Ishlab chiqarishda boshqaruv fakulteti

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TAʼLIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI FARGʻONA POLITEXNIKA INSTITUTI ISHLAB CHIQARISHDA BOSHQARUV FAKULTETI

“BUXGALTERIYA HISOBI VA AUDIT” KAFEDRASI

“STATISTIKA” FANIDAN


MUSTAQIL ISHI
MAVZU: O’zbekiston Respublikasi yoqilg’i-energetika sanoati dinamikasini statistikada o’rganish

Bajardi:	Xusanov Sarvarbek Saminjon o’g’li S12 D 22 BH va A guruh talabasi
Qabul qildi:	A.Xojayev

Farg’ona-2023
REJA

1 YOQILG‘I-ENERGETIKA SOHASIDA BOZOR MANIZMLARINI JORIY ETISH

2 Yoqilg‘i-energetika resurslaridan samarali va oqilona foydalanish
3 Energetika sohasida statistikani takomillashtirish

YOQILG‘I-ENERGETIKA SOHASIDA BOZOR MEXANIZMLARINI JORIY ETISHNING QO‘SHIMCHA CHORA-TADBIRLARI TO‘G‘RISIDA

Aholi, iqtisodiyot tarmoqlari va tadbirkorlik subyektlarini yoqilg‘i-energetika resurslari bilan ishonchli tarzda ta’minlash, aholi xonadonlarida qayta tiklanuvchi energiya manbalari o‘rnatilishini qo‘shimcha rag‘batlantirish, hamda yoqilg‘i-energetika resurslari narxlarining shakllanishini bosqichma-bosqich bozor tamoyillariga o‘tkazish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. Yoqilg‘i-energetika resurslarining 2023-yil 1-oktabrdan kuchga kiradigan narxlari 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 12-yanvardagi 22-son qaroriga (https://lex.uz/docs/3505789)muvofiq elektr energiyasining yirik iste’molchilari — yuridik shaxslar tomonidan tungi davrda (soat 2200 dan 2400 gacha va soat 0000 dan 0600 gacha) foydalanilgan elektr energiyasi uchun to‘lovlar belgilangan tarifga nisbatan 1,5 baravar miqdorda kamayuvchi koeffitsiyentni ko‘llash orqali hisob-kitob qilinishi o‘rnatilganligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 30-iyundagi 348-sonli qarori bilan tasdiqlangan Yoqilg‘i-energetika resurslarining 2022-yil 15-iyul hamda 2023-yil 1-apreldan kuchga kiradigan yangi narxlari (https://lex.uz/docs/6089395#-6090115).
2. Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Idoralararo tarif komissiyasi 2023-yil 1-oktabrdan boshlab:
tabiiy gaz va elektr energiyasini ishlab chiqarish, uzatish, taqsimlash, sotish tariflarini hamda issiqlik energiyasini ishlab chiqarish tariflarini;
elektr va issiqlik energiyasi, shuningdek, tabiiy gaz iste’molchilaridan va ulgurji qayta sotuvchilardan tushadigan mablag‘larni taqsimlash tartibini;
temir yo‘l transportida yuk va yo‘lovchilarni tashish xizmatlari va boshqa tariflarni qayta ko‘rib chiqsin va tasdiqlasin.
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 1-noyabrdagi 897-sonli “Yoqilg‘i-energetika resurslarining narx va tariflarini bosqichma-bosqich o‘zgartirish to‘g‘risida”gi qarori (https://lex.uz/docs/4033749).
3. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimliklariga issiqlik ta’minoti, suv ta’minoti va oqova suv xizmatlariga, shahar yo‘lovchilar tashish transportida (bundan yo‘nalishli va yo‘nalishsiz taksilar mustasno) yo‘lovchilar tashish xizmatlariga yangi tariflarni belgilash tavsiya etilsin.
Bunda, issiqlik ta’minoti xizmatlarining aholi uchun belgilanadigan narxlari joriy kuz-qish mavsumida oshirilmasligi belgilansin. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi va “O‘zkommunxizmat” agentligining 2011-yil 19-yanvardagi 1, 2, 01-88-sonli qarori bilan tasdiqlangn Kommunal xizmatlarga tariflarni shakllantirish va rentabellikning cheklangan darajasini joriy etish bo‘yicha nizom (https://lex.uz/docs/1750698#-1751220) (ro‘yxat raqami 2198, 2011-yil 19-fevral).
