14. Elektroakustik usul haqidagi ma’lumotlarni toping. A) gapirish-so‘zlash jarayonida fiziologik jarayonlarning jismoniy harakatlari ifodasini o‘rganadi
B) artikulyatsiya a’zolarini suratga olish, nutq apparatining rentgen tasvirini tushirish, nafas olish jarayonini o‘lchash – bu metodning usullari hisoblanadi.
C) talaffuz jarayonidagi nutq a’zolari harakati, havo oqimining og‘iz, burun va bo‘g‘iz bo‘shlig‘idagi harakati natijasida hosil bo‘luvchi og‘iz, tovush va shovqinlarning o‘zgarishi aniqlanadi.
D) nutq faoliyatidagi tovushlarni, ularga xos turlicha xususiyatlarni (masalan, cho‘ziqlik, qisqalik, baland-pastlik, ohangdorlik, shovqin kabilarni) elektr tebranishlari nuqtai nazaridan tahlil qiladi, ular asosida tavsiflaydi.
15. Morfologik distributsiya haqidagi ma’lumotlarni toping. A) lisoniy birliklarning nutqda qo‘llanish, joylashish o‘rni
B) unsurlar bilan birika olish qobiliyati, ya’ni potensialdagi qurshovi bo‘lib, uning morfologik, leksik-semantik, sintaktik turlari bor
C) bu bir so‘z turkumini boshqa so‘z turkumlari bilan munosobatga kira olishidir (sifat va ot, ravish va fe’l, artikllar va ot va hakozo)
D) morfemalar aniqlanib, ularning aloqalari talqin qilinadi, izohlanadi.
Topshiriq 7. Krossword savollari 1. Tillarda birliklarni qismlarga, ma’noli qismlarga ajratish nima deyiladi?
2. Lisoniy birliklarning nutqda qo’llanish, joylashish o’rni, boshqa unsurlar bilan birika olish qobiliyatiga nima deyiladi?
3. Ushbu metod til va nutq birliklarini, ushbu birliklarning o’xshash va noo’xshash jihatlari, joylashish tartibi bilan shug’ullanadi?
4. Qaysi metod asosida tillar, til faktlari, hodisalari ilmiylik prinsipi nuqtai nazaridan o’rganiladi, bir va bir qancha tillardagi o’xshash, umumiy hodisalar qiyoslanadi. Bu qaysi metod?
5. Qiyosiy-tarixiy metod orqali german tillari bilan Hind-yevropa tillaridagi tovush sistemasi o’rtasidagi o’xshashlik borligini aniqlagan olim?
6. Qiyosiy–tarixiy tilshunoslik?
7. So’zlarning qo’llanish miqdorini, foizini aniqlovchi lug’at turi?
