Rejalashtirishning asosiy bosqichlai va turlari

Zamonaviy strategik rejalashtirish muntazam asosda biznesni va uni rejalashtirish imkoniyatlarini o’rganishdir (4.9- rasm). Bunda birinchi o’ringa yangi axborot texnologiyalari va moliya resurslari yordamida boshqariladigan alohida yshlab chiqarishning texnik vositalariga asoslangan yo’llarni izlab topish chiqmoqda.
Rejalashtirishni strategik rejalashtirishning maqsadi mavjud mehnat resurslaridan samarali foydalanish hisobiga tashkilotning uzoq muddat davomida muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsatishi, raqobatbardoshligi, o’sishi va taraqqiy etishi to’g’risida g’amxo’rliqdir.
1. Talabni prognoz qilish — bu yo’nalishda prognoz qilish san’ati bozorning rivojlanishi tendensiyalari va ularning Rejalashtirishga bo’lgan ehtiyojini raqobatchilardan ilgariroq aniqlash qobiliyatida namoyon bo’ladi.


Ekstrapolyatsiya — eng sodda va ko’p qo’llaniladigan uslub bo’lib, bugungi vaziyat (nisbat) asosida kelajakni belgilashdan iboratdir
Talabni prognoz qilishda qo’llaniladigan komp’yuter modellari ekstrapolyatsiya, ekspert baholari uslublaridan hamda korxonaning, ishchi kuchi ehtiyojiga ta’sir ko’rsatadigan omillar dinamikasi to’g’risidagi ma’lumotlardan bir yo’la foydalanish imkonini beradi.
Taklifni prognoz qilishda ham korxonaning o’zidan, ham korxonadan tashqaridan ishlab chiqarishga jalb etish mumkin bo’lgan ishchi kuchi mikdori aniqlanadi. Bunda absentizm, xodimlar kasbiy va xizmat vazifalarining o’zgarishi, qo’nimsizlik, ish vaqti fondining va boshqa mehnat sharoitlarining o’zgarishi hisobga olinishi kerak.
Rejalashtirishga ehtiyojni prognoz qilish. Kelajakda Rejalashtirishga ehtiyojni hisoblash rejalashtirilgan ishlab chiqarish dasturi hamda kadrlar miqdor tarkibidagi o’zgarishlar (masalan, kadrlar qo’nimsizligi ko’rsatkichlari asosida) prognozidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladi.
Modellash — real vaziyatning tasviridir. Inson resurslari umumiy prognozlarini tayyorlash jarayonida modellash usullaridan foydalanish kadrlar qo’nimsizligining darajasini anglash, bashorat qilish va o’lchashga yordam beradi, shuningdek, xizmatda o’sishni baholashga dastak bo’ladi.