Bulqar türkləri (630-)
Qərbi Hun dağıldıqdan sonra Bulqar türkləri 630-cu ildə Bulqar xaqanlığı adlı dövlət yaratdılar.
Xaqanlığın banisi Başçı Qurd idi. O, öləndən sonra xaqanlıq 665-ci ildə parçalandı. Bir hissə Volqa çayı ətrafında məskunlaşdı, digər hissə isə Asparux xanın başçılığı ilə Dunay sahillərinə getdi. 679-ci ildə Bizans qoşunlarını məğlub edən Dunay türkləri Bulqar türk dövlətini yaratdılar. Bizans ona xərac veməli oldu. Bizans yenə ara-sıra hücumlar edirdi. Lakin sonra geri oturdular. Krum xan 811-ci ildə Belqradı və Sofiyanı, 814-cü ildə Macarıstanı tutdu. Krum xandan sonra Omurtaq xan və Boqoris xan 814-cü ildə hökmdar oldular. Omurtaq xan xristianlaşmanın əsasını qoydu. Bu məsələdə ona Bizans da kömək edirdi. Boqaris 864-cu ildə xristianlığı rəsmi din kimi qəbul etdi və bununla da bulqarların slavyanlaşması prosesi başa çatdı.
1225-ci ildə Xarəzmşah Məhəmmədin oğlu Cəlaləddin Azərbaycana yürüş etdi və Eldənizlər dövləti süqut etdi.
1231-ci ildə monqollar Azərbaycana ikinci dəfə yürüş etdilər və Cəlaləddinin ağalığına son qoydular. Onlar Marağını, Gəncəni, Şəmkiri, Tovuzu və Bakını tutdular.
Monqolların üçüncü yürüşü Hülaki xanın başçılığı ilə 1256-cı ildə baş verdi. Onlar Azərbaycanı və Bağdadı ələ keçirdilər. Işğal olunmuş ərazilərdə Hülakilər (Elxanilər) dövləti yarandı.
Dövlətin Mərkəzi Azərbaycan oldu. Dövlət Təbrizdən idarə olunurdu.
Sonra digər Monqol dövləti - Qızıl Ordu Azərbaycan ərazisinə yürüş etdi.
Dostları ilə paylaş: |