Loyihalami baholashda quyidagi asosiy noaniqlik va investitsion tavak- kalliklarni hisobga olish zarurdir. 1. Iqtisodiy qonunchilik va joriy iqtisodiy vaziyat investitsiyalash sharoit-
lari va foydadan foydalanishda beqarorlik bilan bog'liq b o ig an tavakkallik.
2. Tashqi iqtisodiy tavakkallik (savdoni chegaralash, chegaralam i yopib
q o ‘yish va boshqalar).
3. Siyosiy vaziyatning noaniqliligi, m am lakatdag i, yoki h u d u d d ag i
noxush ijtim oiy-siyosiy o ‘zgarishlar.
4. T ex nik-iqtisodiy k o ‘rsatkichlar, yangi tex n ik a va tex n o lo g iy alar
param etrlari dinam ikasi t o ‘g ‘risida m a ’lum o tn in g to liq m aslig i yoki n o a -
niqligi.
5. B ozor tarkibi (konyunkturasi), narxlar, valyuta kurslari va b o sh q a-
larning o ‘zgarib turishi.
6. Tabiiy-iqlim sharoitlarining noaniqliligi, tabiiy ofatlarning yuz b e -
rishi m um kinligi.
7. Ishlab chiqarish — texnologik tavakkallik (avariyalar va ish jih o z la -
rining nosozligi, ishlab chiqarish braki va boshqalar).
8. M aqsadlar, m anfaatlar va ishtirokchilar xulqining noaniqligi.
9. Korxona — ishtirokchilarning moliyaviy ahvoli va ish holati to ‘g ‘risida
m a ’lum otlarning to ‘liqmasligi va noaniqligi (to ‘lolmaslik, bankrotlik, shart-
n o m a m ajburiyatlarining bajara olmasligi).
N azorat savollari
1. R. K aplan va D. N orton baholash tizim ining m azm unini tu sh u n ti-
ring.
2. Indik ato r koeffitsienti deganda nim ani tushunasiz?
3. Loyiha taqdim etayotgan tashkilotning reyting indikatorini h iso b
lash form ulalarini yozing.
4. Indikator koeffitsientlarini sanab chiqing.
5. “A l ” va “ B l ” tashkilotning reyting indikatorlari qanday hisobla
nadi?
6. Ilmiy texnikaviy korxona ishining am aldagi natijasining koeffitsi
enti form ulasini yozing.
7. Innovatsion loyiha sam aradorligining asosiy k o ‘rsatkichlari b o ‘lib
nim alar hisoblanadi?
8. L oyihalam i baholashda qaysi asosiy noaniqlik va investitsion ta -
vakkalliklarni hisobga olish zarur?
112