Iqtisodiyot va moliya vazirligi mazkur bandda belgilangan tariflarni qayta ko‘rib chiqishda narxlarning asossiz oshib ketishining oldini olish choralarini ko‘rsin.
4. Quyidagilar:
Yoqilg‘i-energetika sohasida bozor mexanizmlarini joriy etish ishlarini muvofiqlashtirish komissiyasi (keyingi o‘rinlarda — Komissiya) tarkibi 2-ilovaga muvofiq;
Energetika infratuzilmasining barqaror ishlashini ta’minlash bo‘yicha ishchi guruhi (keyingi o‘rinlarda — Ishchi guruh) tarkibi 3-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
5. Komissiya:
a) quyidagilarni:
ikki hafta muddatda neft-gaz va energetika sohasini rivojlantirish, yoqilg‘i-energetika resurslarini yetkazib berish sifatini yaxshilash va ularning narxlarini takomillashtirishga oid mavzularni ommaviy axborot vositalarida keng yoritadi
2023-yil 15-oktabrga qadar energiya resurslari iste’molini maqbullashtirish, yo‘qotishlarini kamaytirish va ishlab chiqarishda energiya samaradorligini oshirish dasturini;
2023-yil 20-oktabrga qadar texnologik jarayonlarni hamda material va xomashyo resurslarini sarflash normalarini, foydalanish va ishlab chiqarishga oid bo‘lmagan xarajatlarni qisqartirish dasturini;
2023-yil 1-noyabrga qadar energetika korxonalarida mehnat unumdorligini oshirish, ishlab chiqarish va boshqa xarajatlarni kamaytirish hisobiga ishlab chiqariladigan mahsulotlar tannarxini o‘rtacha 8 — 10 foizga qisqartirishni nazarda tutuvchi maqsadli ko‘rsatkichlarni;
2023-yil 15-noyabrga qadar uy xo‘jaliklarida elektr energiyasi va tabiiy gazni tejash, ulardan samarali foydalanish loyihalari uchun 2024-yilda imtiyozli resurslarni jalb qilish bo‘yicha chora-tadbirlarni;
2023-yil 1-dekabrga qadar elektr energiyasi va tabiiy gazni iste’molchilarga uzatishdagi yo‘qotishlarni hisoblash uslubiyatini;
2023-yil 15-dekabrga qadar energetika korxonalari tomonidan amalga oshirilayotgan investitsiya loyihalarini maqbullashtirish, ularning samaradorligini oshirish va xaridlar jarayonlari shaffofligini tashkil qilish orqali investitsiya xarajatlarini qisqartirish bo‘yicha chora-tadbirlarni tasdiqlasin;
b) tizimli ravishda:
hududlarda tarif oshishi bilan bog‘liq muammolarni oldindan aniqlab, ularni joyida hal qilib borsin;
hududlarda avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor shoxobchalarida chakana narxlar keskin oshib ketishining oldi olinishini ta’minlasin;
yirik sanoat va infratuzilma obyektlari, shu jumladan elektr stansiyalari yoqilg‘i bilan uzluksiz ta’minlanishini tashkil etsin;
aholi va tadbirkorlik subyektlarini energiya resurslari bilan ta’minlashda vujudga kelayotgan tizimli muammolarni bartaraf etish choralarini ko‘rsin;
tariflar oshishining iqtisodiyot tarmoqlari va aholiga ta’siri, shu jumladan iste’mol tovarlari narxlari keskin oshishining oldini olish, shuningdek iqtisodiyot tarmoqlari korxonalarida ishlab chiqarish tannarxini va ishlab chiqariladigan mahsulotlarga sarf qilinadigan energiya resurslari miqdorini kamaytirish bo‘yicha choralarni belgilab borsin.
respublika hududlarida elektr energiyasi va tabiiy gaz tarmoqlari hamda qurilmalarining holatini o‘rganib, ularning barqaror ishlashini ta’minlash bo‘yicha zarur choralarni ko‘rsin;
elektr energiyasi va tabiiy gaz tarmoqlari hamda qurilmalarini kapital ta’mirlash, rekonstruksiya va modernizatsiya qilish ishlari o‘z vaqtida va sifatli bajarilishini ta’minlasin hamda mazkur ishlarning yakunlari bo‘yicha obyektlarni qabul qilib borsin;
