Referat mavzu: Qo’l to’pi o’yinida harakatlanish va to’pni boshqarish texnikasini o’rgatish

3.Qo’l to’pi o’yinida chalg’itish harakatlari.
- Chalg’itish harakatlarini to’psiz va to’p bilan bajarish mumkin. To’psiz chalg’itishlardan to’pni tekis, uni qarshiliksiz qabul qilish uchun himoyachilarning yaqinida turganda ta’qibdan qutulish maqsadida ko’proq foydalaniladi.
To’pni uzatishda otishni, yerga urib yurishni qarshiliksiz bajarish uchun to’p bilan chalg’itishlarda qo’llaniladi.
Ikki va undan ortiq usullardan tashkil topgan to’pli yoki to’psiz chalg’itishlar oddiy va murakkab ikki turlarga bo’linadi. Bir harakatdan ikinchi harakatga o’tishda qancha kam vaqt sarflansa, raqibni aldab o’tishga shuncha ko’p imkoniyat yaratiladi.
To’pni uzatishda usullarni o’zgartirishda to’p yo’nalishini va to’p uzatishda, to’xtab qolish paytlarda chalg’itishlar ko’p qo’llaniladi. Eng ko’p tarqalgan chalg’itish – bu to’pni otmoqchi bo’lgan hujumchiga peshvoz chiqayotgan himoyachilarning yo’lini to’sishlarda qo’llaniladi.
-To’siq hujumchilarning himoyachilardan qutulishi uchun qo’llaniladigan foydali vositadir. Qo’l to’pi o’yinida to’siqlar yakka holda va guruhli holda qo’yilishi mumkin. Guruhli to’siq qo’yish 9 metrli erkin to’p tashlash chizig’idan to’p otishda ko’p qo’llaniladi, bu bir necha o’yinchining bir-biriga yaqin turib to’pni egallamoqchi bo’lgan hujumchiga peshvoz chiqayotgan himoyachilar yo’lini to’sishdan iboratdir.
Himoya o’yini texnikasini o’rgatish. Himoya o’yini texnikasiga to’pni olib yurish, urib qaytarish, to’siqni buzish va darvozabonning to’pni ushlab olishlari kiradi.
Dastlabki holatda to’g’ri turish himoya harakati tayyorgarligiga zamin yaratadi. Yon tomonlarga erkin harakatlanish va orqa bilan yugurib ilish himoyachi harakatining muhim qismidir.


4. O’yinida to’pni olib qo’yish usullari.
- To’pni olib qo’yish usuli yordamida jamoaning qarshi hujumga o’tishi ta’minlanadi.
- To’pni urib chiqarish harakati to’p olib yurgan hujumchi bilan kurashda bajariladi. Himoyachi qulay payt poylab hujumchiga yaqinlashadi, to’pni urib chiqaradi va uni egallashga harakat qiladi.
- To’pni to’sish darvozaga yo’naltirilgan to’pga qarshilik ko’rsatishda qo’llaniladigan asosiy harakat hisoblanadi.
Yuqoridan, o’rta va pastdan kelayotgan to’pni bir va ikki qo’l bilan to’sish mumkin. To’pni to’sishni bajarayotgan himoyachi hujumchiga qanchalik yaqin bo’lsa, to’p yo’nalishini aniqlash shunchalik oson bo’ladi. Himoyachi to’pni ushlashga tayyorlanishda diqqat bilan hujumchini, shuningdek to’pni kuzatish va to’p otayotgan o’yinchini o’z vaqtida to’xtatish uchun uning oldiga chiqishi lozim.
Sakragan holda otilgan to’pni to’sish raqib tomonidan ham sakrab amalga oshiriladi.Rasmiy ravishda bolalarni gandbol maktablariga jalb qilish har yili sentyabr-oktyabr oylarida amalga oshiriladi. Ammo Rossiyada gandbol maktablari bilan shunday vaziyat mavjudki, ular jismoniy xususiyatlaridan qat'i nazar, deyarli barcha bolalarni qabul qilishadi. Shunday qilib, agar siz bolangizni qishda yoki bahorda qo'l to'pi bo'yicha murabbiyga olib kelgan bo'lsangiz, u nima bo'lishidan qat'iy nazar, bolani guruhga mamnuniyat bilan kiritadi. Gandbol karerasini boshlash uchun eng keng tarqalgan yosh sakkizdan to'qqiz yoshgacha. Siz kattaroq bolalarni olib kelishingiz mumkin, ularni hech kim maktabdan haydamaydi. Ammo talablar biroz qattiqroq bo'ladi. Axir, allaqachon 10-12 yoshda, sportchining roli aniqlanadi. Qoida tariqasida, u yakuniy va qaytarib bo'lmaydigan hisoblanadi. Avvalo, bolaning harakatlarini muvofiqlashtirishni baholash kerak. Dastlabki tayyorgarlik guruhida aynan shu sifatga urg'u beriladi. Keyin jismoniy ma'lumotlar baholanadi. Zamonaviy gandbolda balandlik juda muhim. Masalan, hozir jahon chempionatlarida ishtirok etayotgan gandbol jamoamizda deyarli hammasi selekciyaga o'xshaydi - mana shunday grenaderlar: bo'yi 190 santimetrdan past bo'lgan jamoada atigi 5 kishi bor. O'sish, birinchi navbatda, pastga va uzoqdan otish imkoniyatiga ega bo'lish uchun muhimdir. Ammo qo'l to'pi bilan shug'ullanadigan kichik o'g'il bolalar ham o'z o'rnini topadilar - qanotlarda, balandlik va kuch etishmasligi harakatchanlik va sakrash qobiliyati bilan to'liq qoplanishi mumkin.
Xo'sh, qo'l to'pidagi asosiy kamchilik chap qo'llardir. Ular ularni deyarli ko'zlarini yumib olishadi va ular bilan yozma qop kabi kiyiladi. Odatda bitta guruhga 15-20 nafar bola jalb qilinadi. Guruhlar yoshga qarab tuziladi, o'g'il bolalar va qizlar alohida mashg'ulotlar olib borishadi. Bola haftasiga 3 marta bir yarim soat davomida boshlang'ich mashg'ulot guruhi bilan shug'ullanadi. Dastlabki tayyorgarlik bosqichi bir yoki ikki yil davom etadi. Odatda, bu davrdan keyin ko'plab bolalar o'qishni to'xtatadilar yoki o'qishni tashlab ketishadi. Va faqat eng iqtidorlilar o'quv guruhiga o'tkaziladi. Bu erda siz maxsus dastur bo'yicha o'qishingiz kerak bo'ladi. Bolani sport gandbol maktabiga yuborishda ota-onalar qo'l to'pi travmatik sport ekanligini tushunishlari kerak. Xuddi shu Rossiya terma jamoasida Jahon chempionatida juda qiyin vaziyat yuzaga keldi - turnir davomida asosiy jamoaning ikkita futbolchisi birdaniga jarohat oldi. Ammo bolalar jarohatlardan tezda tuzalib ketishadi. Sportchi o'sib ulg'aygan sayin, jarohatlar ko'proq bezovta bo'ladi. Qo'l to'pida taqillatilgan barmoqlar, ligamentlarning yorilishi va yorilishi, miya chayqalishi ayniqsa keng tarqalgan. Gandbol yurak tizimini rivojlantiradi, harakatlarni muvofiqlashtirishni yaxshilaydi. Gandbolchilarning o‘pka sig‘imi esa suzuvchilarniki bilan deyarli bir xil! Sharlar. Bolalar kauchuk bilan o'ynaydi, o'smirlar - allaqachon teri, kattalar kattaligi. Krossovkalar. Ular qo'l to'pida o'ziga xosdir: biroz qattiq, mahkam o'rnashgan oyoqlar, ancha qattiq past taglik bilan, ko'proq bitta katta kallusga o'xshaydi. Velcro. Bu qo'l to'pini yaxshiroq ushlab turishga imkon beradigan o'ziga xos tarkibga ega bo'lgan malhamning mehribon nomi. U bilan to'p qo'ldan sirg'alib ketmaydi va uloqtirish kuchliroq bo'ladi. To'g'ri, faqat to'liq katta yoshli yigitlar uni besh daqiqasiz, professionallar ishlatishadi (aks holda siz bolalarga to'g'ri otish texnikasini qo'ya olmaysiz). Jismoniy tarbiya maktab dasturida o'quvchilarni basketbol, ​​voleybol, mini-futbol, ​​qo'l to'pi kabi sport o'yinlari bilan tanishtirish ko'zda tutilgan. Ammo nomlari tilga olingan uchta o‘yinning birinchisi maktab sport zallarida u yoki bu darajada tarbiyalansa, qo‘l to‘pi yoki, deyilganidek, “qo‘l to‘pi” noloyiq, nazarimda, e’tibordan ham, vaqtdan ham mahrum. O‘quvchilar bilan qo‘l to‘pi texnikasi va taktikasini amaliy o‘zlashtirish, shuningdek, o‘yin qoidalarini o‘rganish orqali nafaqat yuqori sport ko‘rsatkichlariga erishish, balki boshqa ko‘plab sport fanlarida qo‘llaniladigan zarur bilim, ko‘nikma va malakalarni ham egallash mumkin. Gandbol futbol va basketbol bilan umumiy ildizlarga ega bo'lgan universal sport o'yini bo'lib, atletizmda regbidan unchalik kam emas. Gandbolchilarning asosiy texnikasi yugurish, tezlashish, harakatlanish, havoga ko‘tarilish, darvozaga tayanch uloqtirish, to‘pni turli yo‘llar bilan uzatish va ushlash, to‘p va pozitsiya uchun kurash va hokazolar, shuningdek, qo‘l to‘pi darvozabonini o‘ynashdan iborat. Ularning barchasi yengil atletika, gimnastika, kurash, akrobatika kabi sport turlari bilan chambarchas bog'liq.

