tizimi orqali amalga oshiradigan faoliyati refleks deyiladi. Reflektor faoliyat nerv tizimiga xarakterlidir. Markaziy asab tizimining, jumladan orqa miyaning reflektor faoliyatini bosh miyasi olib tashlangan hayvonda ayniqsa yaqqol ko‘rish mumkin. Buning uchun odatda baqadan foydalaniladi. Baqaning bosh miyasi uzunchoq miyasi bilan birga kesib tashlanadi, baqada faqat orqa miya qoladi. Reflekslarni o ‘rganish maqsadida shunday operasiya issiq qonli hayvonlar ustida ham qilinadi. Mushuk, it yoki boshqa birorta issiq qonli hayvonning orqa miyasi bo‘yin va ko‘krak umurtqalarining chegarasidan qirqiladi. Shu tariqa operasiya qilingan hayvonlami spinal (orqa miyali) hayvonlar deyiladi. Spinal baqa shtativga osib qo‘yiladi. Shunday baqaning orqa oyoq panjalari sulfat kislotaning 0,5 foizli eritmasi solingan stakanga tushirilsa, baqa o y o g in i tortib oladi (himoya refleksi). Baqaning oyog‘i pinset bilan qisilsa, baqa o y o g i bunga javoban bukiladi (bukilish refleksi). Agar sulfat 342
kislota eritmasiga hoilangan bir parcha filtr qog‘oz baqaning boldir terisiga tegizilsa, u qog‘ozni tushirmoqchi bo‘lib, oyoqlari bilan qas'hiydi (qashish refleksi); ko‘klamda erkak baqaning ko‘krak terisi oldingi oyoqlari o ‘rtasidan barmoq, yo bo‘lmasa biron qattiq narsa bilan ishqalansa «quchoqlash» refleksi deb ataladigan hodisani ko‘rish mumkin. Baqa bunday ishqalashga javoban barmoqni yoki qanday bo‘lmasin boshqa narsani oldingi oyoqlari bilan mahkam qisib oladi. Odamda ham bir qancha reflekslami ko‘rish mumkin. Masalan, chiroq ravshan yoqib yuborilganda qorachig‘ torayadi (qorachig4 refleks); oyoqning tagini qitiqlash, silash yoki unga igna sanchish oyoq panjasi va