mazkur vazifalarni amalga oshirishda vujudga kelayotgan muammolarni tezkorlik bilan hal qilib borsin;
b) har o‘n kunda amalga oshirilgan ishlar yuzasidan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga axborot kiritsin.
7. O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari — iqtisodiyot va moliya vaziri J.A. Qo‘chqorov, Bosh prokuratura, Davlat xavfsizlik xizmati, Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi, Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasi, Soliq qo‘mitasi hamda Elektr energiyasi, neft mahsulotlari va gazdan foydalanishni nazorat qilish inspeksiyasi avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor shoxobchalarida:
o‘rnatilgan gaz hisoblash uskunalari tabiiy gaz nazorati va hisobining avtomatlashtirilgan tizimiga to‘liq ulanganligini va onlayn rejimda ma’lumotlar uzatilayotganligini qat’iy nazorat qilib borsin;
noqonuniy ulanish, yoqilg‘i-energiya resurslarini talon-toroj qilish va noqonuniy iste’mol qilishning boshqa holatlarini, shuningdek, ularni sodir etishga imkon beruvchi sabab va shart-sharoitlarni aniqlash, bartaraf etish va oldini olish bo‘yicha nazorat tadbirlarini yanada kuchaytirsin;
tabiiy gazni sotishda uning eng baland chakana narxi kelgusi olti oyda bir kub metr uchun 3 250 so‘mdan oshib ketmasligi bo‘yicha qat’iy choralar ko‘rsin.
[17.12.2023 20:32]
Bunda, onlayn rejimda ma’lumotlar uzatmayotgan, chakana sotishda cheklangan narxning asossiz oshirilishiga, noqonuniy ulanishga, yoqilg‘i-energiya resurslarini talon-toroj va noqonuniy iste’mol qilinishiga yo‘l qo‘ygan avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor shoxobchalariga tabiiy gaz yetkazib berishni to‘xtatish choralari ko‘rilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 13-fevraldagi PQ-54-son qaroriga (https://lex.uz/docs/-6384162)muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokurori o‘rinbosari Sh.A. Aminov mazkur bandda nazarda tutilgan chora-tadbirlar ijrosini samarali tashkil qilishga shaxsan javobgar ekanligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
8. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 12-maydagi PQ-157-son qaroriga (https://lex.uz/docs/-6384162)muvofiq tabiiy gaz hajmining aniq hisobini yuritish maqsadida tabiiy gazni qabul qilish va uzatishning barcha nuqtalariga onlayn elektron hisoblagichlarni o‘rnatish, ularni soliq organlari axborot tizimlari bilan integratsiya qilish orqali yagona avtomatlashtirilgan tabiiy gaz harakati tizimini joriy etish belgilanganligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
Soliq qo‘mitasi hamda Energetika vazirligiga tabiiy gazni qazib olishdan yakuniy iste’molchilarga yetkazib berishgacha bo‘lgan jarayonlarni to‘liq avtomatlashtirish orqali uning aniq hisobini yuritish bo‘yicha ishlar lozim darajada olib borilmaganligi ko‘rsatib o‘tilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari — iqtisodiyot va moliya vaziri J.A. Qo‘chqorov bu borada amalga oshirilayotgan ishlar to‘g‘risida har oyda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga axborot kiritib borsin.
9. Belgilansinki, 2023-yil 1-oktabrdan boshlab “UzGasTrade” AJ, “Hududgazta’minot” AJ, “O‘ztransgaz” AJ, “Hududiy elektr tarmoqlari” AJ, “O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari” AJ va “Issiqlik elektr stansiyalari” AJ korxonalarining mahsulot sotishdan tushadigan barcha tushumlari Yagona g‘azna hisobvarag‘ida yuritiladi.