Treningning dastlabki bosqichi Maktab zalida gandbol o'ynashni boshlashdan oldin siz zalni tayyorlashingiz va kerakli sport jihozlarini sotib olishingiz kerak. Qo'l to'pi uchun standart maydon 40x20 m maydondir, lekin siz 24x12 m zalda mashg'ulotlar o'tkazish va o'yinni o'rgatish mumkin.Shuningdek, siz basketbol yoki voleybol o'ynash uchun mavjud belgilardan foydalanishingiz mumkin va turli xil chiziqlarning bir nechta chizig'ini chizishingiz mumkin. rang, biz gandbol o'ynash uchun maydonni olamiz (1-rasm). Guruch. 1. Sport zalining sxemasi Biz qo'l to'pi darvozasini qurishdan boshlaymiz. Ular devorga va yon tomonlarga biriktirilgan va tarmoqlar bilan jihozlangan metall quvurlardan tayyorlanishi mumkin. To'g'ridan-to'g'ri devorga vintlar bilan mahkamlash va qora va oq chiziqlar bilan barlarni bo'yash orqali yog'ochdan foydalanishingiz mumkin. Qo'l to'pi darvozasining standart o'lchami 3x2 m.Lekin maktabdagi zallar odatda 24x12 m bo'lganligi sababli, darvoza kichikroq bo'lishi kerak, masalan, 2x1,5 m; 2,5x1,8 m va boshqalar. Darvoza qilingan va himoyalangandan so'ng, siz saytni belgilashni boshlashingiz mumkin. Basketbolda erkin zarbalar chizig'idan foydalanib (1-rasmdagi chiziqda), ipni barning tayanch nuqtasida (№ 4) mahkamlang, mos keladigan radiusli chiziqni (№ 3) chizing - R bilan. bo'r.So'ngra chiziqni (№3) qizil rangga bo'yagach, darvozabon maydonini olamiz va basketbolda erkin to'p chizig'i ham yetti metrlik qo'l to'pi penaltilarini yorib o'tish chizig'i bo'lib xizmat qiladi.

Qo‘l to‘pi o‘yinida erkin uloqtirish zonasi sifatida basketbol uch ochkoli chiziq (№ 2) (odatda oq, qattiq yoki nuqta) ishlatilishi kerak. Qo'l to'pi o'ynashda yon tomonlarga (№ 5) e'tibor bermaslik mumkin. Chegaradan tashqari to'pni yon devorga tegib turgan to'p deb hisoblash mumkin, bu esa o'yin maydonini oshiradi. Beshinchi va oltinchi sinf o'quvchilarini tayyorlash uchun qo'l to'pi, shuningdek, kichikroq diametrli rezina to'plarni sotib olib, siz sinfda ham, maktab sporti bo'limida ham qo'l to'pi bilan shug'ullanishni boshlashingiz mumkin. Dastlabki tayyorgarlik bosqichida o'yinchilarning jismoniy, texnik va individual tayyorgarligi parallel ravishda amalga oshirilishi mumkin. Asosiy, asosiy mashqlar umumiy jismoniy tayyorgarlik, shuningdek, soddalashtirilgan qoidalarga muvofiq qo'l to'pi variantlarini o'ynash bo'ladi. Murakkab mashqlarni bir nechta vazifa yoki texnikani bir harakatlar tizimiga birlashtirish asosida qurish va vazifa sifatida ularni oddiy ikki tomonlama o'yinga qo'yish yaxshiroqdir. O'yinchilarning yoshi va jismoniy tayyorgarligiga qarab, jamoaning hajmi ham belgilanishi kerak: masalan, 5 ta maydon o'yinchisi + darvozabon; 4 + 1 yoki 3 + 1. 1.2. Texnika asoslari O'yin texnikasi shunchaki ma'lum bir sport o'yiniga xos bo'lgan texnikalar to'plami emas. Ularni amalga oshirishning turli usullari ham mavjud. O'z navbatida, texnikani bajarish texnikasi - bu muayyan vosita vazifasini eng oqilona tarzda hal qilishga imkon beruvchi harakat elementlari tizimi. O'yin faoliyatining tabiatiga ko'ra, qo'l to'pi texnikasi ikkita katta bo'limga bo'linadi: maydon o'yinchisining texnikasi va darvozabonning texnikasi.

Men qo‘l to‘pini o‘rgatishni boshlaganimda, barcha ishtirokchilar hujumchi, himoyachi va darvozabon rolini “harakat qilishini” ta’minlashga harakat qilaman. Bolalar o'ynashni yaxshi ko'radilar va menimcha, deyarli hamma "ur va tut" tamoyiliga asoslangan o'yinlarni yaxshi ko'radi. Garchi ko'pchilik hujumkor o'ynashga va gol urishga intilayotgan bo'lsa-da, yana bir narsa muhimroq: bolalar maydonning har bir nuqtasida muayyan o'yinning o'ziga xos xususiyatlarini his qilishlari. Qo'l to'pi - bu butun jamoa hujumga o'tadigan va to'p yo'qolganida sport tempi bo'lgan o'yin bo'lganligi sababli, kichik bo'limlarni ajratish mumkin: hujum texnikasi va himoya texnikasi. Bolalarni sinfda va sinfdan tashqari mashg'ulotlarda turli usullardan foydalangan holda o'yinning texnik elementlari bilan tanishtirish qiziqroq. O'qituvchining tanlovi, masalan, o'quvchilar sinfda nimani o'rganishini aniqlaydi: hujum elementlari yoki himoya usullari? Yoki siz darsni shunday tashkil qilishni afzal ko'rasizki, sinfning yarmi mudofaa harakatlarini, ikkinchisi esa hujumchilarni bajaradi. Ikkalasini bajarayotganda, kamdan-kam istisnolardan tashqari, himoya va hujumga xos bo'lgan o'yinchilarning harakati uchun mashqlar guruhlarini ajratish mumkin. Bundan tashqari, qo'l to'pidagi to'pni nazorat qilish to'p nazoratiga qarshi turadi. Gandbolchining hujum o`yinida qo`llagan usullari diagrammada ko`rsatilgan (2-rasm). Guruch. 2. Gandbolchining o‘yin davomida qo‘llagan texnikalari O'yinda ishtirok etish o'yinchini doimo harakat qilishga, to'pni qabul qilishga, sherikga uzatishga yoki gol urishga tayyor bo'lishga majbur qiladi. Bu tayyorlik o'yinchining turishida namoyon bo'ladi, bu durust deb ataladi. Himoyadagi o'yinning asosiy vazifalari: qonuniy vositalar bilan o'z darvozasini himoya qilish, raqibning uyushtirilgan hujumini yo'q qilish va to'pni egallash. Bu muammolarni hal qilish uchun himoyachi maydon bo‘ylab tez harakatlana olishi, tezligi va yo‘nalishini birdan o‘zgartira olishi, raqib hujumini buzish uchun pozitsion qobiliyatga ega bo‘lishi kerak. Ushbu texnikaning barchasi rasmda ko'rsatilgan.

