|
Həştərxan xanlığı
Həştərxan xanlığı XI əsrin I yarısında Qızıl Ordudan ayrılaraq müstəqil dövlətə çevrilmişdir. Xanlığın əsası Qasım xan tərəfindən qoyulmuşdur. Paytaxtı Həştərxan şəhəri idi. Xanlığın ərazisi aşağı Volqa sahillərindən başlayıb, Şimali Qafqazadək ərazini əhatə edirdi.
Sibir xanlığı
Sibir xanlığı XV əsrin sonu yarandı. İbak xan tərəfindən yarandı. Paytaxtı Tümen şəhəri idi. Xanlıq 1555-ci ildə Moskvadan asılı vəziyyətə düşdü.
Krım xanlığı
XII əsrin I yarısında Krım yarımadasına türklərin axını gücləndi. Onlar Xəzər, Qıpçaq, Oğuz türkləri adı altında birləşdilər. 1427-ci ildə Teymurtaş özünü xan elan etsə də, dövlət yarada bilmədi. 1438-ci ildə Hacı Gəray xan Krım xanlığının müstəqilliyini elan etdi və paytaxt Baxçasaray oldu. Hacı Gəray xan osmanlıların və noqayların köməkliyi ilə bütün Krımı özünə tabe etdi. 1475-ci ildə Krım xanlığı Genuyanı məğlub etdi, Kəfə, Anapa, Sudan qalalarını tutdu. 1478-ci ildə Osmanlı sultanının fərmanı ilə Məngli Gəray, xan elan edildi. Xanlıq Osmanlı sultanlığından asılı vəziyyətə düşdü. Xanlıq Moskva ilə ittifaqa girib Litvanı və Kiyevi tutdu. Bundan sonra Moskva Krımın güclənməyini istəmədi və 3 əsrlik müharibə başladı.
Qazan xanlığı
Qazan xanlığı Ulu Məhəmməd tərəfindən (1437-1445) Bulqar türk dövlətinin ərazisində yarandı. Paytaxtı Qazan şəhəri idi. 1444-cü ildə Moskva knyazlığından asılı hala düşdü.
1265-ci ildə Qızıl Ordu xanı Canıbəyin yürüşü nəticəsində Hülakilər dövlətinə son qoyuldu. 1340-cı ildə Azərbaycan Cəlairlər dövlətinin tərkibinə qatıldı. 1385-ci ildə Qızıl Ordu xanı Toxtamış 90 minlik ordu ilə Dərbənddən Şirvana, oradan da Təbrizə gəlib çıxdı. Daha sonra Marağa və Naxçıvanı talan etdi.
1386-ci ildə Əmir Teymur Azərbaycana I yürüşünü etdi və Təbrizi tutdu. 1404-cü ildə o, Azərbaycanı ələ keçirdi.
Dostları ilə paylaş: | 
