Ko‘ndalang kuchning taʼsir chizig‘i. Balkaning K kesimidagi ko‘ndalang kuch Qk t.ch. qurish uchun birlik kuch (R=1) ning ikki vaziyatini tekshirish kerak (3.3 a – rasm).
3.3 – rasm
1– holat: R=1 kuchi kesimdan chap tomonda harakat qiladi. 0≤x≤аk. Balka o‘ng tomonining muvozanatini aniqlaymiz.
Σy=0, Qk=-RB=-X/l
2 – holat: R=1 kuchi kesimdan o‘ng tomonda ak≤X≤l. Balka chap qismining muvozanatini aniqlaymiz.
Qkung=RA=(l-X)/l.
Eguvchi moment taʼsir chizig‘i. Balkaning “k” kesimida hosil bo‘ladigan eguvchi moment taʼsir chizig‘ini qurish uchun ham birlik kuchning ikki holatini tekshiramiz (3.4 – rasm).
1 – holat: R=1 kuch K kesimining chap tomonida harakatlanadi (0≤x≤ak). Mk eguvchi moment tenglamasini balkaning o‘ng tomoni muvozanatiga asosan yozamiz.
.
X=0 da, Mk=0. x=l da, Mk=l - ak.
2 – holat: R=1 kuch o‘ngda, Mk= x=0 da, Mk=ak. x=l, Mk=0 (3.4 b – rasm).
3.4 – rasm
Konsolli balka uchun taʼsir chizig‘ini qurish.
Konsoli balka uchun tayanch reaksiyalari va uning biror kesimidagi Qk, Mk ning taʼsir chiziqlarini chizishda oddiy balka uchun olingan formulalardan foydalaniladi.
3.5 – rasm
Masalan, RA ning t.ch. chizish uchun R=1 yukni A tayanchdan o‘ng tomonda X masofada joylashtiramiz (3.5 – rasm).
MB=0 dan
RA=
ni hosil kilamiz.
-a≤xA=, x=l da RA=0.
x=l-b da, RA=-b/l;
x=-a da, RA=(l+a)/l=l+a/l.
Bu t.ch. 3.5b. – rasmda ko‘rsatilgan.
Demak, konsolli balka tayanch reaksiyalarining taʼsir chiziqlari oddiy balka tayani reaksiyalari taʼsir chizig‘i kabi chizilib, so‘ngra ular konssolning uchlarigacha davom ettiriladi.
Aytilganlarni Mk1 va Qk1 (konsolli balkada) larning t.ch. ning qurishda ham qo‘llaniladi (3.5 v, g – rasmlar).
K – kesimi uchun M va Q ni t. ch. chizamiz.
1 – holat: R=1 kuchi K kesimdan chapda. Chap qismining muvozanati qaraladi.
Qk1=–R=–1; Mk1=–R(a1–x1).
x1=1, Mk1=–a1; x1=a1 va Mk1=0
Dostları ilə paylaş: |