Qo'l to'pi texnikasi va texnikasi Uslublar tasnifidan foydalanib, murabbiy mustaqil ravishda maxsus tayyorgarlik va o'quv mashqlarini ishlab chiqishi, yuklarning dozasini va katta e'tibor bilan ishlashi kerak bo'lgan texnikalarni aniqlay oladi.

Jismoniy tarbiya darslari uchun qo‘l to‘pini tanlagan o‘qituvchining vazifasi faqat aniq o‘yinni o‘rgatish bo‘lgan murabbiydan farqli o‘laroq, boshqa maqsadni ko‘zlaydi. O'yinning kasbiy rivojlanishi nuqtai nazaridan, bu minimal: bolalarning o'zlari o'ynashlari mumkin bo'lgan darajada tanishtirish, ko'rsatish, o'rgatish. Ammo "qo'l to'pi" ixtisosligi bo'lgan jismoniy tarbiya o'qituvchisi nuqtai nazaridan menda "jismoniy tarbiya" fani doirasida talabalarni dasturiy ta'minlash uchun yangi imkoniyatlar mavjud. Masalan, ob'ektli va ob'ektsiz vosita faoliyatining elementlarini o'zlashtirish. Yuqoridagi sxemalar asosida siz ushbu treningni nostandart va qiziqarli tarzda o'tkazishga imkon beradigan o'ndan ortiq mashqlarni o'ylab topishingiz mumkin. Darvozabonning o'yin texnikasi ham himoya va hujum texnikasiga bo'linadi. Darvozabon maydon o'yinchilarining umumiy guruhida asosiy texnikani o'zlashtira oladi, lekin maxsus mashqlarni yakka tartibda yoki uch yoki to'rtta darvozabonlar guruhi bilan mashq qilish kerak, chunki darvozabonning texnikasi maydon o'yinchisining texnikasiga qaraganda ancha murakkab. Ammo darsda, masalan, gimnastika dasturini o'rganishda undan ham murakkabroq darvozabon texnikasidan foydalanish mumkin. Bunda aytmoqchimanki, darvozabonlarni individual tayyorlashda cho'zish, egiluvchanlik, koordinatsiya mashqlari talab qilinadi, bu ham gimnastikaga xosdir. 1.3. O'yin taktikasi Texnikalarni o'zlashtirgandan so'ng, ulardan maksimal foyda bilan foydalana olish bir xil darajada muhimdir va bu allaqachon taktika masalasidir. Mavjud vaziyatdan kelib chiqib, jamoa o‘yinini tezda tiklay olish yuqori murabbiylik mahoratining belgisi ekanligi bejiz emas. O'yinning taktikasi doimo rivojlanib bormoqda. Bu o'yin qoidalarini o'zgartirish, o'yinchilarning jismoniy qobiliyatlarini yaxshilash, texnologiyada yangi texnikaning paydo bo'lishiga bog'liq. Hujumdagi ham, himoyadagi ham zamonaviy taktikalar, birinchidan, yuqori individual mahoratga, ikkinchidan, alohida o'yinchilarning o'zaro muvofiqlashtirilgan harakatlariga va uchinchidan, butun jamoaga asoslanadi. Agar texnik elementlarni bajarishning asosiy printsipi nima va qanday qilish bo'lsa, unda taktik nuqtai nazardan, qanday va qachon muhim ahamiyatga ega. Bu nafaqat maydon o'yinchilarining taktikasiga, balki darvozabonga ham tegishli.
Agar biz yana o'quv rejasining o'zgaruvchan qismiga qo'l to'pi o'rgatishni kiritganimizdan kelib chiqsak, aniq: buning uchun bizda minimal darslar bo'ladi. O'yin daqiqalarida siz bolalarni taktika bilan tanishtirishingiz kerak, o'quvchilar ularni yaxshiroq o'zlashtirishlari uchun turli xil taktik variantlardan bir nechtasini tanlab olishingiz kerak bo'ladi. Maktabdagi amaliyotim shuni ko'rsatadiki, qo'l to'pi bolalar uchun boshqa sport turlaridan kam emas. Masalan, yengil atletika bo‘yicha test darsida yigitlardan biri uzunlikka sakrashda ilgari erishmagan natijani ko‘rsatganida, u menga savol nazari bilan qaradi: bu qanday bo‘lishi mumkin, chunki u ataylab sakrashni mashq qilmagan. ? Ammo sport o‘yinlarining qadriyati shundaki, ular farzandlarimizga nafaqat yangi narsalarni o‘rganish, balki jismoniy sifatlarini ham har tomonlama rivojlantirish imkonini beradi. Va agar bir vaqtning o'zida o'yin zavq bag'ishlasa, bolalarni ijobiy his-tuyg'ular bilan to'ldirsa, o'qish jarayonida stressni engillashtirsa, siz o'qituvchi sifatida darsdagi asosiy vazifangizni bajardingiz deb taxmin qilishimiz mumkin. 2. Zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish asosida qo‘l to‘pi texnikasiga boshlang‘ich tayyorgarlikning samaradorligi Boshlang'ich ta'lim samaradorligini eng batafsil o'rganish Kozina J.L. (G.S. Skovoroda nomidagi Xarkov davlat pedagogika universiteti). U so'nggi tadqiqotlar va nashrlarni tahlil qilish muammosini qo'ydi. Zamonaviy qo'l to'pi barcha texnik texnikalarni yuqori darajada bilishni talab qiladi, shuning uchun mashg'ulotlarning barcha bosqichlarida o'quv va o'quv jarayoni sportchilarning individual texnikasini batafsil tahlil qilish imkoniyatiga asoslanishi kerak. Buning uchun endi har bir o'yinchining texnikasini tasavvur qilishning o'zi etarli emas, chunki gandbolchining yuqori tezlikdagi ijro texnikasi ko'pincha ularning individual ishlashining individual nuanslarini aniq tasvirlashga imkon bermaydi. Zamonaviy qo'l to'pi tayyorgarlikning barcha bosqichlarida, ayniqsa, o'quv maqsadini belgilab beradigan texnikani o'rgatishda axborot texnologiyalarini yanada kengroq qo'llashni talab qiladi. Oldin olingan ma’lumotlar asosida zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalangan holda qo‘l to‘pi bo‘yicha asosiy texnikalar texnikasini dastlabki o‘rgatish metodikasi ishlab chiqildi va pedagogik eksperiment o‘tkazildi, unda 3-sonli BYSS jamoasi o‘yinchilari (11-12 yosh) ishtirok etdilar. yosh) ishtirok etdi, shundan 11 nafar sportchi eksperimental guruhni va 12 nafar sportchi nazoratni tashkil etdi. Tajriba 2002 yil sentyabrdan 2003 yil maygacha o'tkazildi.