Bunda, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Idoralararo tarif komissiyasi qaroriga asosan belgilanadigan mablag‘lar taqsimoti asosida Yagona g‘azna hisobvarag‘iga tushgan mablag‘lar shu kunning o‘zida mazkur korxonalarning xizmat ko‘rsatuvchi banklardagi hisobvaraqlariga o‘tkazib beriladi.
Soliq qo‘mitasi elektr energiyasi va tabiiy gazni yakuniy iste’molchilarga sotishdan tushadigan tushumlar mazkur korxonalarning Yagona g‘azna hisobvarag‘ida yuritiladigan shaxsiy g‘azna hisobvaraqlariga tushishini ta’minlasin.
10. O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlariga 4-ilovaga muvofiq o‘zgartirishlar kiritilsin.
11. O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlari 5-ilovaga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.
12. Energetika vazirligi ushbu qarorga muvofiq elektr energiyasi va tabiiy gazning yangi narxlari barcha manfaatdor vazirliklar, idoralar va tashkilotlarga yetkazilishini ta’minlasin.
13. Belgilansinki, ushbu qaror 2023-yil 1-oktabrdan e’tiboran kuchga kiradi.
14. Mazkur qarorning ijrosini samarali tashkil etishga mas’ul va shaxsiy javobgar etib O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari — iqtisodiyot va moliya vaziri J.A. Qo‘chqorov hamda energetika vaziri J.T. Mirzamahmudov belgilansin.
15. Ushbu qarorning ijrosini nazorat qilishni o‘z zimmamda qoldiraman.
O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri A. ARIPOV
Toshkent sh.,
2023-yil 15-sentabr,
475-son
Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 15-sentabrdagi 475-son qaroriga
Yoqilg‘i-energetika resurslarining 2023-yil 1-oktabrdan kuchga kiradigan yangi narxlari
T/r
Iste’molchilar nomi
O‘lchov birligi
O‘lchov birligi uchun narxlar
(QQS hisobga olingan holda,so‘m)
I.
Iste’molchilarning I — IV guruhlari uchun elektr energiyasi
1.1.
Iste’molchilarning I va II guruhlari:
kVt soat
a) “Olmaliq kon-metallurgiya kombinati” AJ, “Navoiy kon-metallurgiya kombinati” AJ, “O‘zbekiston metallurgiya kombinati” AJ va uning tarkibiga kiruvchi ishlab chiqaruvchi korxonalar, budjet tashkilotlari, shuningdek, nasos stansiyalari iste’mol qiladigan elektr energiyasining davlat budjetidan moliyalashtiriladigan qismi uchun; 2023-yil 15-oktabrga qadar energiya resurslari iste’molini maqbullashtirish, yo‘qotishlarini kamaytirish va ishlab chiqarishda energiya samaradorligini oshirish dasturini;
2023-yil 20-oktabrga qadar texnologik jarayonlarni hamda material va xomashyo resurslarini sarflash normalarini, foydalanish va ishlab chiqarishga oid bo‘lmagan xarajatlarni qisqartirish dasturini;
2023-yil 1-noyabrga qadar energetika korxonalarida mehnat unumdorligini oshirish, ishlab chiqarish va boshqa xarajatlarni kamaytirish hisobiga ishlab chiqariladigan mahsulotlar tannarxini o‘rtacha 8 — 10 foizga qisqartirishni nazarda tutuvchi maqsadli ko‘rsatkichlarni;
2023-yil 15-noyabrga qadar uy xo‘jaliklarida elektr energiyasi va tabiiy gazni tejash, ulardan samarali foydalanish loyihalari uchun 2024-yilda imtiyozli resurslarni jalb qilish bo‘yicha chora-tadbirlarni;
2023-yil 1-dekabrga qadar elektr energiyasi va tabiiy gazni iste’molchilarga uzatishdagi yo‘qotishlarni hisoblash uslubiyatini;
2023-yil 15-dekabrga qadar energetika korxonalari tomonidan amalga oshirilayotgan investitsiya loyihalarini maqbullashtirish, ularning samaradorligini oshirish va xaridlar jarayonlari shaffofligini tashkil qilish orqali investitsiya xarajatlarini qisqartirish bo‘yicha chora-tadbirlarni tasdiqlasin;
b) tizimli ravishda:
