Samarqand davlat tibbiyot universiteti

3.11. LISTBOX VA COMBOX OB’EKTLARIDAN FOYDALANISH.
DTS:katakcha, katakchalar bloki,adres, ma’lumot turi, formula haqida tasavvurga ega bo`lish. Kompetensiya: 1. TK1-kommunikativ kompetensiya 2. TK3-o‘zini-o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi 3. Kommunikativ kompetentsiya — ijtimoiy vaziyatlarda ona tilida hamda birorta xorijiy tilda o‘zaro muloqotga kirisha olishni, muloqotda muomala madaniyatiga amal qilishni, ijtimoiy moslashuvchanlikni, hamkorlikda jamoada samarali ishlay olish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi. 1. ListBox boshqarish obyekti va uning xossalari. RadioGroup obyektining bittagina kamchiligi bo‘lib, undagi variantlar ro‘yxati uzun bo‘lsa, u ekranda ko‘p joy egallaydi. Bu kamchilikdan holi bo‘lgan obyektlar ham bor. Ulardan biri obyektlar panelining standart jildida joylashgan (Ro‘yxat qutisij boshqarish obyektidir:
ListBox obyekti ekranga variantlar ro‘yxatini chiqaradi. Agar bu ro‘yxat uzun bo‘lib, u obyektga ajratilgan joyga sig'masa, uning o‘ng tomonida vertikal surgich paydo bo‘ladi. Uni surib ro‘yxatning kerakli joyiga o‘tish mumkin. obyektining xossalarining ko‘pchiligi obyekti xossalari bilan bir xil. Uning Items xossasi yordamida ro‘yxat elementlari kiritiladi. Itemlndex xossasida ro‘yxatning tanlangan elementining tartib raqami saqlanadi. Bu yerda ham tartib raqami 0 dan boshlanadi. Columns xossasi ro‘yxat ekranga nechta ustun bo‘lib chiqishini ko‘rsatadi. Agar uning qiymati 0 bo‘lsa, ro‘yxat ustunlarga bo‘linmaydi. ListBox ning Columns xossasidan faqat juda zarur bo‘lganda foydalanish lozim. Chunki bir nechta ustunlarga joylashgan ro‘yxat ro‘yxatga ham o‘xshamay qoladi. 2. ComboBox boshqarish obyekti va uning xossalari. ComboBox yashirin ro‘yxat qutisi) obyekti oldingilariga nisbatan ancha qulay bo‘lib, undan ko‘proq foydalaniladi. Uning qulay tomoni u kiritish maydonchasi Edit kabi kam joy oladi. Uning o‘ng tomonidagi uchburchak shaklidagl tugmani bosib, yashirin ro‘yxatni ekranga chiqarish mumkin. Yuqoridagi rasmda Word matn muharririning shrift muloqot darchasidagi yashirin ro‘yxatlar qizil ramkalarda ko‘rsatilgan. Bu obyektning ham ko‘p ishlatiladigan xossalari va ComboBox da ro‘yxat bandini tanlash yoki yangi bandni kiritish mumkin. 3. SpinEdit boshqarish obyekti va uning xossalari. Oldingi ilovolarda sonli kattaliklarni kiritish uchun Edit obyektidan foydalangan edik. Undan foydalanganimizda kiritilgan kattalikni matn satri turidan butun son turiga o‘tkazishga to‘g'ri kelgan edi. Agar unga sonni kiritishda xatoga yo‘l qo‘yilsa, masalan, 3 o‘rniga uchni kiritsak, ilova o‘z ishini to‘xtatib, xato to‘g'risida xabar chiqaradi. SpinEdit (sonni kiritish maydonchasi) obyekti butun sonlarni kiritish uchun mo‘ljallangan. Unda awaldan belgilab qo‘yilgan oraliqdagi butun sonni kiritish imkoniyati mavjud. Bu ilovalar uchun juda qulay. Yuqoridagi rasmda bu obyektlardan ikkitasi yashil hoshiyaga olingan. obyekti obyektlar panelining (Namunalar) jildida joylashgan. Bu jild ekranda ko‘rinmaydi. Uni ko‘rish uchun jildlar ro‘yxati oxiridagi uchburchak ko‘rinishidagi tugmalardan ikkinchisini bir necha marta bosish kerak: sonni bevosita uning kiritish maydonchasiga kiritish mumkin. Undagi sonni kiritish maydonchasining o‘ng tomonidagi ikki tugma yordamida awaldan belgilangan qadam bilan kamaytirish yoki oshirish mumkin. kiritilgan sonning qiymati uning (qiymat) xossasi da saqlanadi. Sonning qabul qiladigan eng kichik qiymati eng katta qiymati MaxValue xossalarida saqlanadi. Agar bu xossalar qiymati 0 ga teng bo‘lsa, sonning qiymatiga chegara qo‘yilmaydi. (qadam) xossasida son qiymatining o‘sish qadami ko‘rsatiladi. Dastlab u 1 ga teng.
4. Eng yaxshi futbolchi ilovasi. Yangi obyektlar dan foydalanishni o‘rganish uchun eng yaxshi futbolchi tanlovi ilovasini yaratamiz. Yangi ilova yaratib, uning oynasiga bitta bitta bitta va bitta obyektlarini rasmda ko‘rsatilgandek joylaymiz. xossasini ikki marta; bosib, hosil bo‘lgan muloqot darchasida yuqoridagi rasmda ko‘rsatilgan 8 ta futbolchi ro‘yxatini, kiritamiz. SpinEdit obyektini tanlab, oynasida uning : xossasini 5, xossasini 1, Value xossasini 5 ga teng qilib o‘rnatamiz. obyektini ikki marta bosib, dastur kodi oynasini chaqiramiz va protsedurasiga quyidagi kodni kiritamiz: Protseduraning birinchi, uchinchi va yettinchi satrlari oynada borligini unutmang. Ikkinchi satrda ikkita yangi o‘zgaruvchi yaratiladi. To‘rtinchi satrida ulardan birinchisi: i ga tanlangan futbolchining ro‘yxatdagi raqami beriladi. Shu satrda bu raqamning nomanfiyligi tekshiriladi (aks holda futbolchi tanlanmagan bo‘ladi). Oltinchi satrda ikkinchi o‘zgaruvchi: j ga ro‘yxatining i-satridagi son (dastlab u 0 ga teng) beriladi. Oltinchi qatorda bu songa dagi son(futbolchiga berilgan baho qo‘shiladi va u matn satriga aylantirilib, ro‘yxatining i-satriga yozib qo‘yiladi. Natijada i dagi ro‘yxatda har bir futbolchi to‘plagan ballar yig'ilib boradi. Uni obyektning o‘ng tomonidagi uchburchak ko‘rinishida tugmani bosib, xohlagan paytimizda ko‘rishimiz mumkin. Ilovani F9 tugmasini bosib ishga tushiramiz. Unda birinchi ro‘yxatdan futbolchini tanlab, ikkinchi maydonchada unga berilgan bahoni tanlaymiz va OK tugmasini bosamiz (chapdagi rasm). Bir necha marta futbolchilarga ovoz berib, natijani ko‘rish uchun uchinchi maydonchaning o‘ng tomonidagi uchburchak tugmani bosamiz (o‘ngdagi rasm). YODDA SAQLANG! ComboBox obyekti yashirin ro‘yxat yaratish uchun xizmat qiladi.