rahbarga agar shunday ishlar kelajakda o ‘tkaziladigan b o isa , bunday tadbirlami xatosiz o ‘tkazish uchun dastur b oiad i. Nazorat funksiyasi tashkilotning boshqarish jarayonini oxirgi nuqtasi emas, amaliyotda oxirgi nuqta mavjud emas, chunki har bir boshqarish funksiyasi boshqa ta’sir etuvchi omillar bilan ham harakatlantiriladi. Shunday qilib, asta- sekin o ‘ziga xos doiraviy harakat vujudga keladi. T A R T I B G A S O L I S H V A N A Z O R A T
Nazorat — shubhasiz boshqarish masalalarining eng muhimlaridan biridir. Bunda yuqori turadigan faqat bitta masala bo‘lib, u maqsadni aniqlash va muvofiqlashtirishdir. Agar maqsad bo‘ysunuvchilarga yetib bormasa, unda hech narsani nazorat qilib b o‘lmaydi. Nazoratning maqsadi «tutib olish», «aybini ochish», «ilintirish» emas, ammo m a’lum hollarda nazorat jarayonida paydo bolayotgan uzilishlami berkitish, xohlagan anglanmagan holatda yuz beradigan voqealami yashirish emas, balki m a’lum tartibda va tarzda obyektni o ‘z vaqtida sozlab turishdir. Nazorat ishlab chiqarish unumdorligini oshirish va xodim lam ing kasbiy o ‘sishini rag‘bat- lantiradigan quroldir. Boshqarish nazorati boshqarishning muhim funksiyalaridan b o iib , uning yordamisiz boshqarishning boshqa funksiyalarini: rejalashtirish, tashkil qilish, rahbarlik va motivlashtirishni amalga oshirib bolm aydi. Nazorat real vaziyatga to ‘g ‘ri baho berib, butun forma yoxud alohida b o‘- 4
— Menejmenl asoslari
97
limlar faoliyati rejalashtirilgan rivojlanish ko‘rsatkichlariga tuzatishlar kiritishga zamin yaratishga qaratilgan. Qaromi bajarish yuzasidan tadbirlaming bir guruhi — bu nazorat qilish,