hududlarda tarif oshishi bilan bog‘liq muammolarni oldindan aniqlab, ularni joyida hal qilib borsin;
hududlarda avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor shoxobchalarida chakana narxlar keskin oshib ketishining oldi olinishini ta’minlasin;
yirik sanoat va infratuzilma obyektlari, shu jumladan elektr stansiyalari yoqilg‘i bilan uzluksiz ta’minlanishini tashkil etsin;
aholi va tadbirkorlik subyektlarini energiya resurslari bilan ta’minlashda vujudga kelayotgan tizimli muammolarni bartaraf etish choralarini ko‘rsin;
tariflar oshishining iqtisodiyot tarmoqlari va aholiga ta’siri, shu jumladan iste’mol tovarlari narxlari keskin oshishining oldini olish, shuningdek iqtisodiyot tarmoqlari korxonalarida ishlab chiqarish tannarxini va ishlab chiqariladigan mahsulotlarga sarf qilinadigan energiya resurslari miqdorini kamaytirish bo‘yicha choralarni belgilab borsin.
6. Ishchi guruh (Ramatov):
a) tizimli ravishda:
respublika hududlarida elektr energiyasi va tabiiy gaz tarmoqlari hamda qurilmalarining holatini o‘rganib, ularning barqaror ishlashini ta’minlash bo‘yicha zarur choralarni ko‘rsin;
elektr energiyasi va tabiiy gaz tarmoqlari hamda qurilmalarini kapital ta’mirlash, rekonstruksiya va modernizatsiya qilish ishlari o‘z vaqtida va sifatli bajarilishini ta’minlasin hamda mazkur ishlarning yakunlari bo‘yicha obyektlarni qabul qilib borsin;
mazkur vazifalarni amalga oshirishda vujudga kelayotgan muammolarni tezkorlik bilan hal qilib borsin;
b) har o‘n kunda amalga oshirilgan ishlar yuzasidan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga axborot kiritsin.
7. O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari — iqtisodiyot va moliya vaziri J.A. Qo‘chqorov, Bosh prokuratura, Davlat xavfsizlik xizmati, Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi, Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasi, Soliq qo‘mitasi hamda Elektr energiyasi, neft mahsulotlari va gazdan foydalanishni nazorat qilish inspeksiyasi avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor shoxobchalarida:
o‘rnatilgan gaz hisoblash uskunalari tabiiy gaz nazorati va hisobining avtomatlashtirilgan tizimiga to‘liq ulanganligini va onlayn rejimda ma’lumotlar uzatilayotganligini qat’iy nazorat qilib borsin;
noqonuniy ulanish, yoqilg‘i-energiya resurslarini talon-toroj qilish va noqonuniy iste’mol qilishning boshqa holatlarini, shuningdek, ularni sodir etishga imkon beruvchi sabab va shart-sharoitlarni aniqlash, bartaraf etish va oldini olish bo‘yicha nazorat tadbirlarini yanada kuchaytirsin;
tabiiy gazni sotishda uning eng baland chakana narxi kelgusi olti oyda bir kub metr uchun 3 250 so‘mdan oshib ketmasligi bo‘yicha qat’iy choralar ko‘rsin.
Bunda, onlayn rejimda ma’lumotlar uzatmayotgan, chakana sotishda cheklangan narxning asossiz oshirilishiga, noqonuniy ulanishga, yoqilg‘i-energiya resurslarini talon-toroj va noqonuniy iste’mol qilinishiga yo‘l qo‘ygan avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor shoxobchalariga tabiiy gaz yetkazib berishni to‘xtatish choralari ko‘rilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 13-fevraldagi PQ-54-son qaroriga (https://lex.uz/docs/-6384162)muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokurori o‘rinbosari Sh.A. Aminov mazkur bandda nazarda tutilgan chora-tadbirlar ijrosini samarali tashkil qilishga shaxsan javobgar ekanligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
8. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 12-maydagi PQ-157-son qaroriga (https://lex.uz/docs/-6384162)muvofiq tabiiy gaz hajmining aniq hisobini yuritish maqsadida tabiiy gazni qabul qilish va uzatishning barcha nuqtalariga onlayn elektron hisoblagichlarni o‘rnatish, ularni soliq organlari axborot tizimlari bilan integratsiya qilish orqali yagona avtomatlashtirilgan tabiiy gaz harakati tizimini joriy etish belgilanganligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
Soliq qo‘mitasi hamda Energetika vazirligiga tabiiy gazni qazib olishdan yakuniy iste’molchilarga yetkazib berishgacha bo‘lgan jarayonlarni to‘liq avtomatlashtirish orqali uning aniq hisobini yuritish bo‘yicha ishlar lozim darajada olib borilmaganligi ko‘rsatib o‘tilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari — iqtisodiyot va moliya vaziri J.A. Qo‘chqorov bu borada amalga oshirilayotgan ishlar to‘g‘risida har oyda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga axborot kiritib borsin.
9. Belgilansinki, 2023-yil 1-oktabrdan boshlab “UzGasTrade” AJ, “Hududgazta’minot” AJ, “O‘ztransgaz” AJ, “Hududiy elektr tarmoqlari” AJ, “O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari” AJ va “Issiqlik elektr stansiyalari” AJ korxonalarining mahsulot sotishdan tushadigan barcha tushumlari Yagona g‘azna hisobvarag‘ida yuritiladi.
Bunda, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Idoralararo tarif komissiyasi qaroriga asosan belgilanadigan mablag‘lar taqsimoti asosida Yagona g‘azna hisobvarag‘iga tushgan mablag‘lar shu kunning o‘zida mazkur korxonalarning xizmat ko‘rsatuvchi banklardagi hisobvaraqlariga o‘tkazib beriladi.
Soliq qo‘mitasi elektr energiyasi va tabiiy gazni yakuniy iste’molchilarga sotishdan tushadigan tushumlar mazkur korxonalarning Yagona g‘azna hisobvarag‘ida yuritiladigan shaxsiy g‘azna hisobvaraqlariga tushishini ta’minlasin.
10. O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlariga 4-ilovaga muvofiq o‘zgartirishlar kiritilsin.
11. O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlari 5-ilovaga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.
12. Energetika vazirligi ushbu qarorga muvofiq elektr energiyasi va tabiiy gazning yangi narxlari barcha manfaatdor vazirliklar, idoralar va tashkilotlarga yetkazilishini ta’minlasin.
13. Belgilansinki, ushbu qaror 2023-yil 1-oktabrdan e’tiboran kuchga kiradi.
14. Mazkur qarorning ijrosini samarali tashkil etishga mas’ul va shaxsiy javobgar etib O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari — iqtisodiyot va moliya vaziri J.A. Qo‘chqorov hamda energetika vaziri J.T. Mirzamahmudov belgilansin.
15. Ushbu qarorning ijrosini nazorat qilishni o‘z zimmamda qoldiraman.
O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri A. ARIPOV
Toshkent sh.,
2023-yil 15-sentabr,
475-son
Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 15-sentabrdagi 475-son qaroriga
1-ILOVA
Yoqilg‘i-energetika resurslarining 2023-yil 1-oktabrdan kuchga kiradigan yangi narxlari
T/r
Iste’molchilar nomi
O‘lchov birligi
O‘lchov birligi uchun narxlar
(QQS hisobga olingan holda,so‘m)
I.
Iste’molchilarning I — IV guruhlari uchun elektr energiyasi
1.1.
Iste’molchilarning I va II guruhlari:
kVt soat
a) “Olmaliq kon-metallurgiya kombinati” AJ, “Navoiy kon-metallurgiya kombinati” AJ, “O‘zbekiston metallurgiya kombinati” AJ va uning tarkibiga kiruvchi ishlab chiqaruvchi korxonalar, budjet tashkilotlari, shuningdek, nasos stansiyalari iste’mol qiladigan elektr energiyasining davlat budjetidan moliyalashtiriladigan qismi uchun;

