86
“Raqamli iqtisodiyot” ilmiy-elektron jurnali | №1-son | 2022
bozor sifatida sotishdan unchalik qiziqmaydigan o'zining katta byudjetlariga ega
korporatsiya kirib kelishi bilan hal qilinishi mumkin.
Agar, masalan, atrofida mish-mishlar yurgan Yandex.Taksi kirsa, u holda kompaniya
aholiga iste'molchi xatti-harakatlarining yangi shaklini singdirishi mumkin. Bundan
tashqari, butun bozor asosiy o'yinchining kirishidan foyda ko'radi, madaniyat shakllanadi,
boshqa kompaniyalar o'z qismini olishlari mumkin bo'lgan "pirojnoe" o'sadi.
Bank sohasida biometrik tizimlar turli muammolarni hal qilishi mumkin, biroq
biometrik tizimlardan foydalanishning asosiy yo‘nalishi mijozni identifikatsiya qilish
imkoniyatidir, bu esa masofaviy xizmatlarni rivojlantirishda yangi imkoniyatlar ochadi.
Xorijda biometrik texnologiyalar bir necha yil oldin qo'llanila boshlandi. Shunday qilib,
Ispaniyada biometrik to'lov tizimlari 2012 yilda o'rnatila boshlandi. Britaniyaning First
Direct banki 2016-yil mart oyida mijozlarga xizmat ko‘rsatishda biometrik
ma’lumotlardan foydalanishni boshladi. 2018 yilda AnorBank, TBC Bank, Trasbank
biometrikani joriy etish rejalarini e'lon qildi. 2018 yilning 1 iyulidan boshlab
O`zbekistonda Yagona biometrik tizim ishlay boshladi. O`zbekiston Markaziy banki va
O`zbekiston Innovatsiya vazirligi,
Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini
rivojlantirish vazirligi
tashabbusi bilan yaratilgan. Tizim multimodallik printsipi asosida
qurilgan, ya'ni ikkita biometrik bir vaqtning o'zida qayta ishlanadi - ovoz va yuz.
Ma'lumotlarni yig'ish va uzatish allaqachon boshlangan.
Endi biometrik texnologiyalar asosan xavfsizlik maqsadlarida qo'llaniladi, ammo
kelajakda ular sotsiologik tadqiqotlar, reklama maqsadliligi, transport oqimini
optimallashtirish va shahar muhitini yaxshilashda qo'llanilishi mumkin. IT-
texnologiyalari rivojlanishining yana bir natijasi iste'molchilarga yangi moliyaviy
xizmatlar taklif etuvchi va an'anaviy moliyaviy vositachilar bilan raqobatlashuvchi
FinTech kompaniyalarining paydo bo'lishi bo'ldi. FinTech startaplari tezlik,
harakatchanlik va innovatsiyalar bo‘yicha banklardan sezilarli ustunlikka ega. Banklar
yo'qolib ketmaslik uchun yanada moslashuvchan bo'lib, yuqori texnologiyali
kompaniyalarga aylanishi kerak bo'ladi. Xulosa qilib shuni ta'kidlaymizki, raqamli
texnologiyalar ko'plab sohalarda sezilarli o'zgarishlarga olib keladi va bu o'zgarishlar
kelajakda yanada kuchayadi.
Dostları ilə paylaş: