Reja: Ildizmevalilar ahamiyati

Reja: Ildizmevalilar ahamiyati

---

---

ILDIZMEVALI EKINLAR BIOLOGIYASI.

Reja:
1. Ildizmevalilar ahamiyati.
2. Qand lavlagi - ahamiyati, kelib chiqishi, tarqalishi.
3. Qand lavlagi biologiyasi va navlari.
4. Qand lavlagi yetishtirish texnologiyasi.
Bu guruxga sersuv, shirali quruq moddasi kam bo’lgan ildizmevalilar
kiradi.Bu
guruhdagi
o’simliklar
har
xil
botanik
oilani
(sho’radoshlar,soyabonguldoshlar,karamdoshlar, murakkabguldoshlar) vakili bo’lib,
ularning oilasida bir, ikki va ko’p yillik turlari uchraydi.
O’zbekistonda aksariyat holda ikki yillik turlari (qand lavlagi,xashaki
lavlagi,sholgam sabzilar) ekilmoqda. Ildizmevalilar har xil yo’nalishda qo’llaniladi.Qand
lavlagi qand ishlab chiqarish uchun ekiladi. Qolgan ildizmevalilar oziq –ovqat sanoatida
va chorvaga yem uchun foydalaniladi.
Ildizmevalilarning tarkibida 10% dan 30% gacha quruq modda bo’ladi, ularning
tarkibida ko’p miqtorda qand, kraxmal,tuzlar, vitaminlar (S,V,V ,R,K,E,N va boshqa),
karotin mavjud.Tarkibida suv ko’p bo’lganligi tufayli saqlash qiyin.
Ildizmevali o’simliklar texnik (qand lavlagi), ozuq-ovqatda (sabzi,lavlagi,sholg’om,
turp), chorvachilikda (xashaki lavlagi,turneps), tabobatda (sachratqi) qo’llanadi. Qishda
ko’kat bo’lmaganda ildizmevalilar eng asosiy shirali oziq bo’lib qoladi. yem-xashak
sifatida barglar xam ishlatiladi.
Bu guruxning asosiy ekiladigan vakillari:
Qand lavlagi – Beta vulgaris L. v.saccharifera
Xashaki lavlagi- Beta vulgaris L.v. crassa
Xashaki sholgm – Vrassica L ssp rapifera M
Xashaki sabzi – Daucus carota v. crassa L.
(https://elib.buxdu.uz)
ADABIYOTLAR 622452 TA
VIDEODARS 982 TA
AUDIOKITOB 2205 TA
2

---

---