19.2. Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari Iqtisodiyotni erkinlashtirish va islohotlarni chuqurlashtirish
sharoitida korxonalar buxgalteriya hisobini takomillashtirishning muhim
yo‘nalishlaridan biri uni hisob va hisobotning xalqaro standartlariga
moslashtirishdir. Bu O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyotiga investitsi-
yalarni jalb qilish, qo‘shma korxonalarni rivojlantirish, iqtisodiyotda,
xususan, agrar sektorda islohotlarni chuqurlashtirish, hisob va
nazoratning sifatini hamda samaradorligini oshirishga imkon yaratadi.
Shuningdek, korxonalarga o‘zlarining xususiyatlarini, ishlab chiqarishni
tashkil etishdagi texnologiyalar va texnikalar mehnat va boshqaruvdagi
xususiyatlarini aks ettiradigan mukammal hisob tizimini shakllantirishga
ma’lum mustaqillik beradi. Shu boisdan, buxgalteriya hisobining
xalqaro standartlarini chuqur o‘rganishga va milliy hisob hamda hisobot
tizimini xalqaro standartlarga o‘tkazishga alohida e’tibor qaratish zarur.
Yuqorida ta’kidlanganidek, moliyaviy hisobotning xalqaro
standartlari aslida milliy hisoblar tizimining negizida shakllangan. Hisob
tizimi va hisobotlarga bo‘lgan talablar xilma-xil bo‘lgan mamlakatlarda
transmilliy kapitalining faoliyat ko‘rsata boshlashi natijasida xalqaro
hisob standartlarini yaratish muammosi yuzaga keldi. Natijada, ushbu
mamlakatlar tomonidan e’lon qilinadigan axborotlar, ular vujudga
kelgan va borib joylashadigan mamlakatlardagi talablarga mos kelish-
kelmaslik muammolari ham paydo bo‘ladi.
Bir qancha mamlakatlarning professional buxgalterlari moliyaviy
hisobotning xalqaro standartlari bo‘yicha komitet tashkil qildilar
(MHXSK). U buxgalteriya hisobining xalqaro tizimidagi muammolarini
487
hal qilish bilan shug‘ullanuvchi mustaqil organ bo‘lib, tashkiliy
tuzilmasi quyidagicha (19.1-rasm).