Yoqilg‘i-energetika resurslaridan samarali va oqilona foydalanish rag‘batlantiriladi — Prezident iqtisodiyotning energiya samaradorligini oshirish to‘g‘risidagi qarorni imzoladi

Yoqilg‘i-energetika resurslaridan samarali va oqilona foydalanish rag‘batlantiriladi — Prezident iqtisodiyotning energiya samaradorligini oshirish to‘g‘risidagi qarorni imzoladi
10.07.20204874

Iqtisodiyotning energiya samaradorligini oshirish va mavjud resurslarni jalb etish orqali iqtisodiyot tarmoqlarining yoqilgʻi-energetika mahsulotlariga qaramligini kamaytirishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining

q a r o r i

Yoqilgʻi-energetika resurslaridan samarali va oqilona foydalanishni ragʻbatlantirish, qayta tiklanuvchi energiya manbalarini mamlakat iqtisodiyotiga keng joriy etish, iqtisodiyot tarmoqlari va aholiga elektr energiyasi va neft-gaz mahsulotlarining uzluksiz yetkazib berilishini taʼminlash maqsadida:

1. Belgilab qoʻyilsinki:

- 2020-yil 1-avgustdan hududiy elektr tarmoqlari korxonalari tomonidan elektr energiyasini yangi ishga tushiriladigan quyosh, shamol, biogaz elektr stansiyalari, quvvati 1 MVt gacha boʻlgan mikro va kichik gidroelektrstansiyalardan, shu jumladan, oʻz ehtiyojlari uchun ishlab chiqarilgan ortiqcha elektr energiyasini kafolatlangan tarzda sotib olish boʻyicha tarif sotish, tarqatish va yetkazib berish xarajatlarini chegirib tashlagan holda II tarif guruhi isteʼmolchilari darajasida belgilanadi;

- sanoat koʻlamidagi (1 MVt yoki undan ortiq) qayta tiklanuvchi energiya manbalari (gidroelektrstansiyalardan tashqari) sohasidagi loyihalarni amalga oshirish uchun potensial investorlarni aniqlash shaffof auksion (tanlov) savdolari orqali amalga oshiriladi;

- 2020-yil 15-iyuldan 31-dekabrgacha 750 kVAgacha boʻlgan quvvatda ulangan hamda qoʻshimcha uchinchi smenani tashkil etgan mahsulot ishlab chiqaruvchi va xizmat koʻrsatuvchi isteʼmolchilar (Davlat soliq qoʻmitasi tomonidan tasdiqlangan roʻyxat boʻyicha) uchun tungi davr – sutkaning qorongʻi davrida (yagona elektr energetika tizimining soat 22.00 dan 24.00 gacha va soat 00.00 dan 06.00 gacha boʻlgan minimal yuklamalar soatlarida) foydalanilgan elektr energiyasi boʻyicha hisob-kitoblarda belgilangan tarifga nisbatan 1,5 baravar miqdorda kamaytirish koeffitsiyenti qoʻllaniladi;

- yuridik shaxslar tomonidan tabiiy gaz va elektr energiyasi uchun oldindan toʻlov kiritish toʻgʻrisidagi majburiy talabni 30 foizgacha kamaytirish imkoniyati davlat korxonalari va ustav kapitalidagi davlat ulushi 50 foiz va undan ortiq boʻlgan yuridik shaxslarga tatbiq etilmaydi;

- Oʻzbekiston Respublikasi Energetika vazirligi Suv xoʻjaligi vazirligi, “Oʻzbekgidroenergo” AJ va mahalliy hokimiyat organlari bilan birgalikda potensial investorlarni jalb qilish masalasini oʻrganish uchun axborotni oʻz rasmiy veb-saytida joylashtirish hamda foydalanish mumkin boʻlgan boshqa rasmiy usullar yordamida tarqatish, shu jumladan, biznes-tadbirlarda ishtirok etish va xorijda “road-show”lar oʻtkazish orqali tizimli asosda, biroq yiliga kamida bir marotaba belgilangan quvvati 1 MVt gacha boʻlgan mikro va kichik gidroelektrostansiyalar portfelini shakllantiradi.

2. Quyidagilar:

- 3,3 milliard kVt soat elektr energiyasi, 2,6 milliard m3 tabiiy gaz va 16,5 ming tonna neft mahsulotlarini tejashni nazarda tutuvchi 2020–2022-yillarda iqtisodiyot tarmoqlarida yoqilgʻi-energetika resurslarini tejashning maqsadli parametrlari 1-ilovaga muvofiq;

- Iqtisodiyot tarmoqlarining yirik energiya sarflovchi korxonalarida energiya samaradorligini oshirish va yoqilgʻi-energetika resurslarini tejash boʻyicha “Yoʻl xaritasi” 2-ilovaga muvofiq;

- Yoqilgʻi-energetika resurslari jami yillik isteʼmoli ikki ming tonnadan ortiq shartli yoqilgʻi yoki bir ming tonnadan ortiq motor yoqilgʻisi boʻlgan korxonalarni majburiy energetik tekshiruvdan (energiya auditidan) oʻtkazishning 2021-2022 yillar davriga moʻljallangan jadvali 3-ilovaga muvofiq tasdiqlans
Vazirliklar, idoralar va xoʻjalik tashkilotlarining birinchi rahbarlariga ushbu qaror bilan tasdiqlangan yoqilgʻi-energetika resurslarini tejashning maqsadli koʻrsatkichlari va majburiy energetik tekshiruvlar oʻtkazish jadvalini bajarish yuzasidan shaxsiy javobgarlik yuklatilsin.

