8. Til ijtimoiy-tarixiy hodisa, shundan kelib chiqib, tadqiqot ishi … o‘rganilishi mumkin. A) (filologik) yoki amaliy (metodik) yo‘nalishda
B) diaxron yoki sinxron planda
C) umumiy metоdologiya va xususiy metоdologiya
D) b va c javoblari
9. Tavsifiy metod haqidagi to’g’ri fikrlarni toping. A) bu metod jahon tilshunosligining eng qadimiy va dastlabki yetakchi metodi
B) qadimgi arab, yunon, hind, xitoy, rim tillariga oid yaratilgan asarlar – grammatikalar mazkur metod asosida yaratilgan.
C) tavsifiy metod tomonidan olingan ma’lumotlar barcha metodlar uchun tayanch nuqta hisoblanadi.
D) barchasi to’g’ri
10. Tavsifiy metodda tadqiq qilish jarayoni qanday bosqichda olib boriladi? A) komponent tahlil
B) kontekstual tahlil
C) diaxron tahlilda
D) a va b
11. Ijtimoiy-sotsiologik usul nima? A) so‘zlarni tematik guruhlash, lingvistik-jug‘rofiy o‘rni, mavqei, me’yoriy-uslubiy xususiyatlarni o‘rganadi.
B) nutq tovushlarining talaffuz-eshitilish xususiyatlari, fonetik hodisalar tahlili o‘rganiladi
C) eksperimental-fonetik tahlili o’rganiladi
D) gapirish-so‘zlash jarayonida fiziologik jarayonlarning jismoniy harakatlari ifodasini o‘rganadi
12. Somatik usul haqidagi ma’lumotlarni toping. A) gapirish-so‘zlash jarayonida fiziologik jarayonlarning jismoniy harakatlari ifodasini o‘rganadi
B) artikulyatsiya a’zolarini suratga olish, nutq apparatining rentgen tasvirini tushirish, nafas olish jarayonini o‘lchash – bu metodning usullari hisoblanadi.
C) talaffuz jarayonidagi nutq a’zolari harakati, havo oqimining og‘iz, burun va bo‘g‘iz bo‘shlig‘idagi harakati natijasida hosil bo‘luvchi og‘iz, tovush va shovqinlarning o‘zgarishi aniqlanadi.
D) a va b javoblar to’g’ri
13. Pnevmatik usul haqidagi ma’lumotlarni toping. A) gapirish-so‘zlash jarayonida fiziologik jarayonlarning jismoniy harakatlari ifodasini o‘rganadi
B) artikulyatsiya a’zolarini suratga olish, nutq apparatining rentgen tasvirini tushirish, nafas olish jarayonini o‘lchash – bu metodning usullari hisoblanadi.
C) talaffuz jarayonidagi nutq a’zolari harakati, havo oqimining og‘iz, burun va bo‘g‘iz bo‘shlig‘idagi harakati natijasida hosil bo‘luvchi og‘iz, tovush va shovqinlarning o‘zgarishi aniqlanadi.
D) nutq faoliyatidagi tovushlarni, ularga xos turlicha xususiyatlarni (masalan, cho‘ziqlik, qisqalik, baland-pastlik, ohangdorlik, shovqin kabilarni) elektr tebranishlari nuqtai nazaridan tahlil qiladi, ular asosida tavsiflaydi.
