Радиотехник тизимлар назарияси асослари


chang to ‘zonning aktiv o ‘tish kuzatiladi, biroq chang-to ‘zon ta-



Yüklə 3,17 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə44/52
tarix03.12.2023
ölçüsü3,17 Mb.
#171977
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   52
Atrof muhitni muhofaza qilish va shahar iqlimshunosligi. 2-qism (S.Qosimova)

chang to ‘zonning aktiv o ‘tish kuzatiladi, biroq chang-to ‘zon ta-
javvuz o ‘choqlari bo ‘Imaydi.
tariq asid a S h ev ch en k o , N av o iy , Z a ra fsh o n , G a zli, 
C harjou, Yangi Uzel shaharlarini k o ‘rsatish m um kin.
Navoiy, Buxoroning sharq tarafida joylashgan b o ‘lib 
ko‘kalam zor o ‘simliklar, faw oralar, c h o ‘milish havzalari, 
issiq iqlim sharoit uchun xarakterli b o ‘lgan obodonlashti- 
rishning zam onaviy elem entlari bilan rejaga ega b o ‘lgan 
shahardir. Navoiy shaharining hududi funksional ravishda 
sanoat, turar-joy va dam olish zonalariga ajratilib rejalan- 
gan. Seliteb va sanoat zonalari orasida uchta ko‘kalamzor- 
lashgan polosadan iborat sanitar him oya zonasi mavjud. 
Turar-joy qurilishida galereyali uylar k o ‘proq. K o‘kalam- 
zorlarni sug‘orish uchun-m axsus ariq tizim i xizm at qila- 
di. Irrigatsiya tarm og‘ida ariqlami uncha katta b o ‘lmagan 
hovuzlar o‘lchamiga kengaytirish ko‘proq q o ‘llaniladi. Bu 
esa shahar mikroiqlimini yana ham yaxshilaydi. Shu nuq- 
tai nazardan shahar mikrorayonlarining bezakli-sug‘orish
lOi
www.ziyouz.com kutubxonasi


tizimi diqqatga sazovordir. U bir-biri bilan birlashtirilgan 
ochiq tem irb eto n ariq va tarnovlardan iborat 26 ta 
basseyndan iborat b o lib , unga m ahalliy tabiiy toshdan 
bajarilgan haykallar kompozitsiyasi, bezaklik devorlar 
qo'shilgan ko‘p sonli favvoralar ham kiradi.
Farxod favvorasi ham o‘ziga hos. 0 ‘lik sahroda shahar 
yaratish m ehnatkash halqning afsonaviy timsolidir. Og‘ir 
m eh n at bilan chiqarilgan suv — 0 ‘zbekistonda hayot, 
yaratuvchanlik belgisidir.
Q izilqum c h o ‘li o ‘rtasida — 0 ‘zbekiston oltin qazib 
chiqarish sanoatining markazi — Z arafshon shahrining 
k o ‘p qavatli uylari qad k o ‘targan.
Tog‘ ch o ‘qqilari orasida — energetiklarning obodon- 
lashtirilgan shahar N urek vujudga kelgan.
H ech qanday m ubolog‘asiz 0 ‘zbekiston poytaxti 
Toshkent shahrini quruq issiq iqlim sharoitidagi nam una 
shahri deyish m um kin. Bu yerdagi tu rar-jo y qurilishi- 
ning asosiy tam oyillari — om m aviy industrial, iqlim va 
halqning milliy a n ’analari hisobga olingan individual 
m e ’moriy yechimlardir.
102
www.ziyouz.com kutubxonasi


XOTIMA
Tabiat, atro f-m u h it va jam iyatning o ‘zaro m unosa- 
bati muammosi murakkab va ko'pqirralidir.
Biroq so ‘nggi yillarda shaharsozlikdagi ayrim soha 
yo'nalishlari yetarli darajada aniqlik bilan o ‘zini namoyon 
etdi. M azkur o ‘quv q o ‘llanmasida shaharsozlik eklogiya- 
sining nazariy asoslarining yoritish m asalasi hoh 0 ‘zbe- 
kiston respublikasidagi ekologik ahvol m uam m olarini, hoh 
fan va amaliyotning qo'shni sohalaridagi shaharsozlik loy- 
ihalashtirishdagi keng qamrovli m uam m olarini majmuiy 
yoritishni belgilab berdi.
0 ‘quv qo‘llanmasi asosiy holatlarni bayon etishda da- 
stlabki uslubiy yo‘llanm a ekologik talablarga javob beruv- 
chi shaharsozlik loyihalashning ayrim m asalalarining 
m uayyan yechim lari usulini aniqlash m uam m osini ko‘- 
rishga bo‘lgan yondashuv tizimiga yo‘nalganlik bo‘lib qoldi. 
Bu esa muammoning nazariy asoslarini ijobiy o ‘zlashtirishda 
amaliy aham iyat kasb etadi.
QoMlanmada, 0 ‘zbekistondagi ekologik holat bilan, 
shaharsozlikni loyihalashning asosiy darajalardagi tabiat- 
ni muhofaza qilish tadbirlarini ishlab chiqish bilan bog‘liq 
b o ‘lgan asosiy n a za riy m u a m m o la r b a y o n etilg an , 
shaharsozlik ch o ra- tadbirlarini ekologik sam aradorlik 
masalalariga e'tibor qaratilgan.
A tro f-m u h it boshqaruvida, inson hayot faoliyati 
uchun m aqbulroq sharoitni shakllantirishda shaharsozlik 
yechimlarining ahamiyatini oshirish tabiat va jamiyat o ‘rta- 
sidagi m unosabatni aniqlashda ekologik bilim lar nafaqat
103
www.ziyouz.com kutubxonasi


shahar qurilishi va xo'jaligi bo ‘yicha tayyorlanayotgan 
mutaxassisning kasbiy tayyorgarligida ekologik bilimning 
rolini belgilaydi, shu bilan birgashaharsozlikda loyihalash- 
tirish jarayonida ekologik fikrlashning qanchalik m uhim
omil ekanligini k o ‘rsatadi. Axir m uhitni urbanizasiyala- 
shuvi bilan bo g ‘Iiq m uam m oni h o m -h atala va besam ar 
yechim larini izlash orqali em as, ijtimoiy, ekologik, tex- 
nik, iqtisodiy va boshqa m ajm uiy choralarni qoMlash 
orqaligina hal qilinishi mumkin.
Barcha holatlarda shu jum ladan shaharsozlikda ham
inson va atrof-m uhit hududi yagona bir butun deb qarali- 
shi lozim.
104
www.ziyouz.com kutubxonasi


FOYDALANILGAN ADABIYOT
1. YiaajibHeHiiieMy coBepuieHCTBOBaHMio apxMTeicrypbi 
m
rpaflocTpoM- 
TejibCTBa 
b
Pecny6flMKe y36eKMcraH». - «IlpaBfla BocroKa» crr 27 an- 
peflfl 2002.
2. «rpaflocTpoMTeflbHbiH KofleKC Pecny6flMKH y36eKMCTaH». - 
«HapoflHoe 
cjiobo
» 
ot
4 anpejia 2002.
3 .

Yüklə 3,17 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   52




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin