S o g liq n I s a q L a s h V a z ir L ig I s a m a r q a n d d a V l a t t I b b I y o t I n s t I t u t I qon aylanish tizimin
Yüklə 1,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Rasm. 9.Arterial bosimni о 'Ichash (Belokon ’ N.A., 2006).
B olaning quli stolda katti bilan yuqoriga qaragan to 'liq m ushaklari b o 'sh ashgan holatda yotadi.
Shifokor m anjetaga xavoni yuborishdan oldin elka arteriyasini paypaslaydi, keyin xavoni arteriya pulsatsiyasi tugagan bosim dan 30- 40 m m .sim . us. ziyod yuboradi. Shundan so 'n g stetoskopni quyib, m anjetadani bosim ni sekinlik bilan
kam aytirib boshlaym iz, bir vaqtda birinchi tonning paydo b o 'lish in i v a keyinchalik uni to ’liq yuqolishini qattiq nazorat qilamiz. Bu m uolajani uch m arta am alga oshirilib, natija sifatida eng past bosim olinadi. O yoqlarda bosim ham xuddi shunday o lchanadi. Elektrokardiografiya. rasm.9. EKGni tushirish
. Rasm 10. K o'krak ulanishlari (Belokon N.A., 2006). Oddiy elektrokardiografik tekshirish dasturi 12 ta ulanishda elektrokardiogram m a tasviri o'lchanadi: uchta standart (I, II, III), G ol'd b erg er buyicha 3 ta b n qutbli (aVR, aVL, aV F) va 6 ta prekardial (V 1-V 6) (rasm 11.). 12
ta ulanishlardan olingan EK G tasvirini y anad a aniqlashtirish va kengaytirish m aqsadida m axsus
yoki q o 'sh im ch a ulanishlardan foydalaniladi. U larga o 'n g chekka prekardial (V 3r-V 6r), chap chekka prekardial (V 7-V 9), ortogonal ulanishlar, N ebu b o 'y ich a ulanishlar, q izilo'ngach ulanishlari va boshqalar kiradi. R tish ch asi - bo'lm achalar m ushaklarining q o 'z g 'a lish jarayonini o 'z ichiga olib, R tishcha shakli yarim oval silliq qonturlarga egadir. Birinchi b o 'lib o 'n g bo'lm acha, keyin chap bo'Im acha m iokardi q o 'z g 'alad i. I, II, aVF, aVL, V2-V6 ulanishlarida u rnusbat. II standart ulanishda R tishchaning eng katta am plitudasi kuzatiladi va u 3 nun.dan oshm aydi. aVR ulanishida R tishcha m anfiy. V I da esa ikki fazali b o 'lib , birinchi fazada m usbat, ikkinchi fazasida m anfiy (R+/). Ill standart ulanishda R tishcha m anfiy, ikki fazali, izoelektrik, m usbat b o 'lish i yurakning elektrik o 'q i yunalishi bilan aniqlanadi. Q R S tis h c h a la ri - qorinchalar kom pleksini tashkil qilib, yurak qorincha m ushaklarining q o 'z g 'a lis h jarayonini nam oyon qiladi
Q tish ch asi - qorinchalar kom pleksining birinchi m anllv tishchasi bo'lib, odatda barcha ulanishlarda ko'rinm aydi; ko 'p in cha III standart va chap ko'krak (V5-6) ulanishlarida yaxshi ko'rinadi, am plitudasi R tishchaning 'A qism ini lashkii etadi. R tish ch asi - qorinchalar kom pleksining birinchi m usbat tishchasi bo'lib, bu tishcha am plitudasi yurakning elektrik o 'q in in g yo'nalishi va elektrogenerator faolligi bilan aniqlanadi. R tishchaning eng balandlari П, III, aVF, chap ko'krak ulanishlarida, kichik am plitudaliklari esa aVL, V I-V 2 bo'ladi, aVR ulanishida esa R tishcha aniqlanm aydi. S tish ch asi - i'aqat manfiy yurakning elektrik o 'q in in g yo'nalishi a elektrogenerator