257
RAQAMLI TEXNOLOGIYALARNING
YANGI
O‘ZBEKISTON
RIVOJIGA
TA’SIRI
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyasi
RAQAMLI TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH ASOSIDA SMART SHAXTALARNI TASHKIL
QILISH
O.SH. Yormatov
ToshDTU OF 3d-20 KI guruhi talabasi,
U.T. Toshtemirov
ToshDTU OF Konchilik ishi kafedrasi dotsenti v.b.
O`zbekistonning iqtisodiy rivojlanish sur`atini har tomonlama tezlatish uchun asosan og`ir
sanoatning butun xalq xo`jaligini yanada yuksalishiga yordam beradigan tarmoqlarini rivojlantirish
katta ahamiyatga ega bo`ladi. Bunday tarmoqlardan biri hozirgi zamonda konchilik sanoatidir.
Hozirda O`zbekiston konchilik sanoati rivojlangan mamlakatlar qatoriga kiradi. Har yili
Respublikamiz konlarida taxminan 5.5 mlrd dollarlik miqdorida foydali qazilmalar qazib olinmoqda
va ular yoniga 6.0-7.0 mlrd dollarlik zahiralar qo`shilmoqda. Shu ishlarning asosiy mutaxassislari
bo`lib ishlayotgan hodimlar konchilardir.
Bu mutaxassislar yer ostida foydali
qazilmalarni qazib olish, ulardan oqilona foydalanish
asnosida vaqt va makon birligida amaliyotni nazariyaga bog’lash maqsadida
talabalarga amaliy
ko’nikmalarini yanada oshirish uchun Rе
spublikamizda faoliyat
yuritayotgan shaxta va
rudniklardagi yer osti kon ishlari holatini ko’rish uchun virtual sayohat auditoriyasi tashkil qilinsa,
talabalar va prof
е
ssor-
o’qituvchilar uchun bir muncha qulayliklar yaratishi mumkin.
Yer osti kon lahimlarini o‘tishning
portlatish texnologiyasini ishlab chiqish, kon lahimlarini
o‘tishda va qoyali tog‘ jinslarini qazib olishda tog‘ jinslarini qulatish uchun PM kumulyativ zaryadini
qo‘llash, dunyoda amalga oshirilayotgan konturli portlatish usullari va parametrlarini ishla
b chiqish
bo‘yicha amalga oshirilgan tadqiqotlar natijasida
qator ilmiy natijalar olingan, jumladan: foydali
qazilma konlarini yer osti usulida qazib olishda BPIning texnologik jaryonlari takomillashtirilgan.
Virtual reallik ko'zoynaklari VR Shinecon SC-G07E foydalanuvchini
yer osti olamiga
sayohatni amalga oshiradi. Jihozning yengil qora va kulrang plastik korpusi kam vazni va maxsus
dizayni tufayli foydalanuvchini charchatmaydi va boshini siqmaydi. Model displey diagonali 4,7 dan
6 dyuymgacha bo'lgan Android va iOS operatsion tizimlariga asoslangan barcha smartfonlar bilan
o'zaro aloqada bo'lishi mumkin. Shinecon SC-G07E VR ko'zoynaklari yer osti olamiga sayohatni
to'liq sho'ng'ish uchun quloqchinlar bilan birga keladi (1-rasm).