Rbaycan döVL6T

Valyuta m&z&nn&si: t&sir ed&n amill&r v& t&nziml&m&

Valyuta mяzяnnяl ri aşağıdakı kimi fяrql ndirilir:

• 
  qятi müяyy n edilmiş valyuta m z nnяl ri. Onlar dar чярчивядя дяйişilir;
  
• 
  тяrяddüd ed n valyuta mяzяnn lяri. Onlar valyutanын базар тяляb v tяklifind n asılı olaraq d yişir.
  

Valyuta m z nn sin t sir eden amill r sırasına aşağıda- kıları aid etm k olar:

• 
  pul vahidinin alıcılıq qabiliyyяti v inflyasiya;
  
• 
  t diyy balansынын v ziyy ti;
  
• 
  müxt lif ölk l rdя t rqli faiz d r cяlяrinin mövcudluğu;
  
• 
  valyuta bazarlaрыnın vязиyyяtи vя valyula ilя möht kirliк.
  

Valyuta t nziml nm si t dbirl ri sırasынa ашаğıdakıları aid etm k olar:

• 
  devalvasiya v revalvasiya siyas ti;
  
• 
  valyuta m hdudiyyяtl ri;
  
• 
  valyuta m z nn l ri rejiminin t tbiqi v s.
  

Valyuta t nziml nm si metodlaрыnı mü yy n ş rtilik d ряъяsi il tam liberal, natamam liberal v qeyri-liberal val- yuta tянзimlяm l ri kimi f rql ndirm k olar.

3. 
   Az rbaycanın valyuta sistemi.
   

Azяrbaycan Respublikasında valyuta sisteminin яsa- sıны 1992-ci ild t davül buraxılmış manat t şkil edir. Val- yuta münasib tl ri sah sind sas qanunverici akt «Valyuta t nzimi haqqынda» Az rbaycan Respublikasынын Qanunu hesab olunur. Bu qanun ölk dя valyuta яm liyyatlaрыnын h - yata keçirilm si prinsiplяrini, valyuta t nzimi v valyuta n - zar ti orqanlaрыныn sяlahiyyяtl rini, funksiyalaрыны, hüquqi vя fiziki ş xsl rin valyuta sяrv tl rin sahib olmaq v bun- lardan istifad etm k, onlar bar sind s r ncam verm k sa- h sind hüquqlaрынын, v zif l rini vя valyuta qanunverici- liyinin pozulmasına görя m suliyy ti mü yyяn edir.
Hal - hazırda Az rbaycanda valyuta birjalaрыnda t l b v t klifd n asılı olan «üz n» valyuta m z nn si f aliyy t göstяrir. Dollaрыn manata olan rяsmi m zяnn sini Milli Bank Bakı Бanklararası Valyuta Birjasынын (BBVB) n tic - ляri sasынda mü yyяnlяşdirir.
Az rbaycanda valyuta m liyyatlaрыны Milli Bankın müva- fiq lisenziyasıны alan banklar v dig r kredit idarяl ri apara bil r.
Xarici valyutalaрыn alqı-satqısı s lahiyy tli kommersi- ya бanklari tяr find n h yata keçirilir. Xarici valyutalaрыn alqı-satqısı üzr sövd lяşmяl ri birbaşa olaraq sяlahiyyяtli
banklar öz aralaрыnda, h mçinin Azяrbaycan Milli Bankынын müяyy nlяşdirdiyi qaydalar vя ş rtl r ç rçiv sindя f aliyy tи göstяrяn valyuta birjalaры ilя h yata keçir bil rl r. Xarici вalyutalaрыn alqı-satqısına s lahiyy ti olmayan banklar mü- daxil edя bilmяz