12
AZƏRBAYCAN RESPUBLĠKASI SƏRHƏDLƏRĠNDƏN KƏNARA ÇIXAN
VƏTƏNDAġLARIN BƏDBƏXT HADĠSƏLƏR VƏ QƏFĠL XƏSTƏLĠKLƏR ZAMANI
TĠBBĠ XƏRCLƏRĠNĠN SIĞORTASININ QAYDALARI
ZONALAR ÜZRƏ BĠR GÜN ÜÇÜN YEKUN TARĠF DƏRƏCƏLƏRĠ
(manata qarĢılıqlı)
Zonalar
Sığorta ödəniĢ limiti
15000
USD
30000 USD
50000
USD
75000
USD
Zona 1
(MDB, Baltikyanı dövlətlər,
Türkiyə, İran)
0.3-3$
0.65-3$
0.75-3$
0.8-3$
Zona 2
(Avropa ölkələri)
0.5-3$
0.65-3$
0.75-3$
0.8-3$
Zona 3
(ABŞ, Yaponiya, Kanada,
Avstraliya)
0.5-3$
0.65-3$
0.75-3$
0.8-3$
Zona 4
(Meksika, Afrika, Mərkəzi
və Cənubi Amerika)
0.6-3$
0.65-3$
0.75-3$
0.8-3$
Zona 5
(Digər ölkələr)
0.5-3$
0.65-3$
0.75-3$
0.8-3$
13
“Xalq Sığorta” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
Xaricə gedən vətəndaĢların tibbi xərclərinin sığortası üzrə
tarif dərəcələrinin əsaslandırılması
Tarif dərəcələrinin əsaslandırılması Qeyri-həyat sığortası sahəsi üzrə sığorta tariflərinin
hesablanması haqqında. Metodikadan istifadə edilməklə aparılır. Tarif dərəcəsini hesablayarkən
əvvəlcə netto-dərəcəni hesablayırlar. Netto-dərəcənin hesablanmasında aşağıdakı məlumatlardan
istifadə edilir:
l) Sığorta hadisəsinin baş verməsi ehtimalı(q) - 0,2;
2)Bir sığorta müqaviləsi üzrə orta sığorta məbləği(So) – 18.000
AZN
;
3)Bir sığorta hadisəsi üzə orta sığorta ödənişi(Sö) – 1.600
AZN
;
4)Bağlanılacaq sığorta müqavilələrinin sayı(n) - 400.
Tn,Tə və Tr ilə müvafiq olaraq netto-dərəcəni, onun əsas hissəsini və risk üstəliyini işarə edək.
Netto-dərəcənin əsas hissəsi 100 manat sığorta məbləğinə uyğun olaraq aşağıdakı düsturla hesablanır:
ə = lOOqSö/So = 0,2.100.1600/18000 = 1,78
AZN
.
Risk üstəliyini hesablamaq üçün təminat ehtimalını 0,98 götürək. Bu halda həmin ehtimala
uyğun əmsal a=2 olur. Risk üstəliyi aşağıdakı düsturla hesablanır:
1/2
1/2
r=l,2Tə.a.((l-q)/(nq)) = l,2.1,78.2.((l-0,2)/(0,2.400)) =
= 0,43
AZN
.
Tn = Tə + Tr = 0,43 + 1,78 = 2,2
AZN
.
Tarif dərəcəsinin strukturu: netto-dərəcə -70%, yüklənmə -30%. O cümlədən işlərin aparılması
xərcləri-28%, qarşısıalınma tədbirləri fonduna ayırma -l%, tarif mənfəəti -1%.
Brutto-dərəcəni Tb ilə işarə edək. Onda brutto-dərəcənin hesablanması düsturuna əsasən
Tb = Tn /(1-f) = 2,2/(1-0,3) = 3,1
AZN
.
Sığortanın qaydalarından asılı olaraq baza tarif dərəcəsi azaldılır və ya artırılır. Nəticədə yekun
tarif
dərəcələri bir gün üçün 0,3$-3$ (manata qarşılıqlı olaraq) aralığında dəyişir