Sanoatda tannar foyda va ishlab chiqarish rentabelligi

Monopol foyda yoki iktisodiy renta – bu, cheklangan ishlab chikarish omillaridan foydalanish natijasida sodir bulgan foyda xisoblanadi. Masalan, ikkita korxona bir xil erga ega bulib, erni olish bilan boglik xarajatlar bir xil bulishgan sharoitida birinchi er transport tarmogiga yakin bulganligi uchun maxsulotni tashishga 10 mln. sum kam sarf kilinishi mumkin, ana shu 10 mln sum uning kushimcha foydasi xisoblanadi. Iktisodiy renta ishlab chikarish omillari cheklanganligidan kelib chikadi va u yoki bu ishlab chikarish omiliga berish xolatini bildirgan baxo bilan shu omilning eng kam baxosi urtasidagi farkdan iborat buladi.

• Monopol foyda yoki iktisodiy renta – bu, cheklangan ishlab chikarish omillaridan foydalanish natijasida sodir bulgan foyda xisoblanadi. Masalan, ikkita korxona bir xil erga ega bulib, erni olish bilan boglik xarajatlar bir xil bulishgan sharoitida birinchi er transport tarmogiga yakin bulganligi uchun maxsulotni tashishga 10 mln. sum kam sarf kilinishi mumkin, ana shu 10 mln sum uning kushimcha foydasi xisoblanadi. Iktisodiy renta ishlab chikarish omillari cheklanganligidan kelib chikadi va u yoki bu ishlab chikarish omiliga berish xolatini bildirgan baxo bilan shu omilning eng kam baxosi urtasidagi farkdan iborat buladi.

Maksimal foyda – bu, bir birlik kushimcha maxsulotni sotishdan olingan daromadni shu bir birlik kushimcha maxsulotga kilingan xarajat mikdori bilan bab-barobar kelishi natijasida olingan foyda. Shu xolda rentabellikning eng yukori darajasiga erishilgan buladi. Shunga kura, foydani maksimallashtirish degani, eng yukori rentabellikni ta’minlash, deganidir.

• Maksimal foyda – bu, bir birlik kushimcha maxsulotni sotishdan olingan daromadni shu bir birlik kushimcha maxsulotga kilingan xarajat mikdori bilan bab-barobar kelishi natijasida olingan foyda. Shu xolda rentabellikning eng yukori darajasiga erishilgan buladi. Shunga kura, foydani maksimallashtirish degani, eng yukori rentabellikni ta’minlash, deganidir.
• Bozor iktisodiyoti sharoitida sanoat soxasida utkazilayotgan tub iktisodiy tadbirlar majmuida foydani taksimlash masalalari muxim urin tutadi, zero uni, adolat yuzasidan va tugri taksimlash jamoa va xar bir xodimning manfaatdorligini uygunlashtirish uchun sharoit yaratadi.