Mahallaga bo’lgan, Vatanga bo’lgan muhabbat oiladan boshlanadi.
Fikrimizning dalili sifatida ma’lum citatalar keltirmoqchimiz: «Vatan
onalar
ko’zidagi poklikdan, ko’ylaklaridagi sut hididan boshlanadi» (Z. Mo’minova), «Biz
bolalarimizda Vatanni beg’araz sevmoq hissini tarbiyalashimiz kerak «Vatan
bolalarimiz beshiklari hijobi ortidan olamga tashnajon termilgan osmon toqi. Bu
beshik Vatan ostonasidir. Kimki bir marta ana shu beshikka belansa, Vatanning bir
parchasi uning joniga aylanadi. Bu «jonning joni» deb yuritiladi. U hatto jonning
o’zi bilan-da chiqib ketmaydi. Demak, Vatan oiladan boshlanadi. «Bir bolaga yetti
mahalla ota-ona» degan naql xalqimizning bola tarbiyasiga doim asosiy e’tiborni
qaratib, mahalla mavqei hamda majburiyatini ta’kidlaydi. Mahalla o’z-o’zini
boshqarishning milliy modeli bo’lib, ulkan tarbiyaviy vazifani bajaradi. Unda
keksalarning pand–nasihati, kattalarning shaxsiy ibrati, jamoaning hamjihatliligi
misolida kishilar ongiga ezgulik g’oyalari singdirib boriladi. Ayniqsa,
milliy
qadriyatlar mehr-oqibat Vatan sha’ni uchun kurash kabi fazilatlarni kamol
toptirishda mahallaning o’rni beqiyos.
O’quvchilar tarbiyasida «Oila, mahalla, maktab» yuriqnomasining
ahamiyati, tamoyillari, bosqichlari.
Tarbiya o’z tabiatiga ko’ra bir maqsadga qaratilgan yagona, uzluksiz
jarayondir.
U hamma joyda maktab va oilada, hovli va mahallada, jamoat
to’planadigan joylarda amalga oshiriladi.
Maktab-tarbiya faoliyatini bir maqsadga qaratgan
holda va pedagogik jihatdan
malakali amalga oshira oladigan tarbiya o’chog’idir. Ota-ona bola tarbiyasida
mahalla hamda maktab bilan muntazam ravishda hamkorlik qilish kerak.
Ba’zi bola o’zini oilada boshqacha, maktabda va ko’chada boshqacha tutadi.
Bunga sabab ota-onaning bola tarbiyasiga, uning qiziqishlariga e’tiborni
qaratmasligi, bolaning kamchiligi yoki aybi aytilgan paytda uni xaspo’shlashga
harakat qilishidir. Natijada bolada tarbiya
omillariga qiziqish susayadi, bilim va
axloq-odob qoidalariga befarqlik vujudga keladi va tarbiya vositalarining ta’sir
kuchi kamayadi. Bolada loqaydlik, o’zbilarmonlik, qaysarlik
kabi illatlar paydo
bo’ladi. Bunday bolalarni esa maktabning o’zi tarbiyalay olmaydi. Oila, mahalla
hamkorligiga zarurat tug’iladi.
Mahalla-sog’lom ijtimoiy muhit maskani bo’lib, unda keng jamoatchilik
o’rtasida tarbiyaviy ishlarni samarali yo’lga qo’yish imkoniyati mavjud. O’quvchi
yashab turgan ijtimoiy muhitda axloqiy qarashlar, yurish-turish va aloqa malakalari,
tajribalarini egallaydi. Maktabda olgan bilimlarini hayot tajribalari bilan solishtiradi,
mustaqilroq bo’lishni, o’zidan kichiklarga g’amxo’rlik
qilishni, o’z o’rtoqlari,
tengdoshlari bilan munosabatni o’rganadi. Shuningdek u, oila doirasida keng uy,
ko’cha, mahalla, shahar yoki qishloq hayotiga moslashadi.
Shunday ekan yoshlarni tarbiyalashda oila, maktab va mahalla hamkorligi eng
muhim o’rinni egallaydi.
Dostları ilə paylaş: