Diniy tashkilotning ta’sis hujjati Diniy tashkilotni tashkil etish tashabbuskorlari (ta’sischilari) tomonidan tasdiqlangan ustav diniy tashkilotning ta’sis hujjatidir.
Diniy tashkilotning ustavida quyidagilar nazarda tutiladi:
diniy tashkilotning nomi, turi, ta’limot asoslari to‘g‘risidagi axborot va unga mos keladigan diniy faoliyat haqidagi ma’lumotlar, uning tashkiliy-huquqiy shakli, joylashgan eri (pochta manzili), o‘z faoliyatini qaysi hudud doirasida amalga oshirsa, o‘sha hudud;
maqsadi, vazifalari va faoliyatining asosiy turlari;
diniy tashkilotning tuzilishi va rahbar organlari;
diniy tashkilotning rahbar organlarining vakolat doirasi va ushbu organlarni shakllantirish tartibi, ularning vakolatlari muddatlari, doimiy asosda faoliyat ko‘rsatadigan rahbar organning joylashgan eri (pochta manzili);
pul mablag‘larini va boshqa mol-mulkni shakllantirish manbalari, diniy tashkilotning hamda uning tarkibiy bo‘linmalarining mol-mulkni boshqarishga doir huquqlari;
diniy tashkilotni qayta tashkil etish va tugatish tartibi, shuningdek diniy tashkilot tugatilgan taqdirda uning mol-mulkini tasarruf etish tartibi;
ustavga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish tartibi.
Ustavda diniy tashkilotning qonunchilikka zid bo‘lmagan faoliyatiga taalluqli boshqa qoidalar ham nazarda tutilishi mumkin.
Diniy tashkilot ustavining talablari diniy tashkilotning o‘zi, uni tuzish tashabbuskorlari (ta’sischilari) uchun majburiydir.
Markaziy boshqaruv organlariga ega bo‘lgan diniy tashkilotlarning ustavlari ushbu organlar bilan kelishilgan bo‘lishi kerak.
2.9 Diniy tashkilotning faoliyatini to‘xtatib turish va tugatish
Diniy tashkilotning faoliyati, u O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, ushbu Qonun va boshqa qonunchilik hujjatlarini buzgan taqdirda, sud tomonidan to‘xtatib turilishi mumkin.
Diniy tashkilot tomonidan qonunchilik hujjatlari talablari buzilgan, shuningdek tashkilotning o‘z ustav maqsadlariga zid harakatlar sodir etilgan taqdirda, prokuratura organlari yoki ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organ mazkur qoidabuzarliklarni bartaraf etish to‘g‘risidagi taqdimnomani ushbu diniy tashkilotning rahbar organlariga kiritadi hamda bu qoidabuzarliklarni bartaraf etish muddatini belgilaydi. Agar bu qoidabuzarliklar belgilangan muddatda bartaraf etilmasa, diniy tashkilot faoliyati prokuratura organlarining yoki ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organning taqdimnomasi asosida sud qarori bilan olti oygacha bo‘lgan muddatga to‘xtatib turiladi.
Favqulodda holat joriy etilgan taqdirda diniy tashkilotning faoliyatini to‘xtatib turish tartibi qonunda belgilanadi.
III.Yakuniy
Vijdon va din erkinligi adolatli, inklyuziv va demokratik jamiyatning asosini tashkil etadi. Ular odamlarga o'z e'tiqodlarini tanlash va ta'qib yoki kamsitishdan qo'rqmasdan o'z e'tiqodlarini amalga oshirish uchun avtonomiya beradi. Ushbu asosiy huquqlarni hurmat qilish ijtimoiy uyg'unlik, xilma-xillik va shaxsiy hayotga erishishga yordam beradi va jamiyatni shaxsiy erkinliklar va jamiyatning kengroq manfaatlari o'rtasida nozik muvozanatni topishga majbur qiladi. Vijdon va din erkinligini himoya qilish orqali biz har bir inson haqiqiy hayot kechirishi va insoniyat tajribasining boy gobeleniga hissa qo'shishi mumkin bo'lgan dunyoni ta'minlaymiz. Vijdon va e'tiqod erkinligining mohiyatini tushunish shundan iboratki, u shaxslarga davlat yoki boshqalar tomonidan majburlash yoki kamsitilmasdan o'z e'tiqodiga ega bo'lish, tanlagan dinga e'tiqod qilish yoki hech qanday diniy mansub bo'lmaslik huquqini beradi. U odamlarning o'z e'tiqodlari va qadriyatlarini belgilash, bag'rikenglik, xilma-xillik va inson huquqlariga hurmatni rag'batlantirish uchun xos qadr-qimmat va avtonomiyani tan oladi.