Samarqand qishloq instituti

Bakteriyalarning  rivojlanish  sikli.  Bakteriyalarning  rivojlanish  sikli  bir  necha  fazaga 

bo’linadi. 

Pichan  basillasining  rivojlanish  sikli.  Bu  basillaning  yosh  hujayrasi  peritrix-tipda 

xivchinlanganligi  sababli  yumalab  harakatlanadi.  Rivojlanish  siklining  dastlabki  davrlarida 

hujayra xivchinlarini yo’qotib, harakatdan to’xtaydi va tezlik bilan bo’lina boshlaydi, Hujayralar 

bunday ko’payish natijasida bir-biriga ulanib, uzun zanjir hvsil qiladi va ularda xivchinlar paydo 

bo’ladi.  Bu  hujayralar  xivchinlar  yordamida  biroz  vaqt  harakatlangandan  so’ng  yana  ayrim 

hujayralarga  bo’linib  harakatlanaveradi.  Bu  bosqich  ko’p  marta  takrorlangandan  so’ng  hujayra 

ichida  spora  hosil  bo’ladi.  Spora  hosil  qilgan  vegetativ  hujayra  bir  joyda  to’xtab  qoladi.  Uning 

po’sti  eriydi  va  spora  tashqariga  chiqib  qoladi.  Qulay  sharoitga  duch  kelishi  bilan  sporaning 

po’sti yoriladi va undan harakatchan pichan basillasi o’sib chiqadi. 

Sporadan  o’sib  chiqqan  vegetativ  hujayra  yuqorida  aytilgan  bosqichlarni  qaytadan  o’tib, 

spora hosil qiladi va shu bilan rivojlanish siklini tugallaydi (15-rasm). 

 Ipsimon  bakteriyalar  suv  ostidagi  narsalarga  yopishib  olib,  hayot  kechiradi.  Ular 

shilimshiq  qin  ichiga  joylashib  yashaydi  va  voyaga  etganda  har  qaysi  hujayraning  bir  uchida