Eksperimental guruhning yosh sportchilarini tayyorlash uchun tezlik-kuch sifatlarini rivojlantirishga e'tibor qaratgan holda texnik tayyorgarlik texnikasi ishlab chiqilgan. Ushbu texnikaning asosiy xususiyatlari quyidagilar edi. O'qitish texnikasi bilan bir qatorda, tezkor-yakkaxon qobiliyatlarni rivojlantirishga e'tibor qaratildi. Buning uchun biz foydalandik: Quvvat va portlovchi kuchni rivojlantirish uchun maxsus mashqlar; Tezlikni rivojlantirish uchun mashqlar; Pas berish va uloqtirish texnikasini o'rgatishda bu usullarning aniqligiga ham, ularni amalga oshirishning tezlik-kuch jihatiga ham e'tibor qaratildi, an'anaviy metodikada esa tezlik-kuch jihatiga e'tibor bermasdan, bu usullarni o'rgatish ko'zda tutilgan. O'rganish effektini kuchaytirish uchun, rasmda ko'rsatilganlarga o'xshash ko'rgazmali qurollar. 1. Bundan tashqari, informatika, geometriya, biologiya darslarida o‘quvchilar o‘quv multfilmini tomosha qilishdi, unda to‘pni uzatishda kuchlarning biomexanik qo‘shilish qonunlari o‘rtasida vektorlarni qo‘shish qoidasiga o‘xshashlik keltirildi. chumolilarda yukni sudrab borishda kuchlarning o'zaro ta'sir qilish qonunlari va "Sholg'om" ertaki misolida har qanday jamoaviy bir tomonlama harakatlar uchun kuchlarni qo'shish qonunlari (2-rasm). Nazorat guruhi tezlik-kuch jihatiga e'tibor bermasdan va zamonaviy kompyuter texnologiyalaridan foydalanmasdan texnikani o'zlashtirishning umume'tirof etilgan metodologiyasi bo'yicha o'qitildi. Tajriba 1 yil davom etdi. Pedagogik eksperimentning boshida va oxirida pedagogik test o'tkazildi. Keling, ushbu texnikaning har bir komponentini alohida ko'rib chiqaylik. 2.1. Texnikalarni amalga oshirishning batafsil ko'rinishini ta'minlash Otish texnikasini tushuntirish va materiallarni videotasvirga olish va kompyuterda qayta ishlash (1-rasm), shuningdek, professional gandbolchilar tomonidan otish texnikasini yozib olgan videotasvirlardan foydalangan holda mustaqil ravishda tayyorlangan ko'rgazmali qurollarni namoyish qilish (Kaliforniya universiteti tomonidan ishlab chiqarilgan). Videotasma oyiga 2 marta ko'rilgan. Ko'rgazmali qurollar (1-rasm) har bir talabaga uyda cheksiz muddatga batafsil o'rganish uchun berildi. Ko'rgazmali qurollarni tayyorlashda eng yuqori toifadagi (birinchidan past bo'lmagan) sportchilar taklif qilindi, eng muvaffaqiyatli materiallar tanlab olindi. 1-rasmda sportchi - XDPU talabasi (km) tomonidan uloqtirishni bajarish ko'rsatilgan.

Guruch. 1. Joydan uloqtirish texnikasini o`rganish uchun ko`rgazmali qurol 2.2. To'pni uzatishni amalga oshirish texnikasini o'rganish uchun o'quv-uslubiy multfilmdan foydalanish usuli Informatika, geometriya, biologiya darslarida talabalar o'quv multfilmini tomosha qilishdi, unda to'pni uzatishda kuchlarning biomexanik qo'shilish qonunlari, kuchlarning o'zaro ta'siri qonunlari o'rtasidagi vektorlarni qo'shish qoidasida o'xshashlik qilingan. chumolilarda yukni sudrab borishda va har qanday jamoaviy bir tomonlama harakatlar uchun kuchlarni qo'shish qonunlari "Sholg'om" ertaki misolida. Shu bilan birga, vektorlar bo‘yicha kuchlarni qo‘shish qoidasi (umumiy ta’lim maktabining 6-7-sinflari) o‘quvchilarga atroflicha tushuntirildi. Shundan so'ng vektorlar bo'yicha kuchlarni qo'shishga misollar keltirildi. Ushbu misollar orasida gandbolda to'pni uzatishning to'g'ri texnikasi namoyish etildi, bunda barcha mushaklar va birinchi navbatda oyoqlar ishlashi kerak, chunki bu ma'lum bir harakatdagi ta'sir qiluvchi kuchlar yig'indisidagi eng katta vektor komponentidir. . Shunday qilib, mushaklar to'g'ri harakat bilan shug'ullanganda, to'pni nishonga aniq va kuchli yuborishga hissa qo'shadigan kuch hosil qiladi (2-rasm). Bu kuch bu harakatni ta'minlovchi kuchlarning barcha vektorlarini qo'shish natijasidir. Shuning uchun to'pni uzatishda barcha mushaklar ishlashi kerak. Bu yangi boshlanuvchi gandbolchilar orasida eng ko'p uchraydigan xato - to'pni uzatish va otish paytida tekis oyoqlarda turishi nuqtai nazaridan muhimdir. Bunday holda, harakatning nafaqat tezlik-quvvat komponenti, balki kuchli va aniq uzatish imkoniyati ham yo'qoladi. Tirik tabiatdan o'xshashlik sifatida, barcha chumolilarning harakat kuchlarining vektorlari qo'shilganda, chumolilar tomonidan yukni birgalikda sudrab borishiga misol keltirildi (2-rasm). Chumolilar o'z kuchlarini birlashtirgandagina yukni tezda kerakli joyga sudrab borishi kabi, mushaklar ham kuchli va aniq harakatni amalga oshirishi mumkin. Shu nuqtai nazardan, to'pni uzatishda oyoqlarni bukish ham tavsiya etiladi, chunki pastki ekstremitalarning mushaklari bo'lgan eng katta muskullar ushbu texnikani bajarishda tezlik-kuch aspektini ta'minlaydigan harakatda ishtirok etadilar. . O'xshashlik sifatida, "Sholg'om" ertakidan ham misol keltirildi, unda barcha kuchlarning ta'sir vektorlari hosil bo'lganda, ya'ni. "bobolar", "buvilar", "nabiralar" va hokazo, "sholg'om tortildi". To'pni uzatishda oyoq mushaklari "Sholg'om" ertakidagi "bobo" ga o'xshaydi, magistral, yelka, bilak mushaklari "buvi", "nabira", "bug" va boshqalar. qo'lning mushaklari "sichqoncha" dir. Shuning uchun, uzatish kuchli va aniq bo'lishi uchun (sholg'omni tortib olish uchun) barcha mushaklar kontsertda ishlashi kerak.
Ushbu material geometriya, fizika, biologiya va jismoniy tarbiya materiallarini o'zida mujassam etgan multfilm ko'rinishida taqdim etildi, bu o'quvchilar, sportchilar va sportchi bo'lmaganlar tomonidan o'zaro tushunishlarini mustahkamladi. Guruch. 2. To'pni uzatish texnikasi vektorlari bo'yicha kuchlarni qo'shish qoidalariga asoslangan asoslash uchun o'quv-uslubiy multfilm fragmentlari. Pedagogik eksperiment natijalari ushbu metodikani gandbolchilarni dastlabki tayyorlashda qo‘llash samaradorligini ko‘rsatdi. Shunday qilib, eksperimental guruh sportchilarida, nazorat sinovlari natijalariga ko'ra, u ishonchli (p bilan)<0,05; р<0,01)
2.3. Nazorat guruhidagi yosh gandbolchilarning tajribadan oldin va keyin sinov natijalari 1-jadval Olingan ma'lumotlar ishlab chiqilgan metodikani gandbolchilarning dastlabki mashg'ulotlarida qo'llash maqsadga muvofiq degan xulosaga kelish imkonini beradi. jadval 2 Eksperimental guruhdagi yosh gandbolchilarni tajribadan oldin va keyin sinovdan o'tkazish natijalari Xulosa. 1. O‘tkazilgan tadqiqotlar yosh gandbolchilarning asosiy texnikalarini o‘rgatish bo‘yicha ishlab chiqilgan metodikani ushbu usullarni bajarishning tezlik-kuch jihatiga e’tibor qaratgan holda qo‘llash va zamonaviy axborot texnologiyalari yordamida yaratilgan ko‘rgazmali qurollardan keng foydalanish maqsadga muvofiqligini ko‘rsatdi.