faolligi bilan aniqlanadi, eng chuqurlari esa o 'n g ko'k rak ulanishlarida (V I-V 3) kuzatiladi. Q R S kom pleksi - uni tashkil etuvchi elem entlar am plituda kattaligiga qarab har \i! qonfiguratsiyaga ega bo'lib, polifazali kom plekslarda R va S tishchalari ikki va undan ziyod bo'lishi mumkin. Bunda eng katta am plitudali tishcha bosh harf bilan, kichigi esa mayda h a rf bilan yoziladi. Agar ikkita tishcha m avjud bo'Isa ular orasiga shtrix bclgisi qo'viladi. Agarda qorinchalar kom pleksida bitta manfiy tishcha bo’Isa u bosh h arf bilan belgilanadi. T tish ch asi - qorinchalar tez repolyarizatsiya jarayonini va uning q o 'z g 'alish oxirini ko'rsatadi. Uning am plitudasi va qutbliligi ba'zi bir ulanishlarda bolaning yoshi o'zgarishi bilan farqlanadi. Ill, aVL, V I-V 2 ulanishlarida manfiy yoki ikki fazali bo'lishi, aVR ulanishida esa doimo manfiydir. Odatda katta R tishchaga am plitudasi katta bo'lgan Г tishcha to 'g 'ri keladi, shuning uchun t tishchaning haqiqiy kattaligi emas, uning R tishcha bilan nisbati inobatga olinadi. O 'rta hisobda u 1:4, 1:3 tashkil qiladi. U tish ch a T tishchadan so 'n g 0.01-0.03 sekunddan key in paydo bo'ladi, har doim ham aniqlanm aydi. Qoida b o'yicha tishcha kichik amplitudali 5mm dan oshm aydi, I, II, aVR va chap ko'krak ulanishlarida m usbat bo'ladi, ikki fazali ham b o ’lishi mumkin. O datda U tishcha V2- V4 ulanishlarida ko’proq ko'rinadi. U tishchaning kelib chiqishi noaniq bo 'lib qolmoqda, balkim u Purkin’e tolalarini repolyarizatsiya fazasining oxirini ko'rsatadi. PQ (PR ) in terv a li - bo'lm achalar qo 'zg 'alish id an qorinchalar q o 'z g 'alish boshlanishigacha bo'lgan impulsning o 'tish vaqtiga to 'g 'ri keladi (bo'lm acha-qorincha yoki atrioventrikulyar o'tkazish vaqti). U R tishchaning boshlanishidan Q tishchaning boshlanishigacha o'lchanadi. B a'zida Q tishcha kuzatilm aganda to 'g 'ri o 'lchash R tishchaning
boshidaii o'lchanadi. B o'Im acha qorincha o'tkazuvchanligining davom iyligi yurak urish soniga bog'liq. Intervalning m e'y o riy chegaralari 0.11 sekunddan 0.13 sekund oralig ida bo 'ladi. Intervalning R tishcha oxiridan Q tishchaning boshlanishiga qarab izoelektrik chiziqning y o 'n alish i aniqlanadi. S T segm enri — S tishcha oxiridan T tishcha boshlanishigacha aniqlanib, erta repolyarizatsiya davrini ko'rsatadi. ST segm entining holati izoelektrik chiziq bilan to 'g 'r i keladi M e'y o rd a ST segm enti T tishcha shaklining o zgarm aganligi bilan izoliniyadan bir m uncha yuqoriga (1m m ) yoki pastga (0.5m m ) siljishi m um kin. ST segm entini QRS kom pleksi bilan birikkan jo y i j nuqtasi bilan belgilanadi. Q T
in te rv a li - yurak elektrik sistolasini - qorinchalar depolyarizatsiya va repolyarizatsiyasini ko'rsatadi, yurak urish soniga b o g 'liq bo'ladi. QT intervalini yurak urish soniga bog'liqligini hisoblash uchun bir qator m atem atik form ulalar ta k lif etilgan (rasm 11). r :____________ B=S____________ ..j r ST ------ Q^T------- Yüklə 1,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|