talab qiladigan boshqaruvchi turli darajadagi nazorat vositasi bilan qonun va ko‘rsatmalarga amal qilishni ta’minlashi kerak. Teskari aloqalar orqali nazorat. Nazorat bajaruvchi bilan suhbat orqali, vazifasini bajarishi haqidagi axborotlar orqali ham amalga oshirilishi mumkin. Lekin bunday paytlarda axborotlaming to ‘g‘riligini, obyektivligini va haqiqatga m osligini joriy nazorat orqali qayta nazorat qilib turish kerak, chunki xatoliklaming bir tomonlama o ‘sib borishi so‘nggi natijada ishga putur yetkazishi mumkin. Teskari aloqalar nazorati boshqaruvchining quyidagi usullarida ham namoyon b o‘lishi mumkin: qo‘shilish, sozlash va «xufyona». Boshqarishning bunday uslublari o ‘ziga xos ravishda teskari aloqalar tizimi orqali boshqarishni turlicha modellashtirish imkonini beradi. Nazorat o ‘tkazish uchun m a iu m tartib, qoidalar ishlab chiqiladi, uni ishlab chiqishda kompaniya boshqarish apparati qatnashishi va unga boiadigan yagona talablami ishlab chiqish zarur — buni esa standart deb qabul qiUnardi. Barcha nazorat qilinayotgan faoliyat va doiralarga bir xil baholar asosida yondashish kerak. Standartlar asosida nazoratni baholash har bir tekshiruvchiga tushunarli b o iish i zarur. Boshqarish nazorati, natijadorlik ko‘rsatkichlari, ishlab chiqarishga to ‘g ‘ridan to ‘g‘ri ta’sir etuvchi omU sifatida, mahsulot unumdorligida va rentabellik darajasida aks etadi. Ularga esa quyidagi omillar ta’sir etishi mumkin: ishlab chiqarishning texnik darajasi, rahbarlik, boshqarish va tashkil qilish darajasi, mahsulot ishlab chiqarish dasturi, hajmi va tizimi nomenklaturasining o ‘zgarish darajasi. Ushbu omillar orqali mumkin b o ig a n xodimlar sonini tejash, avtomatlashtirish darajalari orqali boshqarish nazorati natijadorhgi aniqlanadi. H u q u q i y q a r a s h l a r n a z o r a ti
