yaratishdir. Mehnat jamoalarida ijtimoiy-mhiy muhitning holati chiqqan nizolar soni bilan belgilanadi. Nizo—bu rahbar, ishchi va boshqa xodimlar orasida muayyan masalalami hal qilishda tomonlaming bir-biri bilan bir yechimga kela olmaganligini bildiradi. Jamoa a’zolari orasidagi nizolaming ko‘pchiligi ishlab chiqarishning qoniqarsiz tashkil qilinganligi, rahbarlaming ish jarayonida o‘ziga bo‘ysunuvchi jamoa a’zolarining ruhiy holatlarini hisobga olmaganligi, zamr ish sharoitining yaratilmaganligi va boshqa sabablar natijasida vujudga keladi. Nizolar qanchalik 28
ko‘p bo‘lsa, mehnat jamoalarida ijtimoiy-ruhiy muhit shunchalik yomonlashadi. Mehnat jamoalarida nizo chiqamvchi ayrim shaxslar boiishi turgan gap. Bunday shaxslar ish paytida foydali mehnat bilan shug‘ullanish o‘miga, o‘zlarining nizolarida ko‘rsatilgan masalalar rahbar xodimlar tomonidan qanday qabul qilinayotgani to‘g‘risida gapirib ham o‘zlarini, ham boshqalami ishdan chalg‘itib, ishlashiga xalaqit beradilar. Bunday hoi ikki shaxsning kurash jarayoni bo‘lib, bu nizolami rahbar xodimlar yoki jamoat o'rtoqlik sudi kengashi ko‘rib chiqib, kim haq, kim nohaqUgini aniqlab, shu masala yuzasidan chiqarilgan hukm natijalarini tushuntirib, ulami shu hukmlaming to‘g‘riligiga iqror bo‘lguncha davom etadi. Bunday nosog‘lom vaziyat jamoa a’zolarining barchasiga yetib boradi. Bundan ayrim ishchi xodimlar vaqtincha manfaatdor bo‘lib, ulaming ichidan o ‘zlariga yoqmagan shaxslar ustidan g‘iybat uyushtirib vaziyatni jiddiylashtirishga harakat qiladilar. Bulaming hammasi mehnatkashlar kayfiyatiga salbiy ta’sir qiladi, ularni asabiylashtiradi, natijada ijtimoiy-ruhiy vaziyat yomonlashadi. Bu esa o‘z-o‘zidan ishga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.