2. Nazorat guruhidagiga qaraganda ko'proq ahamiyatga ega bo'lgan eksperimental guruhda test ko'rsatkichlarining yaxshilanishi ushbu texnikaning samaradorligini tasdiqlaydi. Keyingi tadqiqotlar sport o'yinlarida o'quv va o'quv jarayonida axborot texnologiyalaridan foydalanishning ilmiy-metodik yo'nalishini ishlab chiqishni o'z ichiga oladi. Qo'l to'pi bilan shug'ullanish ishonchli jismoniy tarbiyaning universal vositalariga. Bu futbol, ​​basketbol va regbi xususiyatlariga ega bo'lgan faol sport o'yini. Sport yordam beradi umumiy jismoniy chidamlilikni rivojlantirish, shuning uchun ham bolalar, ham kattalar uchun foydalidir. Bolalar uchun gandbol mashg'ulotlari qayerda o'tkaziladi? Gandbol darslari kiritilgan maktab o'quv dasturiga kiritilgan. Shuningdek, bola qo'l to'pi bo'limida yoki davlat sport maktabida mashq qilishi mumkin. Maktab ta'limi Maktab jismoniy tarbiya dasturi o'z ichiga oladi talabalarni sport o'yinlari bilan tanishtirish, shu jumladan gandbol. Biroq, bunga unchalik e'tibor berilmagan. Talabalar qo‘l to‘pi texnikasi va taktikasi asoslarini, shuningdek, o‘yin qoidalarini o‘rganadilar malakalarni egallashga yordam beradi boshqa sport fanlari uchun foydali. Bo'limlar Qo'l to'pi bo'yicha bolalarning chuqur bilimlarini olish mumkin ixtisoslashtirilgan bo'limlarda. Ko'pincha klub maktab sport zalida joylashgan bo'lib, darslar darsdan keyin o'tkaziladi. Bunday guruhlar bepul va qulaydir, chunki bola yo'lda vaqt o'tkazishga hojat yo'q. Ular amaliy jihatdan ham har bir sport majmuasi va sport saroyida. Muhim! Bo'lim yoki sport maktablarini tanlashda ular darslarning maqsadlariga (umumiy jismoniy rivojlanish yoki kasbiy jihatdan) asoslanadi. Muhim va murabbiyni to'g'ri tanlash. Oldindan bo'lim bo'yicha fikr-mulohazalarni olish tavsiya etiladi. Davlat sport maktablari Bola bilan shug'ullanishingiz mumkin bo'lgan yana bir variant davlat darajasidagi sport maktablari. Shuningdek, u kasbiy tayyorgarlikka ham e'tibor qaratadi. Bolalar qo'l to'pi mashg'ulotlarini tashkil etish Darslarga ko'p talablar qo'yilmaydi. Muhim nuqta xavfsizlik muhandisligi. Foto 1. Sport zalida o‘g‘il bolalar o‘rtasida qo‘l to‘pi mashqi, ko‘k rangli formadagi o‘yinchilar to‘pni ushlab olishga urinmoqda. Xavfsizlik qoidalariga rioya qilish Bularga quyidagilar kiradi: Kerakli inventar va kiyim-kechak To'p tomonidan ishlatilgan teri yoki sintetik materiallar. U sirpanmasligi va porloq bo'lishi kerak. Atrof va vazn to'p bolalarning yoshiga qarab farqlanadi. Shakl qulay, engil, elastik, namlikni yutadigan materialdan yasalgan bo'lishi kerak. Oyoq kiyimlari Yostiqsimon va to'piqni qo'llab-quvvatlaydigan birini tanlang. Fotosurat 2. Bolalar qo‘l to‘pi uchun to‘p qizil rangda, qora chiziqlari bor va uning ustida biroz bo‘rtiq bor. Sizni ham qiziqtirishi mumkin: Bola uchun imtiyozlar Qo'l to'pi bolaning jismoniy rivojlanishining eng yaxshi vositalaridan biri hisoblanadi, chunki u nafaqat oyoqlarning, balki qo'llarning mushaklaridan ham foydalanadi... Sport shuningdek, chidamlilik, muvofiqlashtirish, chaqqonlik va reaktsiyani yaxshilaydi. Sinflar targ'ib qiladi yurak-qon tomir tizimining rivojlanishi. Va ular ham bolada xarakterni shakllantiradi. Qarama-qarshi o'yin iroda, qat’iyat, sabr va mehnatsevarlikni rivojlantiradi. Diqqat! Ota-onalar qo'l to'pi ekanligini tushunishlari kerak travmatik sport... Biroq, bolalar jarohatlar bilan kattalarnikiga qaraganda ancha yaxshi munosabatda bo'lishadi va tezda tiklanadi. Ammo to'p o'yinda ishtirok etadi, shuning uchun ham bor barmoqlarning joyidan chiqib ketish, ko'karishlar, burmalar va ligamentlarning yorilishi xavfi... Balki ham miya chayqalishi zarbadan. Shuning uchun xavfsizlik muhim ahamiyatga ega. Metodologiyani biladigan murabbiyning majburiy ishtiroki Agar maktabda jismoniy tarbiya darslari haqida gapiradigan bo'lsak, unda uning roli o'ynaydi fan o'qituvchisi. Uning vazifasi murabbiynikidan biroz farq qiladi. Uning maqsadi bolalarni ushbu faoliyat turi bilan tanishtirish, o'quvchilarni mustaqil o'ynashlari uchun ko'rsatish va o'rgatish. Murabbiy qo‘l to‘pini o‘rgatish metodikasini bilishi kerak. Uning talabalar bilan muloqot qilishi muhim. sportning barcha asoslari. Dribling kamdan-kam ishlatiladi lekin murabbiy futbolchilarga bu mahoratni o'rgatadi. O'yin texnikasi Harakatda va joyida bajariladigan maxsus texnikalardan iborat. O'yinchilarning maydondagi o'rni, texnikasiga qarab mudofaa va hujumga bo'linadi. Qurilish taktikasi Taktika shunday treningning eng muhim tarkibiy qismidir. Asosiy amaliy elementlar - bu raqobatbardosh harakatlar variantlari, o'yin davomida kuchlarni to'g'ri taqsimlash usullari, shuningdek raqibga psixologik ta'sir qilish usullari va ularning haqiqiy niyatlarini yashiradi. Nazariy va amaliyotda o'rganish texnikasi Murabbiy futbolchilarga dars beradi nazariya va amaliyot sport intizomi. Viteslar va ularning turlari Bunday usullardan ikkita: Ikki qo'l uzatmasi oddiy to'xtashda yaqin yoki o'rta masofada to'pni sherigingizga iloji boricha aniq yo'naltirish imkonini beradi. Atribut uzatiladi pastdan ikki qo'l bilan va yon tomonga, sirtdan rebound bilan ko'krakdan, harakatdagi ko'krakdan, ikki qo'l tepada. To'pni bir qo'l bilan uzatish- o'yin davomida sheriklar o'rtasidagi o'zaro munosabatlarning asosiy usuli. Tez hujumni tashkil qilish va yakunlash, shuningdek, o'yinchilar darvoza yaqinida bo'lganida ular bilan bog'lanish uchun sharoit yaratishga imkon beradi. To'p uzatish mumkin bir qo'lli pastki va yon. Foto 3. Sakrashdagi bola bir qo'li bilan to'pni yon tomondan uzatadi, uning yonida boshqa rangdagi ko'ylakdagi raqib. Dribling va to'pni ushlab olish mashqlari O'z ichiga olgan umumiy texnikalar sifatida foydalaniladi yugurish va sakrash atribut bilan to'g'ridan-to'g'ri ishlashga qaratilgan va uni ushlab turish, olib borish, ushlash, uzatish, tashlashni o'rganishga yordam beradigan qo'shimchalar. Bunday mashqlar juda ko'p. Masalan, quyidagilar: To'pni ushlash va uzatish texnikasining sifatini mashq qilish, turli ochiq o'yinlar... Bir qator mashqlar golga uloqtirishni mashq qilishga qaratilgan. Birinchidan, bo'sh to'rga tashlash, keyin esa darvozabon bilan o'ynash tavsiya etiladi. Elementlar turli pozitsiyalardan va masofalardan qilingan. Himoya Himoyadagi o'yinning asosiy maqsadlari - ularning darvozalarini qo'riqlaydi va raqibga hujum qilish va to'pni qabul qilishning oldini olish. Himoyachi oyoqlari ustida bir-biridan ajralib turadi 20-40 