Reja: Kirish Asosiy qism “Makroiqtisodiyot” fanining shakllanishi tarixi, predmeti va ob‟ekti

2.Makroiqtisodiyot fanining tadqiqot usullari.
Makroiqtisodiyot fanining tadqiqot usullariga ilmiy mavhumlashish, analiz va
sintez, deduksiya, induksiya, statistik kuzatuv, iqtisodiy matematik modellashtirish
usullari kiradi. .
Juda murakkab tizim hisoblangan milliy iqtisodiyotni tadqiq qilish o„ziga xos
usullardan foydalanishni talab etadi. Son-sanoqsiz faktlarni, minglab ko„rsatkichlarni
alohida-alohida o„rganib chiqish va ular borasida ilmiy asoslangan xulosalar
chiqarish o„ta qiyin vazifadir. Shu sababli ham makroiqtisodiyot fanida agregat
kattaliklardan foydalanishga asoslangan tadqiqit usullaridan foydalaniladi.
Agregatlash, ya‟ni bir qancha iqtisodiy ko„rsatkichlar va kategoriyalarni
yagona makroiqtisodiy ko„rsatkich yoki kategoriyaga umumlashtirish orqali milliy iqtisodiyotdagi makroiqtisodiy jarayonlarni tadqiq qilish imkoniyati yuzaga keladi.
Agregat ko„rsatkichlar yordamida minglab alohida bozorlarni mamlakatning yagona
bozori sifatida ko„rib chiqish mumkin bo„ladi. Makroiqtisodiy tahlil jarayonida
alohida tovarlar va xizmatlarning bahosi, ularga bo„lgan talab va ularni taklif etish
hajmlari ko„rsatkichlari emas, balki agregat ko„rsatkichlar hisoblangan baholarning
o„rtacha darajasi, yalpi talab va yalpi taklif ko„rsatkichlaridan foydalaniladi. Davlat
obligatsiyalari bo„ycha foiz stavkalari, Markaziy bankning hisob stavkasi, tijorat
banklarining kreditlar uchun belgilagan foiz stavkalari kabi kapital uchun to„lov
stavkalari umumlashtirilib ularningt o„rtacha miqdori bozor foiz stavkasi deb
yuritiladi va makroiqtisodiy tahlil jarayonida bu agregat ko„rsatkichdan foydalaniladi.
Makroiqtisodiy tahlilda asosiy tadqiqot usuli makroiqtisodiy jarayonlarni
agregat ko„rsatkichlardan foydalangan holda iqtisodiy matematik modellashtirishdir.