Q o‘zg ‘alishning nerv oxiridan organga o ‘tishida mediatorning ishtirok qilishi isbot etilgan, deb hisoblash mumkin. Bu jarayonni quyidagicha tasavvur etish mumkin: nerv oxiriga kelgan qo‘zg ‘alish murakkab bioximiyaviy jarayonlarga sabab b oiad i, natijada mediator hosil bo‘ladi, bu modda organga ta’sir etib, uni qo‘zg ‘aydi. Ba’zi olimlar qo‘zg ‘alish bir y o ia harakat toki va mediatorning ishtiroki bilan o ‘tadi degan fikrni yoqlaydilar. MARKAZIY ASAB TIZIMINING ROLI VA UMUMIY TUZILISH CHIZMA A w a lg i bo‘limlami o ‘rganganimizda organizmdagi jarayonlarni idora etishda asab tizimining ahamiyatini bir necha marta aytib o ‘tdik. Markaziy asab tizimi organizmdagi hujayra, to‘qima va ayrim organlami o ‘zaro bog‘lab, yaxlit bir butun qilib birlashtiradi. Markaziy asab tizimi ularda voqye boiuvchi jarayonlarni idora etib va ulaming ishini ma’lum bir y o ‘lga solib, ularning faoliyatiga ta’sir qiladi. Bundan tashqari, markaziy asab tizimi organizmni tevarak-atrofdagi muhit bilan bog‘laydi. Shunday qilib, asab tizimining faoliyati ayrim organlami, shuningdek butun bir organizm bilan muhitni bir-biriga uyg‘unlashtiradi. Markaziy asab tizimi tevarak-atrofdagi muhitda va organizmning o ‘zida ro‘y berib turadigan hodisalami retseptorlar orqali bilib turadi. Markaziy asab tizimiga kelgan qo‘zg ‘alish shu yerda qaytadan ishlanib, ishlovchi organga harakat impulsi sifatida o ‘tadi. G’oyatda murakkab bo‘lgan bu jarayon juda tez - sekundning bo‘laklari ichida voqye bo‘ladi. K o‘chada bora turib, o ‘ziga qarab g ‘izillab kelayotgan avtomashinani ko‘rgan kishini tasavvur qiling. Sekundning bo‘laklari ichida uning asab tizimida g ‘oyat murakkab jarayonlar ro‘y beradi. Odam tez yurib kelayotgan mashinani ko‘radi va
