Kirish Ushbu atama demografik ilm-fan bilan to'g'ridan-to'g'ri bog'liq bo'lib, u jamiyatdagi o'lim va unumdorlikni o'rganadi. Ammo reproduktiv salomatlik Insonning umumiy sog'lig'ining bir qismi, ya'ni jismoniy, ruhiy va ijtimoiy farovonlikni anglatadi.
Reproduktiv salomatlik – sodda qilib aytganda, faqat insonning reproduktiv tizimi va funksiyalari hamda jarayonlariga oid barcha masalalarda xastalikning yo‘qligini anglatmaydi, balki uning jismoniy, ruhiy va ijtimoiy jihatdan to‘liq mo‘‘tadil (farovon) holatini ifoda etadi. Reproduktiv tizimning salomatligi haqida gapiradigan bo'lsak, reproduktiv tizimda kasalliklarning yo'qligi, funktsiyalarni buzish emas, balki ongning holati va ijtimoiy farovonlik degani.
Ayni paytda nafaqat shifokorlar, balki psixologlar va sotsiologlar ham reproduktiv salomatlik haqida qayg'uradilar.
Reproduktiv huquq – bu barcha er-xotin juftliklar va alohida shaxslarning bolalar soni, ular orasidagi oraliq va ularning tug‘ilish vaqti haqida erkin hamda to‘liq masuliyat hisi bilan qaror qabul qilishi va buning uchun shart bo‘lgan malumot va vositalarga ega bo‘lishi borasidagi asosiy huquqlarni tan olish.
Zamonaviy kontratseptiv vositalar haqida aholiga keng malumot berish;
Jinsiy yo‘l orqali yuqadigan kasalliklarni oldini olish, tashhislash va davolash (OIS/IIVni oldini olish);
Bepushtlikni oldini olish;
O‘sma kasalliklari va o‘sma oldi kasalliklarini oldini olish;
Ona suti bilan boqish targ‘iboti;
Onalik va bolalikni muhofazasi;
O‘smirlar reproduktiv salomatligi va jinsiy tarbiyasi.
Binobarin, mamlakatimizda onalar va bolalar o‘limi ko‘rsatkichi yildan-yil kamayib, yuqumli, virusli, o‘ta xavfli infeksiyalardan asrash sog‘lom muhit sharoitlari, ekologik xavfsizlikni ta’minlash, aholi o‘rtasida kasalliklarning oldini olishga qaratilgan profilaktik chora-tadbirlar ko‘rilayapti. Bemorlarga tegishli hajmdagi malakali tibbiy xizmat, jumladan shoshilinch tibbiy xizmat ko‘rsatish tizimi takomillashib bormoqda. Qishloq joylarida ko‘plab zamonaviy qishloq vrachlik punktlari barpo etildi. Tibbiyotning 10 ta muhim yo‘nalishi bo‘yicha zamonaviy Respublika ixtisoslashtirilgan ilmiy-amaliy markazlar tashkil etilgani ham zamonaviy tibbiyotimizning yutuqlaridan biridir. Xalqimizning o‘rtacha umr ko‘rish darajasi uzaygani, navqiron avlodning jismoniy va intellektual salohiyati oshgani bu ezgu ishlarning samarasidir. Ta’kidlash joizki, sog‘liqni saqlash tizimida erishilgan yutuqlar barobarida hali o‘z echimini kutayotgan dolzarb masalalar xam mavjud.