Reja: «Kompyuter tizimlari va tarmoqlari» fanining pridmet va vazifalari

bo‘limlar va ishchi guruhlar tarmoqlari;

• bo‘limlar va ishchi guruhlar tarmoqlari;
• binolar va kampuslar tarmoqlari;
• magistral tarmoqlar.

Korporativ tarmoqni tashkil etuvchi bo’linmalar quyidagicha nomlanadi:

Bitta bo’limda ishlaydigan, unchalik katta bo’lmagan xodimlar guruhi foydalanadigan tarmoq – bo’lim tarmog’i yoki ishchi guruhi tarmog’i deb ataladi. Bu xodimlar biron-bir umumiy masalalarni echish bilan shug’ullanadilar, masalan buxgalteriya hisobi yoki marketing. Bo’lim tarmog’i – o’sha bo’limga tegishli hamma xonalarni o’z ichiga olgan lokal kompyuter tarmog’idir. Bo’lim, bir nechta xonalarni yoki binoning biron-bir qavatini egallagan bo’lishi mumkin. Odatda bo’lim tarmoqlari fast ethernet texnologiyasi oilasiga mansub bir necha xil spetsifikatsiyalar, ba’zi xollarda esa gigabit ethernet texnologiyasi asosida quriladi. Bunday tarmoqlarda asosan bitta yoki ko’pi bilan ikki xil operatsion tizmlardan foydalaniladi

• Bitta bo’limda ishlaydigan, unchalik katta bo’lmagan xodimlar guruhi foydalanadigan tarmoq – bo’lim tarmog’i yoki ishchi guruhi tarmog’i deb ataladi. Bu xodimlar biron-bir umumiy masalalarni echish bilan shug’ullanadilar, masalan buxgalteriya hisobi yoki marketing. Bo’lim tarmog’i – o’sha bo’limga tegishli hamma xonalarni o’z ichiga olgan lokal kompyuter tarmog’idir. Bo’lim, bir nechta xonalarni yoki binoning biron-bir qavatini egallagan bo’lishi mumkin. Odatda bo’lim tarmoqlari fast ethernet texnologiyasi oilasiga mansub bir necha xil spetsifikatsiyalar, ba’zi xollarda esa gigabit ethernet texnologiyasi asosida quriladi. Bunday tarmoqlarda asosan bitta yoki ko’pi bilan ikki xil operatsion tizmlardan foydalaniladi

Bo‘limlar tarmoqlari

Bo’lim masshtabidagi tarmoqqa misol.

Binolar va kampuslar tarmoqlari.

• Bino tarmog’i – bitta korxonaning har-xil bo’limlarini bitta bino chegarasida birlashtiradi. Kampus tarmog’i esa, bir-necha kvadrat kilometrli xududni egallagan bir nechta binolardagi tarmoqlarni birlashtiradi. Odatda bino (yoki kampus) tarmog’i gigabit ethernet asosida qurilgan o’z magistraliga ega bo’lgan, ierarxik tuzilishdagi tarmoq ko’rinishida bo’ladi. Magistral orqali bir-biriga ulanadigan bo’limlar tarmoqlarini qurishda esa fast ethernet texnologiyasidan foydalaniladi (3-rasm). Gigabit ethernet magistrali deyarli har doim uzib-ulanadigan axborot uzatish muhitiga ega bo’ladi, bu texnologiyaning axborot uzatish muhitidan birgalikda foydalaniladigan varianti ham mavjud.

Bo’limlarda ishlatiladigan kompyuterlar, tarmoq operatsion tizimlari va tarmoq apparat ta’minoti bir-biridan farq qilishi mumkin. Shu sababli kampus tarmog’ini boshqarish anchagina murakkab jarayonga aylanadi. Kampus tarkibiga kirgan bo’limlar tarmoqlari bir- biridan mustaqil holda ish yuritganligi va har-xil texnologiyalar asosida qurilganligi sababli, ularni birlashtirish uchun odatda IP-texnologiyadan foydalanishga to’g’ri keladi.
Korporativ tarmoqlar haqida gap ketganda - korxona masshtabidagi korporativ tarmoq degan iboradan ham foydalaniladi. Korxona masshtabidagi korporativ tarmoqlarda, birinchi o’ringa axborot xizmatlari qo’yilganligi bilan, ular boshqa xil tarmoqlardan farqlanadilar.
Bo’limlarda ishlatiladigan kompyuterlar, tarmoq operatsion tizimlari va tarmoq apparat ta’minoti bir-biridan farq qilishi mumkin. Shu sababli kampus tarmog’ini boshqarish anchagina murakkab jarayonga aylanadi. Kampus tarkibiga kirgan bo’limlar tarmoqlari bir- biridan mustaqil holda ish yuritganligi va har-xil texnologiyalar asosida qurilganligi sababli, ularni birlashtirish uchun odatda IP-texnologiyadan foydalanishga to’g’ri keladi.
Korporativ tarmoqlar haqida gap ketganda - korxona masshtabidagi korporativ tarmoq degan iboradan ham foydalaniladi. Korxona masshtabidagi korporativ tarmoqlarda, birinchi o’ringa axborot xizmatlari qo’yilganligi bilan, ular boshqa xil tarmoqlardan farqlanadilar.
3- rasm. Kampus tarmog’iga misol.
Korxona masshtabidagi korporativ tarmoqning, xususiyatlaridan yana biri, bu uning anchagina katta-katta xududlarni qamrab olishning mumkinligidir. Bo’lim yoki bino masshtabidagi korporativ tarmoqni kamdan-kam hollarda korporativ tarmoq deb ataladi. Odatda “korporativ” degan nom, tarkibida, boshqa-boshqa shaharlarda joylashgan va global ulanish chiziqlari orqali ulangan, ko’pgina binolar va bo’limlar masshtablaridagi tarmoqlari bo’lgan tarmoqqa nisbatan qo’llaniladi (4-rasm).
4- rasm. Korxona masshtabidagi korporativ tarmoqqa misol.