sm masofada va burchak ostida egilgan 160-170 daraja. Qo'llar tirsaklarda to'g'ri burchak ostida egilib, tez harakat qilish uchun qulay holatda. Magistralning zo'ravonligi taqsimlanadi ikki oyoqda. Himoya texnikasi quyidagi harakatlarni o'z ichiga oladi: Yurish- tajovuzkorning vasiyligi uchun pozitsiyani tanlash imkonini beradi. Oddiy yurish va yon qadam qo'llaniladi. Sakrash- to'pni tanlash, to'sish, ushlab turishda qo'llaniladi. Himoyachi har qanday boshlang'ich pozitsiyasidan sakrab chiqa olishi kerak. Bu bir va ikki oyoq bilan surish orqali amalga oshiriladi. Bloklash- to'p yoki hujumchi o'yinchining harakatiga to'sqinlik qilishni o'z ichiga oladi. U bir yoki ikki qo'l bilan, yuqoridan, pastdan yoki yon tomondan amalga oshiriladi. Himoyachi otish yo'nalishini aniqlab olishi va o'qning yo'lini to'sish uchun qo'lini tezda to'g'rilashi kerak. Nokaut qilish- driblingni to'xtatishga imkon beradi. Atributga bir qo‘l bilan zarba berishni taxmin qiladi. Otish paytida to'pga tegish. Snaryad tezlashishi oxirida otishning uzilishini nazarda tutadi. Bunda himoyachi kutilgan otish yo`nalishidan qo`lini unga qarab uzatadi va raqib qo`lidan to`pni olib qo`ygandek bo`ladi. Gandbol - Rossiyadagi eng mashhur jamoaviy sport turlaridan biri. Muxlislar gandbol chempionatlarini futbol yoki xokkey o'yinlariga qaraganda kamroq kuzatib borishlariga qaramay, bu turdagi musobaqalar o'zining kuchli muxlislariga ega. Gandbol ishqibozlari Moskvadagi musobaqalarni qayerda tomosha qilishlari mumkin? Ayni paytda poytaxtimizda ushbu sport turini rivojlantirish holati qanday? SSSR davrida Moskvadagi gandbolning holati. Sovet gandbol maktabi har doim dunyoda mashhur bo'lgan. Mamlakatimiz poytaxtidan kelgan ko‘plab sportchilar turli xalqaro chempionatlarda eng yaxshi natijalarni qo‘lga kiritdi. Moskvadagi qo'l to'pi har doim yaxshi o'quv bazalariga ega va bir necha avlod sportchilarni tarbiyalagan yuqori sifatli mutaxassislarga ega. SSSR davrida ko'plab bolalar sport klublariga yuborilgan. Sovet davrida bu turdagi jamoaviy musobaqalarga ko'proq bolalar jalb qilingan. Shu bilan birga, yuzdan ortiq maktab ishlagan, ular orasida sherning ulushi faqat Moskvada joylashgan edi. Ushbu bazalarning ba'zilariga olimpiya zaxiralari bo'limlari maqomi berildi. Poytaxtning eng mashhur sovet jamoalari orasida: MAI. - Kuntsevo. - TsSKA. Bugun Moskvada gandbol. Hozirgi vaqtda Moskvada yashash va rivojlanishda davom etadi. Poytaxtda sovet davridan qolgan qator bolalar va o‘smirlar sport maktablari faoliyat ko‘rsatmoqda, yangi seksiyalar ham ochilmoqda. Farzandingizni ushbu sport turiga ixtisoslashgan bir qator sport maktablariga yuborishingiz mumkin. Hozir ularning yigirmaga yaqini mehnat qilmoqda. Ushbu sport maktablari boshqa sport turlari bo'yicha darslarni ham taklif qilishi mumkin. Turli yoshdagi bolalar yoki kattalar turli bo'limlarda mashq qilishadi. Ijobiy jihati shundaki, o'g'il-qizlar hatto Sovet davridagi kabi bepul mashq qilishlari mumkin. Maktablar poytaxtning ko'plab tumanlarida joylashgan. Poytaxtimiz professional sportchilari o‘z klublari bazasida bellashuvlarga puxta hozirlik ko‘rmoqda. Moskvadagi zamonaviy gandbolda bir qator professional jamoalar mavjud. Shunday qilib, erkaklar superligasida poytaxtning 2-raqamli UOR jamoasi o'ynaydi. Moskva viloyatining vakili - Chexov ayiqlari. Moskvada ayollar gandboli ham yaxshi rivojlangan. Rossiya chempionati superligasida “Luch” jamoasi sharafi poytaxt sharafini himoya qilishga tushdi. Ushbu klub tarixi barcha gandbol jamoalari orasida eng muhimlaridan biridir. Poytaxtda gandbolni qayerda tomosha qilish mumkin? Gandbol bo'yicha Rossiya terma jamoasining Moskvadagi o'yinlarini tomosha qilish uchun siz musobaqalar o'tkaziladigan bir qator stadionlarga tashrif buyurishingiz yoki o'yinlarni televizor orqali tomosha qilishingiz mumkin. Musobaqalar poytaxtning eng mashhur stadionlarida, shuningdek, Moskva jamoalarining uy arenalarida bo'lib o'tadi. Ayrim davlat telekanallari mamlakat bosh jamoasining o‘yinlarini jonli efirda namoyish etadi. Bir qator sport barlarida qo'l to'pi bo'yicha translyatsiyalar ham mavjud. Chempion klublari o'yinlarining onlayn translyatsiyalari ixtisoslashtirilgan saytlarda mavjud. Aytish mumkinki, yaqinda USK TsSKAda Rossiya gandbol tarixida birinchi bo'lib Braziliyada bo'lib o'tgan Olimpiadadagi ayollar terma jamoamizning g'alabasiga bag'ishlangan gala-uchrashuv bo'lib o'tdi. Moskvadagi bolalar uchun gandbol: · "Dinamika" sport-sog'lomlashtirish majmuasi, Moskva, Shchukinskaya metrosi, 1-Pexotniy ko'chasi, 8 · №1 Moskva olimpiya zaxiralari o'rta ixtisoslashtirilgan maktabi, Moskva, Izmailovskiy ko'chasi, 75, uy. 17 · KDYUSSH, "Luch" sport klubi, Moskva, metro Perovo, st. 1-Vladimirskaya, st. 10b · GBOU SOSH №1020, Moskva, m.Yasenevo, ko'ch. Vilnyus, 12 · "Krylatskoe" sport majmuasi, Moskva, metro Krylatskoe, st. Krilatskaya, 16 yosh · "Kuntsevo" sport maktabi, "Kuntsevo" sport majmuasi, Moskva, Kuntsevskaya metrosi, Mojaysk shossesi, 7 Moskvadagi bolalar va o'smirlar uchun gandbol: · GOU SOSH №281, Moskva, m.Babushkinskaya, ko'ch. Radujnaya, 7 · 53-sonli sport maktabi, №53 ixtisoslashtirilgan olimpiya zaxiralari bolalar va o'smirlar sport maktabi, Moskva, Vixino m., ko'ch. Moldagulova, 20a · 47-sonli bolalar va o'smirlar sport maktabi, 47-sonli bolalar va o'smirlar sport maktabi, Moskva, metro Domodedavskaya, Kashirskoe sh., 94-uy, uy. 1 · 1-sonli sport maktabi, 1-sonli ixtisoslashtirilgan olimpiya zaxiralari bolalar va o'smirlar sport maktabi, Moskva, metro Vorobyovy Gori, ko'ch. Kosigina, 17, uy. sakkiz · 80-sonli bolalar va o'smirlar sport maktabi, 80-sonli "Biberevo" bolalar va o'smirlar sport maktabi, Moskva, metro Biberevo, st. Korneichuk, 28, ko'p. 2 · UOR ularni. VA MEN. Gomelskiy nomidagi Olimpiya zaxiralari maktabi. VA MEN. Gomelskiy, Moskva, M. Biberevo "Oktyabr" ta'lim, sport va sog'lomlashtirish majmuasi, Moskva, Shchukinskaya metrosi, st. Go'zal 21. Moskvada bolalar va kattalar uchun gandbol: · "Krasnoarmeets" sport saroyi, Moskva viloyati, Krasnoarmeysk, st. Akademik Yangel, 35 yosh · № 101 "Tushino" sport maktabi, Moskva, metro Planernaya, st. Vilisa Latsisa, 20 yosh Tavsiya etilgan to'p mashqlaridan foydalanib, siz yaxshiroq va kuchliroq gandbol texnikasini tanlaysiz. Ularni bajarishda siz quyidagi qoidalarga amal qilishingiz kerak: 1) to'g'ri harakatlarni (dribling, uzatma va to'pni uloqtirish) yaxshi eslab qolish; 2) har bir mashqni bir necha marta bajarish; 3) mashq paytida, o'zingizni nazorat qiling, xatolaringizni tahlil qiling. Siz o'zingizni ijodiy mashq qilishingiz kerak. Muayyan mashqni jamoaviy mashg'ulotlarda, o'yinda qanday qo'llash mumkinligi haqida doimo o'ylab ko'ring. Jahon futbolidagi barcha davrlarning eng yaxshi futbolchisi, braziliyalik Pele shunday dedi: “Menimcha, bu murabbiylar uchun qoida bo'lishi kerak: uning o'yinchilari qanchalik yaxshi bo'lsa, shunchalik kam o'rgatish kerak. Faoliyatim davomida men bitta murabbiydan qarzdorman deb o'ylayman - birinchi. O'sha paytdan boshlab men o'zimni mashq qildim - to'xtovsiz, doimo o'ynayman. Va menimcha, bu usul unchalik yomon emas ... " Ishonchim komilki, bu so'zlar sizni ruhlantiradi. Shunday qilib, tezda to'pni oling va maydonga yuguring. Avval to'p bilan dribling mashqlarini bajaring. 