3. “Energiyadan oqilona foydalanish toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasining Qonuni bilan byudjetdan tashqari Tarmoqlararo energiyani tejash jamgʻarmasini (keyingi oʻrinlarda – Jamgʻarma) tashkil etish nazarda tutilganligi maʼlumot uchun qabul qilinsin.

Belgilansinki, Jamgʻarma Oʻzbekiston Respublikasi Energetika vazirligining tuzilmasiga kiradi va davlat muassasasi shaklidagi yuridik shaxs hisoblanadiJamgʻarma mablagʻlarini shakllantirish manbalari etib belgiladi

- davlat ulushi boʻyicha dividendlar hisobiga neft-gaz va elektr energetikasi tarmoqlari korxonalarining sof foydasidan 5 foiz miqdoridagi oʻtkazmalar;

- energiyani meʼyordan ortiqcha isteʼmol qilganlik uchun korxonalarga qoʻllaniladigan oshirilgan tariflardan tushumlar;

- yoqilgʻi-energetika resurslaridan foydalanishda aniqlangan huquqbuzarliklar boʻyicha undirilgan iqtisodiy sanksiyalar summasining 20 foizi;

- kreditlar berish va Jamgʻarmaning boshqa moliyaviy-xoʻjalik faoliyatidan olingan foyda;

- xalqaro moliya institutlarining grantlari va kreditlari hamda donor tashkilotlari mablagʻlari;

- jamgʻarma aktivlarini boshqarish, shu jumladan, boʻsh mablagʻlarni bank muassasalarida depozit sifatida joylashtirishdan olinadigan daromadlar;

- tuzilgan shartnomaga muvofiq moliyaviy qoʻllab-quvvatlashdan olingan foydaning bir qismi, bunda uning summasi koʻrsatilgan xizmatlar summasining yigirma besh foizidan oshmasligi lozim;

- qonun hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar belgilansin.

Jamgʻarma mablagʻlari: - binolar va koʻp kvartirali uylarda energiya samarador texnologiyalar va tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalarini joriy etgan holda ularning energiya samaradorligini oshirish, shu jumladan, issiqlik himoyasini yaxshilash boʻyicha loyihalarning texnik-iqtisodiy asoslanishini tayyorlashni moliyalashtirish, shuningdek, energiya auditini oʻtkazish; - energiya samaradorligini oshirish, energiya tejovchi texnologiyalarni joriy etish hamda qayta tiklanuvchi energiya manbalarini rivojlantirish yoʻnalishida mutaxassislarni tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish boʻyicha oʻquv markazlari tashkil etish (bino va inshootlarni qurishdan tashqari) va seminarlar oʻtkazish;

- qayta tiklanuvchi energiya manbalarining qurilmalari, issiqlik nasoslari, rekuperatorlar, reaktiv quvvatni tiklovchi qurilmalar (kondensator batareyalari), rele himoyasi uchun mikroprotsessor bloklari, chastotali oʻzgartirgichlar va bir tekis ishga tushirish qurilmalarini ishlab chiqarish boʻyicha startap-loyihalarni moliyalashtirish, ishlab chiqarish korxonalarining ustav jamgʻarmalari (kapitallari) hamda korxonalarning loyihalarini shakllantirishda ishtirok etish;

- Jamgʻarmaning ijro etuvchi direksiyasini taʼminlash, uning xodimlarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish, shuningdek, ularni moddiy ragʻbatlantirish;

- Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 22-avgustdagi “Iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy sohaning energiya samaradorligini oshirish, energiya tejovchi texnologiyalarni joriy etish va qayta tiklanuvchi energiya manbalarini rivojlantirishning tezkor chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ–4422-son qarorining 6-bandida koʻrsatilgan tadbirlarni oʻtkazish;

- xoʻjalik yurituvchi subyektlarda energiya auditi oʻtkazish va qayta tiklanuvchi energiya manbalarini rivojlantirishni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish;

2021 yilning yanvar-iyul oylarida yoqilg‘i-energetika kompleksining deyarli barcha muhim ishlab chiqarish sohalarida ijobiy dinamika qayd etildi.

2021-yilning yanvar – iyul oylarida