Respublikamiz iqtisodiyotidagi tub o’zgarishlarni albatta xukumatimiz tomonidan olib

 

---

91
 
6.4. Firma va kompaniyalarni kreditga layoqatligini baholashni boshqa 
qo’shimcha ko’rsatkichlari tahlili 
 
Firma, kompaniyani kreditga layoqatligini o’rganishda bitta to’lov layoqati 
ko’rsatikichi natijalariga tayanish to’g’ri bo’lmaydi. Shu sababli qo’shimcha ko’rsatkichlar va 
ularni tahlil etishga muhim ahamiyat beriladi. Bunday ko’rsatkichlar qatoriga quyidagilar 
kiritiladi. 
1.Firma, kompaniyaning moliyaviy barqarorligi. 
2.Firma, kompaniya foydaliligi; 
3.Kapitalning aylanuvchanligi. 
1.Firma, kompaniya moliyaviy barqarorligiga baho berishda quyidagi ko’rsatkichlar tahlil 
qilinadi; chetdan jalb qilingan mablag’larning barcha mablag’lar tarkibidagi xissasi,chetdan 
jalb qilingan mablag’larning o’z mablag’lariga nisbati darajasi,o’z aylanma mablag’larining 
harakatlanish darajasi, uzoq muddatli mablag’larning chetdan jalb qilingan mablag’lardagi 
xissasi, moddiy aylanma mablag’larning o’z aylanma mablag’lari bilan ta’minlanish darajasi, 
o’z mablag’lari tarkibida asosiy kapitalning xissasi, asosiy kapitalning eskirish darajasi,asosiy 
va aylanma mablag’larning umumiy kapitalga nisbati koeffitsentlari tahlil etiladi. 
2.Foydalilik 
ko’rsatkichlari 
qatorida; umumiy mablag’larning foydaliligi, asosiy 
vositalar foydaliligi, uzoq muddatli va oborot aktivlarning foydaliligi,o’z mablag’lari 
foydaliligi, sotilgan mahsulot foydaliligi kabi ko’rsatkichlar o’rganiladi. 
3.Kapitalning aylanuvchanligini xarakterlovchi ko’rsatkichlar qatorida; umumiy 
mablag’larning aylanuvchanligi, asosiy vositalarning aylanuvchanligi,aylanma 
mablag’larining aylanuvchanligi,moddiy aylanma mablag’larining aylanuvchanligi, pul 
mablag’larining aylanuvchanligi, debitor qarzlarining aylanuvchanligi kabi ko’rsatkichlar 
tahlil qilinadi.