1. To'pni tiklar orasiga dribling qilish (64-rasm). O'ng tarafdagi peshtaxta atrofida aylanib, chap qo'lingiz bilan dribling qiling, chapda esa o'ng qo'lingiz bilan. Bu juda muhim, chunki bu holatda stend shartli raqib bo'lib, siz undan to'pni qoplayapsiz. 2. Darvoza ustunlari orasiga to'pni dribling qilish. Tiklar 65-rasmda ko'rsatilganidek, bir-biridan oraliq bo'lishi kerak. Bu mashq avvalgisiga qaraganda qiyinroq. Bu erda harakatning katta aniqligi talab qilinadi. Avval tik turganlar orasidan sekin, keyin tezroq yurishga harakat qiling. 3. Chizilgan doiralar bo'ylab to'pni dribling qilish (66-rasm). Dribling paytida aylanalarni aniqroq urishga harakat qiling va to'pga emas, balki maydonga qarashga ishonch hosil qiling. Dribling uchun turli xil mashqlarni o'ylab ko'ring. To'pni dribling qilish texnikasini qanchalik o'zlashtirganingizni aniqlash uchun quyidagilarni bajaring. To'psiz ma'lum masofaga maksimal tezlikda yuguring (to'g'ri chiziqda yoki ustunlar orasida), so'ngra to'p bilan ham xuddi shunday qiling. Ikkala holatda ham masofani bosib o'tish uchun vaqtni yozib oling. Ushbu ko'rsatkichlar orasidagi farq qanchalik kichik bo'lsa, texnik tayyorgarlik darajasi shunchalik yuqori bo'ladi. Endi to'pni ushlash va uzatish uchun bir nechta mashqlar. 1. To‘pni devorga uloqtirib, ushlab olish. Ushbu mashqni bajarishning ko'plab variantlari mavjud: siz devorgacha bo'lgan masofani, to'pni otish kuchini o'zgartirishingiz mumkin, to'pni ushlab olishdan oldin to'pni uzatgandan keyin burilishlar qilishingiz mumkin va hokazo. 2. To'pni tekis bo'lmagan sirtli maxsus devorga tashlash (67-rasm). Ushbu mashq to'pni ushlash texnikasini ishlab chiqishda yaxshi yordam beradi, chunki uning qaytish yo'nalishini oldindan aytish juda qiyin. Bunday maxsus devorni o'zingiz qilish oson. Birinchidan, taxminan 2X3 m o'lchamdagi yog'och taxta tayyorlang, so'ngra unga ko'plab yog'och kvadratchalar yoki piramidalarni mixlang, ularning o'lchamlari o'zboshimchalik bilan bo'lishi mumkin (masalan, 15X 15 sm). Ushbu mashq yanada murakkablashishi mumkin: avval to'pni maydon yuzasiga tashlang, shundan so'ng u devorga sakrab tushadi va siz uni ushlaysiz. Yoki juftliklar harakat qiladi, ya'ni bir o'yinchi to'pni devorga tashlaydi, ikkinchisi esa uni ushlab oladi. 3. Ikki o'yinchining to'pni uzatish va ushlash mashqlari, masalan, to'pni harakatda uzatish. Bunday holda, siz o'yinchilar orasidagi masofani, to'pni uzatish usulini (bir qo'l bilan yuqoridan, pastdan, boshning orqasidan, orqadan va hokazo), harakat tezligini yoki ketma-ket yondashishni o'zgartirishingiz mumkin. sherik yoki undan uzoqlashing. Asosiy e'tiborni paslarning aniqligiga qarating, chunki to'pni raqib darvozasiga kiritish qobiliyati ko'p jihatdan unga bog'liq. 4. To'pni uch o'yinchiga uzatish va ushlab olish mashqlari. Ulardan eng oddiyi to'pni to'pni uchburchak bo'ylab harakatsiz turgan holda yoki uzatmadan keyin o'rnini almashtirib uzatishdir. Ushbu mashq davomida o'yinchilar to'pning uchish yo'nalishiga qarama-qarshi yo'nalishda harakat qilishadi. Bu erda sizga tezkorlik, fikrlash va orientatsiya kerak. Uch o'yinchi uchun yana bir mashq. Siz tik turgan holda to'pni uzatishingiz kerak, keyin oldinga salto qilib, o'rnidan turishingiz kerak. Bu vestibulyar apparatga qo'shimcha yuk bo'ladi. Uch nafar o'yinchi ham sakkizinchi raqamda harakatlanib, to'pni bir-biriga uzatishi mumkin. 5. To'rt o'yinchi uchun mashqlar. Bu transfer va. to'pni tik turgan holda yoki otishdan keyin o'yinchilarning ma'lum bir yo'nalishda majburiy harakati bilan ushlash. O'yinchilarning harakat yo'nalishi har xil bo'lishi mumkin: to'pni uloqtirish jarayonida, unga qarshi, juft bo'lib o'rinlarni almashtirish. Ushbu mashqlarni dastlab sekin bajaring, so'ngra o'tish tezligini asta-sekin oshiring. Ushbu mashqlarning tezligini oshirishning asosiy ko'rsatmasi to'pni ushlash va uzatishning aniqligidir. Aniqlik pasayishi bilan mashqni sekinlashtiring yoki soddalashtiring. To'pni ushlab olish va uzatish texnikasining sifatiga turli xil ochiq o'yinlardan foydalanish ham yaxshi ta'sir qiladi. Men ushbu o'yinlarning bir nechtasini tasvirlab beraman. 1. "To'p uchun kurash". Bu o'yin gandbolga o'xshaydi, ammo darvozaga zarba yo'q. To'p markazdan o'yinga kiritiladi, shundan so'ng to'pga ega bo'lgan jamoa o'z o'yinchilari o'rtasida ketma-ket 10 marta to'pni raqiblarga bermasdan, mohirlik bilan manevr qilishga harakat qiladi. Maqsadga erishilsa, o'yin to'xtatiladi (g'olib jamoaga 1 ochko beriladi) va to'p markazga otish bilan qayta kiritiladi. O'yinning davomiyligi 10-15 daqiqa. Eng ko'p ochko to'plagan jamoa g'alaba qozonadi. O'tishlar sonini 15 taga oshirish orqali o'yinni murakkablashtirishingiz mumkin. "To'p uchun kurash" o'yinida quyidagi qoidalarga amal qilish kerak: 1) agar to'pni raqib ushlab olgan bo'lsa, u holda to'plangan uzatmalar soni tahlil qilinadi va yangi hisob saqlanadi; 2) agar to'p raqib tomonidan yon chiziqdan chiqarib yuborilgan bo'lsa yoki ikkinchisi qo'pol o'ynasa, to'p uzatishni hisoblash davom etgan holda yon chiziqdan tashlanadi; 3) qoidalar buzilganda - qo'sh dribling, yugurish va hokazo - jamoa to'pni va uzatmalar sonini yo'qotadi. 2. “To‘pni haydovchiga bermang”. Barcha o'yinchilar aylanada turishadi, ularning o'rtasida ikki yoki uchta haydovchi bor. Ikkinchisining vazifasi o'yinchilar bir-biriga tashlaydigan to'pni qo'l bilan tegizishdir. Agar haydovchi to'pni otgan bo'lsa, uning o'rnini aylanadagi do'stiga to'pni aniq uzata olmagan kishi egallaydi. O'yin murakkab bo'lishi mumkin: uch soniya qoidasini kiriting, bu vaqt davomida o'yinchi to'pni sherigiga tashlashi yoki aylana bo'ylab harakatlanayotganda uzatishni amalga oshirishi kerak. Bu o'yinchilarning harakatlarini murakkablashtiradi, lekin haydovchilarning vazifasini biroz osonlashtiradi. 