Samarqand iqtisodiyot va servis instituti r. S. Amriddinova, N. E. Ibadullayev, G. R. Tursunova, O. I. Tuxliyev

 
1-ob’ekt. Qo‘riqxonadagi o’simlik turlari 

---

225 
Hurmatli 
ekskursantlar! 
Qo‘riqxonaning katta bo‘lmagan hududida 
o‘simliklarning 300 ga yaqin turlari mavjud. Bularga turang’il, jiyda, majnuntol, 
grebenshik, 
do’lana, 
chingil, 
ilono’t, 
qizilmiya, 
kendir 
va 
qamishlarnikiritishmumkin. 
Bu 
hududda 
59 
tadorivorhamda 
23 
tatexniko‘simliklaro‘sishianiqlangan.
Zarafshonqo‘riqxonasiningg‘ururibu 14 gektarmaydonniegallaganturang’il 
o‘simligidir. 
Buhududo‘simlikningbudarajadaixchamo‘sishjoyihisoblanadi. 
Uningbarglariyarqirabturadi, 
aynanshuo‘simliktufaylikuzfaslidabuhududlarxuddioltinranggaburkangandaybo‘la
di.
Chakandaqadimdandorivoro‘simlikhisoblanadi. 
QadimgiGresiyadabuo‘simlikningbarglariharbiylarvaotlardayuqumlikasalliklarnida
volashuchunqo‘llanilgan. 
Keyinchalikesabuo‘simlikhaqidaunitishgan. 
Keyingio‘nyilliklardavomidabuo‘simlikyanaommalashdi. 
Grektilidanto‘g‘ridan-
to‘g‘ri«chakanda»o‘simliginominingtarjimasi«yaltirabturuvchiot»deganma’nonian
glatadi. 
Qadimgigreklarchakandao‘simliginingbarglaribilankasalmandotlarni 
boqishgan. Otlartetiklashganvasog‘lig’initiklashgan.
(Ekskursantlarga o’simlik turlarini tomosha qilish va rasmga tushishlari 
uchun 2 daqiqa vaqt beriladi. Savollarga javob beriladi). 

---

226 
11.1-rasm.
Zarafshon qo‘riqxonasidagi mavjud o’simlik turlari.
2-ob’ekt. Qo‘riqxonadagi qush turlari 
Hurmatli ekskursantlar! Siz bilan hozir qo‘riqxonadagi qush turlari bilan 
tanishamiz.Qo‘riqxonada 
170 
danortiqqush 
turlariniuchratishmumkin. 
Zarafshonningpastkibo‘g‘ida 
Zarafshontustovug’iyashabkelmoqda. 
Buqushto‘qayo‘rmonlariningengmaftunkorqushlaridanbiridir. 
O‘tibbo‘lmaydiganto‘qayzorlarbuqushlarningyashashhududihamdainqo‘yishiuchun
engyaxshijoyhisoblanadi. 
Tustovuqlarbuhududlarningekologikholatiniyaxshilashadi, 
ya’nizararkunandahashoratlardanto‘qayo‘rmonlarinitozalashadi. 
Tustovuqdantashqariuyerdaboyo’g’li, 
ko’ktarg’oq, oq qanotli qizilishton, 

---

227 
olashaqshaq, buxoro chittagi, mayna, so’fito’rg’ay, dala chittagi kabi qush 
turlariyashaydi.
TustovuqbuGruziyaningmilliyqushihisoblanadi. 
BuqushdanGruziyaning«chaxoxbili»taomitayyorlanadi. 
Shuningdek, 
buqushAQShningDakotashtatihamdaYaponiyaningIvateprefekturasiningramziyqus
hidir.
(Ekskursantlarga qo‘riqxonadagi qush turlarini tomosha qilish va rasmga 
tushishlari uchun 2 daqiqa vaqt beriladi. Savollarga javob beriladi). 
11.2-rasm