Quyma uchun opokalar tayyorlash

Quyma uchun opokalar tayyorlash.
Opokalar – qolipning tashqi konturini chegaralovchi va turli texnologik, hamda tashish jarayonlarini ta‘minlovchi qattiq rom. Opokalar quymakorlik qoliplarini qoliplash, yigish, tashish va tushib ketgan paytlarda shikastlanishdan saqlaydi.
Opokalar (ГОСТ 14976-69) qolipni tayyorlashda, qolip aralashmasini zichlashda, ushlashda, transportirovka qilishda, suyuq metallni quyishda, qolipni buzilib ketmasaligida katta ahamiyatga egadir.
Opokalar turli shakllarda ishlab chiqiladi, ko‘pincha ular to‘gri burchakli bo‘lib tayyorlanadi. Opokalar quyilgan va payvandlash yo‘li bilan ishlab chiqiladi, ko‘proq quyilgan varianti ishlatiladi, chunki arzonroq bo‘ladi. Opokalar po‘latdan, cho‘yandan yasalishi mumkin . Opokalar og‘irligi va o‘lchovlariga muvofiq qo‘lda qoliplash va mashinada ishlatilishga bo‘linadilar
Shakliga ko‘ra opokalar to‘gri burchakli, aylanasimon va murakkab shaklli 21 bo‘ladi. Opokalar yaxlit quyilgan yoki payvand usulida yig‘ilgan bo‘ladi. O‘lchami va vazniga ko‘ra opokalar dastakli yoki kranli bo‘ladi. Kranli opokalarni tashish uchun ko‘tarish mexanizmlaridan foydalaniladi va bu opokalar maxsus sapfalar bilan ta‘minlangan bo‘ladi. Gaz va suv bug‘ining chiqib ketishini ta‘minlash uchun opokalarda maxsus tirqishlar yasalib, ular ventilyatsion tirqish deyiladi.
Quymakorlik qolipining vazifasning quymaning ko'rastilgan shaklini , o'lchovlarini, bellgilangan aniqligini, sifatli yuzasini belgilangan qolipga quyilgan suyuqlantirilgan metallning sovitish tezligni, lozim bo'lgan tuzilishning shakllanishini ta'minlab sifatli quyma olishdir. Qum-gilli qolipni tayyorlab olish kerak bo'ladi.
Opokalarda tayyorlangan quyma detalning shakli olinganidan keyin qo'lipdan moslamalar chiqarib olinadi. Qoliplarni yig'ishdan oldin uningpastki qismiga bo'shliqning shaklini chiqarib beradigan o'zak (sterjen) o'rnatilinadi. Yarim qoliplar yig'ilgandan so'ng ichida quymaning tashqari shakli olinadi. Undan tashqari qolip ichida suyuq metallni keltiradigan quyish tizimining qismari va qolipdan gaz havo chiqariladigan vaentilyatsion kanallar, havo chiqish kanallari bajariladi. O'zaklar maxsus o'zak yashiklarida tayyorlanadi. O'zak (sterjen) aralashmalari qolip aralashmasidan puxtaroq bo'ladi va unga toza qumlar ko'proq qo'shiladi. Ko'pincha hajmi kattaroq quymalar uchun qolipda qo'shimcha bo'shliq ustama (pribil) o'rnatiladi.
Quyma uchun opoka 1-bosqich
1
Qazib olish
Opokani quyish uchun tayyorlashning birinchi bosqichi opoka konlaridan toshni olishdir. Bu hech qanday zarar etkazmasdan opoka qatlamlarini ehtiyotkorlik bilan olib tashlashni o'z ichiga oladi.
2
Tartiblash
Qazib olingandan keyin opoka jinslari hajmi va sifatiga qarab saralanadi. Quyma uchun faqat eng sifatli opoka bo'laklari tanlanadi.
3
Quritish
Keyin saralangan opoka jinslari namlikni yo'qotish uchun quritiladi. Bu quyish jarayonida yuzaga kelishi mumkin bo'lgan muammolarni oldini olish uchun juda muhimdir..
Maydalash
Quritilgan opoka toshlari maydalanadi va mayda kukunga aylanadi. Bu opoka zarralarining sirt maydonini oshirib, bog'lovchi materiallar bilan yaxshiroq yopishishga yordam beradi.
Aralashtirish
Kukunli opoka loy yoki qatronlar kabi kerakli bog'lovchi materiallar bilan aralashtiriladi. Ushbu aralash quyma materialning xususiyatlarini aniqlaydi.
Quyma jarayonidan oldin opoka aralashmasi uning bir xilligi va quyma talablariga muvofiqligini ta'minlash uchun qattiq sinovdan o'tkaziladi.
1
Qolip tayyorlash
Opoka aralashmasi quyish jarayoni uchun qoliplarni yaratish uchun ishlatiladi. Qoliplar juda batafsil va aniq quyma ishlab chiqarish uchun murakkab tarzda ishlab chiqilishi mumkin.
2
Quyish jarayoni
Eritilgan metall opoka qolipiga quyiladi, bo'shliqlarni to'ldiradi. Opoka qo'llab-quvvatlovchi material sifatida ishlaydi, quyish jarayonida mustahkamlik va barqarorlikni ta'minlaydi.
3
Sovitish va qolipdan chiqarish
Quyma tugagandan so'ng, opoka qoliplari sovib, metallni mustahkamlaydi. Sovutgandan so'ng, opoka qoliplari tayyor quymani ochish uchun ehtiyotkorlik bilan chiqariladi.
Quyishda opokadan foydalanishning afzalliklari.
Yaxshilangan sirt qoplamasi.
Opokaning g'ovakli tuzilishi eritilgan metall oqimini kuchaytiradi, buning natijasida quymalarda silliqroq va tozalangan sirt hosil bo'ladi.
Nuqsonlarning kamligi.
Opokaning g'ovakliligi quyish paytida gazlarni chiqarishga yordam beradi, yakuniy quymalarda g'ovaklik va qisqarish kabi nuqsonlarning paydo bo'lishini kamaytiradi.
Atrof-muhitga ta'siri.
Opoka barqaror manbalardan olinadigan tabiiy materialdir. Shuningdek, u qayta ishlanishi mumkin, bu esa uni quyma ilovalar uchun ekologik toza tanlovga aylantiradi.