o ‘z ishlab chiqaradigan tovariga qarab axborot tizimi ham turlicha shaklda tashkil etiladi. Har bir boshqarilayotgan korxona, tashkilot, firmalar axborotga b oig a n o ‘z talab va ehtiyojlarini hamda atrof-muhitning o ‘ziga xosligini e ’tiborga olib, axborot tizimining turli tarkibini (stmkturasini) qoilaydi. Bunda ular ifodalash, shuningdek, o'zaro qiyoslashga imkoni b o ig an bir qator talablami bajarishga e ’tibomi qaratadilar. Bular axborotni qayd etish tezkorligi, tahliliylik darajasi, kompyuter texnikasini q o ila sh , axborotni uzatish va axborotdan foydalanish tartibidir. Boshqamvda axborot tizimi asosan ikki gumhga b oiin ad i. Birinchisi, operativ (tezkor) tizim , ikkinchisi, yordamchi tizim. Operativ tizimlar boshqarish bo‘yicha tadbirlar, ya’ni qarorlar tayyorlashni o ‘z ichiga oladi. Bunday tizim yordamchi tizimlardan olingan axborotlardan foydalanib amalga oshiriladi. Yordamchi tizimlar boshqarilayotgan korxona, tashkilot, firmalar uchun zamr bozomi tadqiq etish, m aium otlam i to ‘plash va ulami tartibga solish hamda m aium otlam i olish va undan foydalanish bilan b o g iiq b o ig a n barcha harakat-amallami o ‘z ichiga oladi. Marketing b o‘yicha yirik mutaxassis F. Kotler 73
axborot tizimini to‘rtta yordamchi tizim yig‘indisidan iborat deb ko'rsatadi: ichki hisobot berish tizimi; tashqi joriy marketing axborotini to ‘plash tizimi; tadqiqot tizimi; axborotni tahlil qilish tizimi. Bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlardagi boshqamvda kompyuter texnikasini keng qo‘llab, aniq qarorlar qabul qilishda kundalik axborotlardan tezkorlik bilan foydalanadilar. 0 ‘zbekiston Respublikasida bozor munosabatlariga o ‘tish davrida ham boshqamvdagi axborot