Rbaycan döVL6T

Valyuta münasib&tl&ri v& valyuta sistemi haqqında anlayış

Beyn лхalq valyula münasib tl rinin inkişafı s b bl - rin aşağıdakıları aid etmяk olar:

-M hsuldar гüvv l rin inkişafı;

• 
  Дünya bazaрынын yaranması;
  
• 
  beyn lxalq m k bölgüsünün d rinl şm si;
  
• 
  t sяrrüfat яlaq l rinin beynяlmiлялляşm si.
  

ВАЛЙУТА СИСТЕМИ

Милли; реэионал; дцнйа.
Tarix n vv lc мilli valyuta sistemi meydana g lmiş- dir. Bu sistem ölk dя t kraristehsal prosesi ücün z ruri olan valyuta .resurslaрынын yaradılması v isтиfad sinя, beyn lxalq t diyй dövriyy sin xidm t edir.
Milli valyuta sistemi ölk nin pul sisteminin t rkib his- s sidir. Bununla bel , o nisbi müst qildir v milli s rh dl r- d n k nara çıxır. Onun xüsusiyy tl ri ölkяnin iqtisadiyyatы- нın v xarici iqtisadi laq l rinin inkişaf s viyy si il mü y- y n oлунur. Milli valyuta sisteminin quruluş prinsipl ri öl- k nin qanunvericiliyi il t sbit edilir.
Milli valyuta sistemi dünya valyuta sisteмil ayrılmaz surяtd laq dardır. Dünya valyuta sistemi beyn лхalq val-
yuta münasib тlяrinin t şkili foрмası olub, beyn lxalq t s r- rüfatın инкишафындан иряли эялир вя дювлятлярарасы разылашмалар- ла тянзимлянир.
Еhtiyat valyuta statusunu ld etmяyin obyektiv ilkin yollаrы aşağıdakılardır:

• 
  ölk nin istehsalda, mal v kapital ixracında, qızıl-valyu- ta еhтийyaтlaрыnda dünyada apaрыcı mövqey malik olması;
  
• 
  inkişaf etmiş kredit-baнk sistemin (hяmçinin xaric- d ) malik olması;
  
• 
  t şkil edilmiş v tutumlu bоrc kapitalı formasına ma- lik oлмası;
  
• 
  valyuta m liyyatlaрыныn liberallaşdıрыlması.
  

Beynялхalq hesablaşma vahidl rinя aşağıdakılar aid edilir:

1. 
   SDR (borc almaq üçün xüsusi hüquq).
   
2. 
   AVRO (Avropa valyuta vahidi). SDR BVF-da, (bey- н лхalq naьdsыz hesablaşmalar) AVRO is Avropa İqtisadi Birliyinin Avropa m kdaşlığı Fondunda hesablaşmalar üçün istifad olunur. Bu beyn лхalq aktivl rin ş rti d yяri valyuta sяbяtin daxil olan valyutalaрыn d y ri v m z nnяsi- nin dяyişm sinin orta ç kili k miyyяti bazasынda hesablanır.
   

Beynяlxalq valyuta likvidi valyuta sisteminin elemen- tidir. Valyuta likvidin aşağıdakılar daxildir:

• 
  qızıl-valyuta ehtiyatlaры;
  
• 
  BVF ehtiyat kreditl ri; ,
  
• 
  SDR vя AVRO ilя hesablar.
  

2.