Reja: Kirish Asosiy qism “Makroiqtisodiyot” fanining shakllanishi tarixi, predmeti va ob‟ekti
Yüklə 86,45 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. Makroiqtisodiyot fanining tadqiqot usullari. 3. “Resurslar- tovarlar va xizmatlar” hamda “daromadlar – xarajatlar”ning doiraviy oqimi modeli. Xulosa
|
MUSTAQIL ISH Makroiqtisodiyot Makroiqtisodiyotning fan sifatida shakllanishi va rivojlanishi. Аsosiy makroiqtisodiy modellarning qiyosiy taxlili. Bajardi: Ergashov Akmal Qabul qildi: Shaymanov Javlon Reja: Kirish Asosiy qism 1. “Makroiqtisodiyot” fanining shakllanishi tarixi, predmeti va ob‟ekti. 2. Makroiqtisodiyot fanining tadqiqot usullari. 3. “Resurslar- tovarlar va xizmatlar” hamda “daromadlar – xarajatlar”ning doiraviy oqimi modeli. Xulosa Foydalanilgan manba Kirish Makroiqtisodiyot atamasi kundalik foydalanishga nisbatan yaqindagina kiritilgan bo‘lsada makroiqtisodiy tahlil elimentlari iqtisodiyot fani bilan deyarli birga paydo bo‘ldi. Mamlakat iqtisodiyoti rivojlanishini yaxlit bir jarayon sifatida tadqiq qilish, unga turli elimentlarining o‘zaro bog‘liqligi va o‘zaro ta'siri xos bo‘lgan tizim sifatida yondoshish dastlab F. Kene asarlarida uchraydi. Fransiya qiroli Lyudovik XV saroyi vrachi F.Kene 1758 yilda, milliy mahsulot ishlab chiqarish jarayoni pul oqimlarining doiraviy aylanishi sifatida tasvirlangan “Kene jadvali” ni tuzishda ilk bor makroiqtisodiy tahlil elimentlarini qo‘lladi. Asosiy qism 1. “Makroiqtisodiyot” fanining shakllanishi tarixi, predmeti va ob'ekti Makroiqtisodiy tahlilning tamal toshlari, shuningdek, J.B.Sey, L.Val'ras, V.Pareto va boshqa olimlar tomonidan XIX asrdanoq qo‘yilgan edi deb ta'kidlash mumkin. Keyinchalik, K.Marks o‘zining jami ijtimoiy mahsulot(JIM)ni takror ishlab chiqarish sxemasi, V.Leon'tev esa o‘zining tarmoqlararo balansi bilan makroiqtisodiyotni iqtisodiy nazariyaning alohida bo‘limi sifatida ajralib chiqishi uchun mustahkam asos yaratishdi. Djon Meynard Keyns (1883- 1946) esa o‘zining “Ish bilan bandlilik, foiz va pulning umumiy nazariyasi”(1936 yil) asari bilan bu jarayonni mantiqiy yakuniga yetkazdi. Shu sababli ham J.M. Keyns makroiqtisodiyot fanining asoschisi sifatida tan olinadi. Shunday qilib, makroiqtisodiyot o‘z predmeti va tadqiqot usullariga ko‘ra mustaqil fan sifatida XX asrning o‘rtalariga kelib shakllanib bo‘ldi. Makroiqtisodiyot umumiy iqtisodiy nazariyaning bo‘limi hisoblanib, unda milliy xo‘jalik darajasida iqtisodiyotning fundamental muammolari tadqiq qilinadi. Makroiqtisodiy nazariyaning ikki ko‘rinishi o‘zaro farqlanadi: a) pozitiv makroiqtisodiyot; b) normativ makroiqtisoiyot. Pozitiv makroiqtisodiyot real iqtisodiy hodisalarni va ularning aloqadorliklarini o‘rganadi. Normativ makroiqtisodiyot esa qaysi sharoitlar yoki jihatlar maqbul yoki nomaqbul ekanligini belgilaydi, harakatning aniq yo‘nalishlarini taklif etadi. Shu joyda iqtisodiy nazariyaning ikki mustaqil bo‘limi sifatida makroiqtisodiyot va mikroiqtisodiyot fanlarining predmetlarini o‘zaro farqlab olishimiz zarur. Mikroiqtisodiyot predmeti bo‘lib “belgilangangan” iqtisodiy shartsharoitlarda uy xo‘jaliklari va firmalar darajasida iqtisodiy qaror qabul qilish mexanizmi hisoblanadi. Mikroiqtisodiy tahlil ob'ekti bo‘lib alohida tovarlar bozorlari, resurslar bozorlari, ulardagi talab va taklif hisoblansa makroiqtisodiyotda milliy iqtisodiyot darajasida mehnat, pul, tovarlar va xizmatlar bozorlarining o‘zaro munosabatlari va o‘zaro ta'sirini tahlil qilinadi.. hisoblanadi.1 Mikroiqtisodiy tahlil ob‟ekti bo„lib alohida tovarlar bozorlari, resurslar bozorlari, ulardagi talab va taklif hisoblansa makroiqtisodiyotda milliy iqtisodiyot darajasida mehnat, pul, tovarlar va xizmatlar bozorlarining o„zaro munosabatlari va o„zaro ta‟sirini tahlil qilinadi. Mikroiqtisodiyotda “belgilangan” deb qabul qilingan, ya‟ni mikroiqtisodiy tadqiqot predmeti hisoblanmaydigan ko„pgina ko„rsatkichlar, jumladan iste‟molchilarning daromadlari, jamg„armalari, foiz stavkasining dinamikasini va buni belgilovchi omillarni makroitisodiyot tadqiq qiladi. Makroiqtisodiyot yalpi ishlab chiqarishining barqaror o„sishini, resurslarning to„liq bandliligini, inflatsiyaning past sur‟atlarini va to„lov balansining muvozanatini ta‟minlash nuqtai nazaridan mamlakat iqtisodiyotini bir butun holda tadqiq qiladi va uni makroiqtisodiy tartibga solishning iqtisodiy mexanizmlarini o„rganadi.2 Keltirilgan ta‟rifdan ko„rinib turibdiki makroiqtisodiyot predmetida o„zaro bog„liq uch jihatni ajratib ko„rsatish mumkin. Bular: 1) milliy iqtisodiyot; 2) davlat tomonidan iqtisodiy siyosati yuritish va iqtisodiyotni tartibga solish; 3) jahon xo„jaligi doirasida milliy iqtisodiyotni boshqa mamlakatlar iqtisodiyoti bilan o„zaro munosabatlari masalasi Yüklə 86,45 Kb. Dostları ilə paylaş:
|