)ibn Sino D)Bobur Kyuve biologiyaning qaysi sohalarida faoliyat yuritgan? 1.solishtirma anatomiya; 2.anatomiya; 3.morfologiya; 4.embriologiya; 5.sistematika; 6.paleontologiya; 7.fiziologiya A)2.3.5.6 B)1.3.4.5 C)1.2.3.4.5.6 D)2.3.5.6.7 To’g’ri fikrni aniqlang A)Kyuve turli era va davrlarda hayvonot olamining turli-tuman xillari yashaganligni aniqlab, turla o’zgaruvchan degan xulosaga kelgan B)Lamark muhit muhit ta’siriga javob reaksiyasiga qarab barcha organizmlarni 2 ta guruhga ajratdi C)XVII-XIX asrlarda hayvon va o’simliklarning shaxsiy taraqqiyotini o’rganish sohasida tadqiqiotlar olib borildi D)Kyuve Linneydan farqli ravishda hayvonlarni klassifikatsiyaga solishda ayrim belgilarga emas, qon aylanish sistemasiga e’tibor berdi
Darvin o’simlik va hayvonlarning yangi formalarini chiqarishda nimaga yuqori baho berdi? A)ongsiz tanlash B)tabiiy tanlanish C)seleksiya D)hayvonlarning geoegrafik tarqalishiga Galapagoss arxipelagida hayvonlarning qaysi sinf vakillari ko’p uchraydi? A)qushlar, sutemizuvchilar B)qushlar, sudralib yuruvchilar C)sutemizuvchilar, sudralib yuruvchilar D)baliqlar, qushlar Yovvoyi hayvonlarni qo’lga o’rgatish, yovvoyi o’simliklarni madaniylashtirish qachon boshlagan? A)bundan 10-12ming yil oldin B)9-10 ming yil oldin C)5-7ming yil oldin D)9- 5ming yil oldin Foydali mumkin qadar keskin o’zgartirish natijasida hosil qilingan hayvon zotlarini aniqlang. 1.qo’ylarning qorako’l zoti; 2.otlarning axaltaka zoti; 3.qo’ylarning hisor zoti; 4.bo’rdoqi qo’y; 5.qorabayir; 6.tovus kaptar 7.kostroma A)1.2.3.5 B)1.2.6.7 C)4.6 D)2.5 Yovvoyi ajdodi ikki-uch tur bo’lmagan hayvonlarni aniqlang. 1.it; 2.qo’y; 3.tovuq; 4.kaptar; 5.qoramol; 6.karamA)3.4.5.6 B)1.2.3.5 C)3.4.5 D)2.4.5 Darvin sun’iy tanlashning muvaffaqqiyatli chiqishi uchun nimalarga bog’liqligini ta’kidlagan? 1.ko’zlangan maqsadga mos organizmlarni tanlash va saqlash; 2.tanlash olib borilayotgan organizmlarning nazoratsiz chatishmasligini nazorat qilish; 3.seleksionerning tajribasi va sinchkov bo’lishi; 4.organizmlarning son jihatdan ko’p bo’lishi; 5.chatishtirish uchun zarur bo’lgan ota-ona formalarini saralash va ulardan yangi nasl olish; 6.tajriba olib borilayotgan organizmlardagi individual o’zgaruvchanlik; 7.talabga mos bo’lmagan organizmlarni yaroqsizga chiqarish; A)2.3.4.6 B)1.5.7 C)1.2.3.5.7 D)2.3.5.7 Xonakilashtirilgan tulkilar qachon urchiydi? A)dekabr-yanvar; aprel-may B)mart-aprel C)noyabr-dekabr; mart-aprel D)dekabr-yanvar; mart-aprel Yangi nav va zot chiqarishda nimalar harakatlantiruvchi kuch hisoblanadi? A)sun’iy tanlash va fenotipik o’zgaruvchanlik B)tabiiy tanlash va genotipik o’zgaruvchanlik C)sun’iy tanlash va genotipik o’zgaruvchanlik D)tabiiy tanlash va sun’iy tanlash Kaptar zotlarini ajrating. A)buqoq, liven B)urishqoq, yakobin C)yakobin, tovus D)ko’k qora kaptar, tovus kaptar Darvin qaysi hayvon turlarining J. Amerikada uchrab, Sh.Amerikada uchramasligini aytadi? A)Chumolixo’r, zirhlilar, lama, tapir, yalqov, keng burunli maymunlar B)Fil, tuban sutemizuvchilar, zirhlilar C)vyuroklar, toshbaqalar D)chumolixo’r, vyurok, lama, tapir, yalqov, tor burunli maymunlar Sun’iy tanlash natijasida yaratilgan organizmni belgilang. A)tapir B)muflon C)axaltaka D)yovvoyi ko’k qoya kaptar 27.Qaysi olim sun’iy tanlash yo’li bilan hayvonlarni xonakilashtirish mumkinligini isbotlab berdi? A)Darvin B)Lamark C)Belyayev D)Chebaksarov Tur xili deganda Darvin qanday organizmlarni tushungan? A)turga xos belgi-xossalar yaxshi ifodalangan organizmlar B)shubhali turlar C)oraliq formalar D) turga xos belgi-xossalar yaxshi ifodalanmagan organizmlar Kyuvening mulohazasiga ko’ra nima uchun hayvonlar o’zgarmaydi? A)Bir hayvon turi boshqa hayvon turiga aylanganini ko’rmaganligi sababli B)Hayvonlarning tuzilishi funksiyalariga binoan yaratilgan C)har bir hayvon yashash muhitiga mos yaratilgan D)Kyuve hayvonlar o’zgaradi degan fikrni yoqlagan Kyuve hayvonlar sistematikasiga qo’l keladigan qanday prinsip kashf qildi? A)rekonstruksiyalash B)Paleontologiya dalillaridan foydalanish C)korrelyatsiya D)Binar nomenklatura Yovvoyi bankiv tovuqlari uchun xos bo'lmagan xususiyatlarni aniqlang? 1.Hindistonning chakalakzorlarida tarqalgan 2.Janubiy shariy Osiyoning chakalakzorlarida tarqalgan 3.Shimoliy sharqiy Osiyoni chakalakzorlarida tarqalgan 4.odamdan qo'rqadi 5.odamdan uncha hurkmaydi 6.odamlar tomonidan boqiladi 7.kechalari yerda uxlaydi 8.kechalari daraxtbuta shoxlarida uxlaydi 9,xonaki tovuqlar bilan chatishib normal nasl bermaydi 10.xonaki tovuqlar bilan chatishib normal nasl beradi A.1,2,3,5,8,10 B.3,4,6,7,9 C. 1,2,5,6,8,10 D.1,2,5,8,10 ENG YAXSHI KUN -BUGUN ENG KATTA XATO -UMIDSIZLIKKA BERILISH ENG KATTA OJIZLIK - NAFRAT ENG XAVFLI ODAM- YOLG'ONCHI ENG KATTA HAYOT - HAMJIHATLIK HISSI SIZDAGI ISHONCH SIZNI OLDINGINGA YETAKLOVCHI KUCH BO'LISHI KERAK.KELAJAK O'Z QO'LINGIZDADIR! ($H.$HARIPOV) Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|