Бозор муносабатларнинг субъектлари
бўлиб мулкка ва
профессионал кўникмаларга эга бўлган жисмоний ва
юридик шахслар, шунингдек давлат бўлиши мумкин.
Сотувчи ва харидордан
ташқари бозорда сотувчи ва
харидорни
бир-бирини
топишга
ёрдам
берадиган
воситачи ҳам бўлиши мумкин
.
Юридик шахслар
ичида бозор субъектлари бўлиб уй
хўжалииги, корхона (фирма), банк ва давлат ҳисобланади.
Бозор муносабатлари
.
Бозор муносабатларининг объекти.
•
Бозор
муносабатларининг
объекти
бўлиб
турли
шаклларда
мавжуд
бўлган товар бўлиши мумкин
.
•
Бозор иқтисодиётининг марказий объекти меҳнат орқали ёки табиатнинг ўзи томонидан
яратилган бойлик ҳисобланади. Инсонга зарур бўлган бойликлар орасида алоҳида
ўринни хизматлар эгаллайди.
•
Хизматлар – бу инсоннинг мафсадга мувофиқ фаолияти бўлиб, унинг натижасида
фойдали натижага эга бўлинади ва инсоннинг бирор-бир эҳтиёжларини қондиради.
Бозор иқтисодиётининг объекти бўлган бойликлар моддий ва номоддий бойликларга
бўлинади.
•
Моддий бойликларга қуйидагилар киради: табиат инъомлари (ер, сув, ҳаво,
иқлим), ишлаб чиқариш маҳсулотлари (озиқ-оқат, бинолар, иншоотлар, машиналар,
транспорт, асбоб-қуроллар ва ҳ.к).
•
Номоддий бойликлар – бу инсон қобилиятининг ривожланишига таъсир қилувчи
бойликлар, улар ишлаб чиқаришга тегишли бўлмаган соҳаларда яратилади: соғлиқни
сақлаш, таълим, санъат, кино, театр, музей ва шу кабилар.
•
Шу тарзда бозор хўжалиги объектларига қуйидагилар киради: товар ва хизматлар,
ишлаб чиқариш омиллари (меҳнат, ер, ишлаб чиқариш воситалари), пуллар, қимматли
қоғозлар, субсидиялар, ижтимоий тўловлар ва бошқалар.
Бозор муносабатларининг моҳияти
/
Бозор муносабатларининг моҳияти сотувчи (ишлаб чиқарувчи
ва савдогар)ларнинг харажатларини қоплаш ва улар томонидан
фойда олиш, шунингдек ўзаро эркин битим, эквивалентлик
имкониятлари, рақобатлар асосида харидорларнинг тўловга
қодир талабини қондиришдан иборат
.
Iqtisodiy nazariyada bozor iqtisodiyotining eng keng
qo‘llaniladigan ta’riflaridan
biri iqtisodiy aylanishni
o‘rganishga
asoslangan.
Dostları ilə paylaş: |