3. "Vertikal nishonda" (68-rasm). Chiziqdan 10 qadam narida devorga belgilar bilan doira chizilgan. O'yin ikki jamoa tomonidan o'ynaydi, ularning maqsadi eng ko'p ball to'plashdir. 4. «Raqibga otish» (69-rasm). O'yinchilar maydonning qarama-qarshi uchlarida saf tortadilar. Har birining qo'lida to'p bor. Murabbiyning hushtagidan so'ng har bir jamoa to'pni qarama-qarshi tomonga tashlashga harakat qiladi. O'yin 1-2 daqiqa davom etadi. G'oliblar o'yin tugashi haqidagi hushtak chalingandan keyin maydonda eng kam to'p bo'lganlardir. 5. "Pinlarni yiqitish". Jamoa o'yinchilari kortning oxiri orqasida turishadi. Har kimning qo'lida to'p bor. Skittles saytning o'rtasiga joylashtirilgan. Murabbiyning ishorasidan keyin bir jamoaning o‘yinchilari ularga zarba berishga harakat qilishadi. Keyin boshqa jamoaning o'yinchilari uloqtirishni amalga oshiradilar. Har bir yiqilgan pin uchun jamoa bir ochko oladi. Eng ko'p ochko to'plagan jamoa g'alaba qozonadi. Endi darvozaga otish mashqlarining bir qismini ko'rib chiqing. To'pni darvozaga uloqtirish qo'l to'pi o'ynashning asosiy usuli hisoblanadi, shuning uchun bu erda muntazam mashg'ulotlar ayniqsa zarur. 1. Burilish holatida to'pni darvozaga uloqtirish. Bu to'pni tashlashning eng oson yo'li. Uch qadamdan keyin to'pni tashlashingiz kerak. Maqsadning pastki yoki yuqori burchaklariga urishga harakat qiling. 2. Xuddi shunday, lekin ustunlar orasiga to'pni dribling qilgandan keyin (70-rasm). Raflar soni har xil bo'lishi mumkin. 3. To'pni raqamlar yozilgan maxsus doskaga tashlash (71-rasm). 4. To'pni darvozaga 10 marta tashlash (72-rasm). Agar sizda ko'p to'p bo'lsa, bu mashqni bajarishingiz mumkin. Otishlaringizni aniq va tez tutishga harakat qiling. Shu bilan birga, nafaqat texnika takomillashtirilmoqda, balki kuch ham rivojlanmoqda. Otishni o'rganishning dastlabki bosqichida bo'sh darvozaga o'q uzgan ma'qul, ammo keyin bu mashqni murakkablashtirish, ya'ni darvozabon bilan o'ynash kerak. Bundan tashqari, darvozabon yo darvoza chizig'ida turishi yoki 2-3 m oldinga o'tishi mumkin.Shuningdek, siz turli pozitsiyalardan: markazdan, chetlardan, yaqin va uzoq masofalardan otishingiz mumkin. Ushbu mashqning yana bir murakkabligi - himoyachining kiritilishi. Bu yerda ham bir nechta variantlar mavjud: to‘pni himoyachi orqali darvozaga uloqtirish, ushlab turish holatida, sakrashda, himoyachi zarbasi bilan va hokazo.Bundan tashqari, himoyachi qo‘llarini yuqoriga ko‘tarib turishi yoki faol himoyalanishi mumkin. Bir so'z bilan aytganda, sizda mashqlarni bajarishda tasavvur qilish uchun ajoyib, deyarli cheksiz imkoniyatlar mavjud.
So'zma-so'z gandbol Bu "qo'l to'pi" deb tarjima qilinadi: qoidalarga ko'ra, bu o'yinda raqiblar darvozasiga to'plarni aynan o'z qo'llaringiz bilan kiritishingiz kerak - bu futbolga qarama-qarshilik, bu erda, bilganingizdek, maydon o'yinchilari. nafaqat gol urish, balki qo'l bilan to'pga tegish ham qat'iyan man etiladi. Darvoqe, gandbolda gol kichik - 2 × 3 metr, shuning uchun ba'zi hollarda darvozabon hujumchi yakkama-yakka chiqsa ham jamoani qutqarib qolishi mumkin.
Ajablanarlisi shundaki, gandbol o'zining zamonaviy ko'rinishida kimdir tomonidan emas, balki daniyaliklar tomonidan ixtiro qilingan - hamma ham sport bilan bog'liq emas. Tez orada bu ishg'ol yaqin va uzoq mamlakatlarni, shu jumladan Rossiyani ham "qopladi". Mamlakatimizda ham professionallarni, ham ushbu o‘yinda ilk qadam tashlayotganlarni birlashtirgan gandbol tashkilotlari ko‘p. Shahrimizdagi to‘garak va seksiyalarda yigitlar qo‘l to‘pi qoidalari, ushbu o‘yinning taktikasi va xususiyatlari bilan yaqindan tanishishlari mumkin. Gandbol sizga barkamol shaxsni tarbiyalashga imkon beradi, chunki uning falsafasi nafaqat jismoniy tarkibiy qismga qaratilgan. Sportning bu turi salomatlik uchun foydali bo‘lishi bilan birga psixologik jihatdan ham katta o‘rin tutadi, yosh avlodning shaxsiy fazilatlarini rivojlantiradi.


O'yinda nima qilish mumkin va nima qilish mumkin emas
Qo'l to'pi o'ynashning eng muhim maqsadi to'pni qo'l bilan raqib darvozasiga tashlashdir. Lekin siz ham qulay holatga kirishingiz kerak - barcha qoidalarga muvofiq, buzilishlarsiz. Misol uchun, siz to'pga faqat tanangizning tizzadan yuqori qismlari bilan tegishingiz mumkin. Aks holda, hakam hushtagi bilan qoidabuzarlik chaqiradi. To'pni qabul qilgan o'yinchi u bilan nima qilishni tezda hal qilishi kerak: agar u qo'lida uch soniyadan ko'proq tursa, bu qoidabuzarlik hisoblanadi. Shuningdek, qoidalar sportchiga, agar u yugurayotgan bo'lsa, to'p bilan uchdan ortiq qadam tashlashni taqiqlaydi. Agar siz qoidabuzarlikka yo'l qo'ygan bo'lsangiz, bu to'p raqibga o'tishini anglatadi. Qoidalarga ko'ra to'pni darvozabonga o'tkazib yuborish, darvozani ko'zdan kechirish va o'yinchilarga hujum qilishga yo'l qo'yilmaydi. Bularning barchasi bolalar voleybol seksiyalarida anchadan beri o'rganilgan.
Bolalar uchun gandbol: ijobiy va salbiy tomonlari
Ba'zi gandbol bo'limlarida bolalar 7-8 yoshdan qabul qilinadi, ammo eng maqbul yosh - 9-12 yosh. Bolalar kattaroq va tezroq yuguradilar va to'pni yaxshi nazorat qiladilar. Yoshi bilan, qabul qilinganda, bolani tayyorlashga ko'proq talablar qo'yiladi. Boshlang'ich gandbolchi jismoniy ma'lumotlarga va harakatlarni muvofiqlashtirishga ega bo'lishi kerak. Sportchining o'sishi gandbol o'ynash uchun ham muhimdir, ammo bolalikda bu eng muhim narsa emas, chunki xususiyatlar o'zgarishi mumkin. Shuni tushunish kerakki, boshqa ko'plab sport turlari kabi qo'l to'pidagi yuklar juda katta. Shu sababli, hatto kichik sog'liq muammolari ham sportga to'siq bo'lishi mumkin. Oldindan siz shifokoringiz bilan maslahatlashib, qo'l to'pi bolangizga mos keladimi yoki yo'qmi, qaysi jismoniy tarbiya rejimini tanlash kerakligini bilib olishingiz kerak. Tavsiyalar ham pediatr, ham sport shifokori tomonidan berilishi mumkin. Afsuski, bola ko'rish muammolari, tayanch-harakat tizimi kasalliklari, yurak muammolari va nafas qisilishi holatlarida qo'l to'pi o'ynay olmaydi. Bugungi kunda ko'plab maktab o'quvchilari ko'zoynak taqib yurishadi, ammo bu sportdan voz kechish kerak degani emas. Oftalmolog sizga yo'nalishni tanlashda yordam beradi va ko'rish buzilishining oldini olish haqida aytib beradi. Buni baham ko'ring: