Reja: Axmad Farg’oniy

Mavzu:O’rta Osiyo allomalari, Farg’oniy, Farobiy, Beruniy, Ibn Sino va boshhalarning geometrik tadqiqotlari


Reja:


1.Axmad Farg’oniy
2.Forobiy (873—950)
3.Beruniy(973—1048)
4.Ibn Sino
5. Ibn Sino nomidagi nashriyot
KIRISH:

O’rta Osiyo tarixiy voqyealarga g‟oyat boy o’lka bo’ishi bilan birga azaldan ilm-fan, madaniyat va ma‟naviyatning markazlaridan biri bo‟lib kelgan. Bu o‟lka dunyoga ma‟naviyat va ma‟rifatning barcha sohalarida yuzlab, minglab jahonshumul ulug‟ zotlar, davlat arboblarini tarbiyalab bergan. Umumbashariyat ma‟rifatparvarligini yaratishda buyuk ajdodlarimiz bevosita ishtirok yetganlar, uning taraqqiyoti va boyishiga ulkan hissa qo‟shganlar. O‟rta Osiyoning madaniy merosi jahon madaniyati va marifatining zuviy ajralmas tarkibiy qismidir. O’rta Osiyoda tabiiy-ilmiy tafakkuri rivojining boshlanishi buyuk allomalar al-Farg’oniy va al-Xorazmiylar nomi bilan bog’liqdir. Ularning har ikkovi ham Bag’doddagi "Bayt-ul-hikma"ning yetakchi ilm sohiblaridan sanalgan. 1998 yilda alFarg ‘oniy tavalludining 1200 yilligi yurtimizda keng nishonlandi. Uning vafoti 861 yildir. U mashhur falakkiyoshunos olim. Uning asosiy asarlari "Astranomiya va astralyabiyaga kirish", "Falakdan bo’ladigan sabablar", "Astralyabiya fani usullari", "Osmon harakatlari va yulduzlar ilmi" va boshqalardir. Farg’oniyning "Astranomiya asoslari" kitobi o’sha davrdagi astranomiya sohasidagi bilimlarning qomusi bo’lgan. Unda qadimgi falakiyoshunoslik bilimlari, uning qoidalari, usullari bayon qilingan. Asar XII asrdayoq lotin tiliga tarjima yetilib, ko’p asrlar davomida Yevropada astronomiya bo’yicha qo’llanma, darslik sifatida xizmat qilib kelgan. U Yevropada alFraganus nomi bilan mashhur bo’lgan.

O’rta Osiyo allomalari, Farg’oniy, Farobiy, Beruniy, Ibn Sino va boshqalarning geodeziya, astronomiya va boshqa fanlar to’g’risida yozgan asarlaridan geometriya bo’limiga tegishli ma’lumotlarni tahlil qilish.