Reja: kirish asosiy qism

elementar” birligidir. Tabiiy aminokarbon kislotalarda aminogruppa ikki holatda yoki α – holatda bo’ladi.


Shunday qilib, ikkita funksional gruppalar – COOH va - NH₂ ham bitta uglerod atomiga birikkan bo’ladi.
Oqsillar tuzilishiga qarab ikkiga bo’linadilar :

1. 
   
   Oddiy oqsillar – proteinlar.
   
2. 
   
   Murakkab oqsillar – proteidlar.
   

Proteinlar - sodda oqsillar bo’lib, faqat aminokislotalar qoldiqlaridan tashkil topgan bo’ladilar.

Proteidlar – murakkab oqsillar bo’lib, ularda aminokislotalardan tashqari yana fosfat kislota, glukoza, geterosiklik birikmalar va boshqalar bo’ldilar.
Oqsillar molekulasining shakliga ko’ra ham ikki katta guruhga bo’linadi :

1. 
   
   Tolali yoki fibrillyar oqsillar.
   
2. 
   
   Globulyar oqsillar.
   

Fibrillyar oqsillarning molekulalari uzun, ipsimon shaklda bo’ladi. Bunga jundagi kerotin misol bo’ladi.
Globulyar oqsillarning molekulalari sharsimon shaklda bo’ladi. Albuminlar, globulinlar va proteidlar globulyar oqsillarga misol bo’ladi.
Oqsillar asosan oziq – ovqat sanoatida, tibbiyotda, to’qimachilik va yengil sanoatda keng ishlatiladi. Jun mahsulotlari, tabiiy ipak, charm, duradgorlik va poyafzal elimi, jelatina kabi oqsillar sanoat mahsulotlari hisoblanadi.
Proteinlar hujayralar tarkibiga kiradi va energiya bilan ta'minlaydi. Ularning yordami bilan bizning tanamiz muhim aminokislotalarni oladi. Tananing ishlashi va rivojlanishi uchun, inson 20 amino kislotani olishlari kerak. Qaysi oziq-ovqatlarda aminokislotalar mavjudligini aniqlashga harakat qilamiz va ular qanday miqdordagi iste'mol qilish kerak.

2.2