R. Rembieliński, B. Kuźnicka: Historia farmacji. Warszawa 1987. R. Rembieliński, B. Kuźnicka: Historia farmacji. Warszawa 1987

R. Rembieliński, B. Kuźnicka: Historia farmacji. Warszawa 1987.

• R. Rembieliński, B. Kuźnicka: Historia farmacji. Warszawa 1987.

• W. Szumowski: Historia medycyny filozoficznie ujęta. Kęty 2008.

• W. Roeske: Polskie apteki. Wrocław 1991.

• A. Drygas: Narodziny leku, w: Historia medycyny, pod red. T. Brzezińskiego, Warszawa 1995, s. 124-167.

Jako lekoznawstwa dokonało się w starożytnej Grecji

• Jako lekoznawstwa dokonało się w starożytnej Grecji

• Jako zawodu dokonało się we wczesnym średniowieczu, pod wpływem Arabów

Okres medycyny mistycznej (do V w. p.n.e.)

• Okres medycyny mistycznej (do V w. p.n.e.)

• Okres początków nauk przyrodniczych i medycyny racjonalnej (od V do III w. p.n.e.)

• Okres medycyny aleksandryjskiej (III - II w. p.n.e.)

• Okres rzymski (I w. p.n.e. - II w. n.e.)

Mity jako element kosmologii

• Mity jako element kosmologii

• Asklepios, Hygeia i Panakeia

• Medycyna i farmacja a symbolika węża

• Kapłani-lekarze

• Świątynie i wota

• Sny i wróżbiarstwo

• Pierwsi lekarze świeccy

• Terminy: Kline, iatros

Początki filozofii przyrody

• Początki filozofii przyrody

• Ogień, woda, ziemia, powietrze jako składniki materii

• Dusza i ciało według Platona i Arystotelesa

• Pierwsze szkoły lekarskie

• Różne zawody medyczne (m.in.: akuszerki, litotomiści, myropole, farmakopole, rhizotomowie)

• Pitagorejczycy

• Pierwotne znaczenie apotheke

Szkoła w Kos

• Szkoła w Kos

• „Corpus Hippocraticum”

• Patologia humoralna (krew, żółć, flegma, czarna żółć)

• Wpływ Hipokratesa na praktykę lekarską

• Dietetyka

• Przysięga lekarska

• Arteterapia, muzykoterapia

Aleksandria i Antiochia wielonarodowymi metropoliami i ośrodkami naukowymi

• Aleksandria i Antiochia wielonarodowymi metropoliami i ośrodkami naukowymi

• Szkoła empiryków (obserwacje i doświadczenia są ważniejsze niż spekulacje filozofów)

• Działalność Herofilosa i Erasistratosa

• Początki fizjologii i toksykologii

Etruskowie – cywilizacja bez lekarzy

• Etruskowie – cywilizacja bez lekarzy

• Rozwój higieny publicznej

• Asklepiades z Bitynii i szkoła metodyków (znaczenie szybkiej interwencji lekarza)

• Wpływ medycyny greckiej

• Encyklopedyści

• Dioskurydes jako autor „De materia medica”

• Pliniusz Starszy jako autor „Historia naturalis”

• Celsus jako autor „De medicina”

Galen – twórca receptury aptecznej

• Galen – twórca receptury aptecznej

• Od postaci leku zależy jego działanie na organizm

• Wprowadził fizyczne metody wytwarzania leków

• Farmakologia Galena: diuretica, purgativa, vomica, antidiarrhoica, narcotica

• Jako pierwszy zastosował synergizm

• Lista środków zastępczych

W IV w. Konstantyn Wielki ogłosił chrześcijaństwo religią państwową

• W IV w. Konstantyn Wielki ogłosił chrześcijaństwo religią państwową

• Początek medycyny i farmacji klasztornej

• Przyklasztorne szpitaliki, apteki i ogrody roślin leczniczych

• Zwyczajowe nazwy roślin leczniczych

• Leczniczo-opiekuńcza działalność zakonów

• Najazdy Hunów i Wandali w V i VI w.

V w.: chrześcijanie wygnani z Syrii do Persji, gdzie lekarze chrześcijańscy założyli szkoły, w których tłumaczono na perski dzieła medycyny greckiej

• V w.: chrześcijanie wygnani z Syrii do Persji, gdzie lekarze chrześcijańscy założyli szkoły, w których tłumaczono na perski dzieła medycyny greckiej

• VII w.: Arabowie opanowali Persję

• Główne ośrodki medycyny arabskiej: Bagdad, Kordoba

• Dzieła medyczne w języku syryjskim i perskim tłumaczono na arabski

• W IX w. powstała Bagdadzka Szkoła Lekarska (wybitni przedstawiciele: Avicenna, Rhazes)

Środki łagodnie działające

• Środki łagodnie działające

• Powlekanie pigułek

• Corrigentia

• Syropy

• Destylacja

• Wody aromatyczne

• Zagęszczone soki owocowe

• Kamfora, goździki, imbir, cynamon, gałka muszkatołowa

• Pierwsze arabskie apteki w VIII w. w Kordobie i Bagdadzie

Wojny krzyżowe chrześcijan z Arabami

• Wojny krzyżowe chrześcijan z Arabami

• Powstanie około IX w. szkoły w Salerno

• XIII w.: szkoła w Salerno podniesiona do godności uniwersytetu

• Znaczenie szkoły w Salerno (nowoczesne kształcenie, „Antidotarium Nicolai Salernitani”)

• Konstytucje Fryderyka II, władcy Obojga Sycylii, wprowadzają rozdział zawodów lekarza i aptekarza

• Obowiązek składania przysięgi przez aptekarzy, zachowywania cenników, wykonywania leków na swój koszt, kontrola aptek przez lekarzy

Pierwsze polskie apteki: Śląsk, XIII w.

• Pierwsze polskie apteki: Śląsk, XIII w.

• Rodzaje aptek w I Rzeczypospolitej:

• Apteki klasztorne (niektóre przekształciły się w apteki szpitalne)
• Miejskie kramy z ziołami, które ewoluowały w apteki
• Apteki królewskie i książęce

Asortyment leków

• Asortyment leków

• Asortyment innych towarów

• Lokalizacja

• Godła

Do końca XVIII w. kształcenie cechowe (puer – uczeń, socius – towarzysz sztuki aptekarskiej, pharmacopola, apothecarius – aptekarz)

• Do końca XVIII w. kształcenie cechowe (puer – uczeń, socius – towarzysz sztuki aptekarskiej, pharmacopola, apothecarius – aptekarz)

• Działalność cechów jako najstarszych organizacji aptekarzy

• Aptekarze królewscy

• Aptekarze w patrycjacie miejskim

• Pierwsze farmakopee miejskie i wojskowe