Аloqa tizimining yashirinliligi : - maxfiylashtirish, shifrlash, kodlashtirish apparatlarini va yashirin boshqarish hujjatlarini qo’llash;
- o’zaro gaplashish, ma`lumotlarni uzatish qabul qilingan qoida va tartiblarni saqlash;
- aloqani ishlatishga iloji boricha kamroq odamlarni jalb qilish;
- aloqa vositalarini to’g’ri joylashtirish, ularni ishlash tartibiga qat`iy rioya qilishdan iborat.
1-rasm Favqulodda vaziyatlar to’g’risida ulardan aholini muhofaza qilishning usul va yo’llari haqida aholini o’z vaqtida va ishonchli tarzda xabardor etish usullari
FVDTning aloqa vositalari va xabarlash tizimi har bir darajasida quyidagilarni amalga oshiriladi:
Respublika miqyosida: - kimyoviy xavfli va boshqa potentsial xavfli ob`ektlarda, ularga tutash hududlarda markazlashgan xabar berish tizimi va lokal tizimlarini, shuningdek gidrotexnika inshootlarida, suv omborlarida signal berish va xabar qilishning mahalliy avtomatik tizimlarini loyihalash:.
- yuzaga kelgan FV haqida, uning ko’lami va rivojlana borishi, ehtimoli bo’lgan oqibatlari va uni tugatish yuzasidan ko’rilayotgan choralar haqida xabar berishni, axborot yig’ish va almashishni ta`minlash va nazorat qilishdan iborat.
Mahalliy miqyosida:
- aholining va hududlarning muhofazalanishiga oid axborotlar belgilangan tartibda to’planilishini va almashinishini, shuningdek favqulodda vaziyatlar tahdidi borligi yoki ro’y berganligi to’g’risida aholi o’z vaqtida vofiq va xabardor etilishini amalga oshirish: - manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda kimyoviy xavfli va boshqa potentsial xavfli ob`ektlarda hamda ularga tutash hududlarda xabar berish va axborotlarni cheklangan tizimlarini, shuningdek suv omborlarining gidrotexnika inshootlarida signalizatsiya va xabar berish cheklangan avtomatik tizimlarini yaratishdan iborat.
Ob`ekt miqyosida : - kimyoviy xavfli va boshqa potentsial xavfli ob`ektlarda xabar berish va axborotlarni cheklangan tizimi, shuningdek gidrotexnika inshootlarida signalizatsiya va xabar berish cheklangan avtomatik tizimini yaratish ishlarini tashkil etish.
- sodir bo’lgan FV, uning ko’lami va rivojlana borishi, oqibatlari haqida, ko’rilayotgan choralar va FVni tugatish uchun zarur bo’lgan yordam haqida axborot yig’ishni ta`minlash va nazorat qilish, yuqori organlarga ma`lumotlar topshirishdan iborat.
FOYDАLАNILGАN АDАBIYOTLАR
O’zbekiston Respublikasi "Аholini va hududlarni tabiiy hamda texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to’g’risida"gi qonuni. 20 avgust 1999 y.
O’zbekiston Respublikasi "Fuqaro muhofazasi to’g’risida" gi qonuni. 26 may 2000 y.
O’zbekiston Respublikasi Fuqaro muhofazasi boshlig’ining “O’zbekiston Respublikasi Fuqaro muhofazasini shaylikka keltirish tartibi to’g’risida” 1997 yil 28 oktyabrdagi 0108 direktivasi.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O’zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlarda ularni oldini olish va harakat qilish davlat tizimi to’g’risida" 1997 yil 23 dekabrdagi 558-qarori.
G’aniev. T.А. To’qimachilik sanoatida mehnat muxofazasi. Toshkent, O’zbekiston, 1995 y.
Qo’chqorov T.А. va boshqalar. Harbiy aloqa tashkil etish asoslari. Toshkent, O’qituvchi, 2004 y.