PLAN Giriş
1. Təsadüfi kəmiyyətin momenti anlayışı. Başlanğıc momentlər.
2. Təsadüfi kəmiyyətin mərkəzi momentləri
3. Təsadüfi kəmiyyətin başlanğıc və mərkəzi momentləri arasındakı əlaqə düsturları. Mütləq momentlər.
4. Normal paylanmanın mərkəzi momentləri.
Nəticə
Ədəbiyyat
GİRİŞ Təsadüfi dəyişən və ya təsadüfi kəmiyyət — Statistika və ya ehtimalda dəyərləri qeyri-rəsmi olaraq təsadüfi bir fenomenin nəticələrindən asılı olan dəyişəndir. Təsadüfi kəmiyyət diskret və kəsilməz ola bilər. Diskret təsadüfi kəmiyyət özünün müəyyən mümkün qiymətlər çoxluğuna malikdir. Məsələn, lotereya biletinin nömrəsi diskretdir. Diskret təsadüfi kəmiyyət hər hansı bir sonlu çoxluqdan qiymət alır.
1. Təsadüfi kəmiyyətin momenti anlayışı. Başlanğıc momentlər. Təsadüfi kəmiyyətin ala bildiyi qiymətləri və bu qiymətləri alma ehtimallarını göstərən paylanma funksiyası təsadüfi kəmiyyətin ən mükəmməl xarakteristikasidır. Paylanma funkiyası bəzən bir və ya daha cox parametrdən asılı olur. Məsələn, təsadüfi kəmiyətin normal paylanması iki dənə a və parametrlərindən asılı olur. (§11-ə bax!) Paylanma funksiyasının parametrləri isə təsadüfi kəmiyyətin momentləri adlanan kəmiyyətlər ilə ifadə olunurlar. Ona görə də müxtəlif təsadüfi kəmiyyətlərin paylanma funksiyaslarını təyin etmək üçün onların momentlərini bilmək zərurəti qarşıya çıxır. Bu nöqteyi-nəzərdən təsadüfi kəmiyyəti momentləri də ehtimal nəzəriyyəsinin mühüm anlayışlarından hesab olunurlar. Əslində riyazi gözləmə və dispersiya da təsadüfi kəmiyyətin xüsusi növ momentləri hesab oluna bilirlər.
Təsadüfi kəmiyyətin momentlərinin bir neçə növü ilə tanış olacağıq. Əvvəlcə təsadüfi kəmiyyətin başlanğıc momentləri ilə tanış olaq. Fərz edək ki, təsadüfi kəmiyyətdir.