Referat elmi rəhbər: Novruzova Gülnar Tələbə: Hüseynova Aygün Bakı-2023 plan

Tərif. təsadüfi kəmiyyətinin riyazi gözləməsinə təsadüfi kəmiyyətinin n tərtibli başlanğıc momenti və ya sadəcə olaraq n tərtibli momenti deyilir və kimi işarə olunur.
Bu tərifə əsasən yaza bilərik

(1)

Təsadüfi kəmiyyətin bir tərtibli momenti onun riyazi gözləməsi ilə üst-üstə düşür. Doğrudan da, (1)-də götürdükdə

Təsadüfi kəmiyyətin müxtəlif tərtibli momentlərinin hesablanmasına aid bir misal göstərək.
Misal. diskret təsadüfi kəmiyyətinin ehtimallarının paylanması aşağıdakı şəkildədir.

	1	3
	0,4	0,6

Bu təsadüfi kəmiyyətin bir, iki və üç tərtibli momentlərini tapın.

Həlli: Yuxarida qeyd olunduğu kimi bir tərtibli moment riyazi gözləmə ilə üst-üstə düşür. Ona görə sonlu sayda qiymətlər alan diskret təsadüfi kəmiyyətin riyazi gözləməsinin hesablanma qaydasına əsasən

İki tərtibli moment tapmaq üçün əvvəlcə təsadüfi kəmiyyətinin ehtimallarının paylanma cədvəlini yazaq:

	1	9
	0,4	0,6

(1) düsturunda yazıb alınan düsturdan və bu cədvəldən istfadə etdikdə

alınır.
Üç tərtibli momenti tapmaq üçün əvvəlcə təsadüfi kəmiyyətinin ehtimallarının paylama cədvəlini yazaq:

	1	27
	0,4	0,6

(1) düsturunda yazıb alınan düsturdan və bu cədvəldən istifadə etdikdə

alınır.